In 1620 reist een groep religieuze Engelse vluchtelingen met het schip de Mayflower naar Amerika. Daar stichten ze de kolonie Plymouth. Ongeveer 50 van hen zijn afkomstig uit Leiden waar ze negen jaar hebben gewoond. Voor het eerst worden bij de herdenking naast Nederland, Engeland en de Verenigde Staten ook Native Americans, afstammelingen van de oorspronkelijke bewoners, betrokken.
Trots
De zogenoemde Pilgrim Fathers worden vaak gezien als de grondleggers van de huidige Verenigde Staten. De reis van de Pilgrim Fathers en de stichting van de kolonie Plymouth in Amerika wordt bij eerdere jubilea internationaal gevierd en herdacht. Centraal hierbij staat de trots op het tolerante, liberale en gastvrije Nederland, de moed van de kolonisten en het begin van de democratische Amerikaanse staat dat aan de Pilgrim Fathers te danken zou zijn. En dat allemaal geïnspireerd en beïnvloed door de Nederlandse jaren van de Pilgrim Fathers in Leiden.
Uitgebreide festiviteiten
In het Nationaal Archief zijn de herdenkingen met brieven van comités, feestelijke programma’s, herdenkingsboekjes, folders en redevoeringen bewaard gebleven. Het jubileum wordt in 1920 en 1970 feestelijk en uitgebreid gevierd met diners, boottochten, wandelroutes, sportwedstrijden, kerkdiensten, tentoonstellingen, congressen, recepties, volksdansen, opstelwedstrijden, bloemenshows, winkelweken, en niet te vergeten: Thanksgiving Day diners voor Amerikanen, Nederlanders en Engelsen.
Thanksgiving Day
In 1863 roept de Amerikaanse president Abraham Lincoln Thanksgiving uit tot nationale feestdag. De vierde donderdag in november is hiermee voorgoed verbonden aan het eerste oogstfeest dat de Pilgrim Fathers samen met de lokale bevolking, de Wampanoags, in 1621 vieren. Het is een geromantiseerd verhaal gebaseerd op een mythe met een kleine kern van waarheid. De werkelijkheid is dat de komst van de kolonisten later veel negatieve gevolgen voor de Native Americans heeft: door ziektes en oorlogen neemt het aantal oorspronkelijke bewoners en hun leefgebied drastisch af. Begin jaren 70 roepen verschillende leiders van de Native Nations Thanksgiving Day daarom uit tot Day of Mourning (Dag van Rouw).
Herdenking
Ook dit jaar wordt het jubileum 400 jaar Mayflower uitgebreid herdacht in binnen- en buitenland. De Native Nations maken daar niet alleen als deelnemer deel van uit maar ook hun geschiedenis en perspectief spelen hier een belangrijke rol in. De universiteit Leiden organiseerde eind augustus een internationale conferentie: Four Nations Commemoration, 1620-2020 waarbij het nationalistische uitgangspunt plaats maakt voor meer inclusiviteit. Een levensgroot verschil met vroeger.
Nationaal Archief
2.05.13 Gezantschap Verenigde Staten, inv.nr.692
2.05.117 Ministerie van Buitenlandse zaken, inv.nr. 24717
2.21.043 Familiearchief Cremer, inv.nr. 279
