Arnoldus Buchelius

1635

In het Nationaal Archief ligt een dagboek van Arnoldus Buchelius, oftewel Arend of Aernout van Buchel. Hij was bewindhebber van de Verenigde Oostindische Compagnie van 1619 tot 1621.

Gebied ten zuiden van Manhattan, uit het dagboek van Buchelius, ca. 1635

Kaartje van Nieuw Nederland in het dagboek van Buchelius, foto: Nationaal Archief

Vanaf de oprichting van de West Indische Compagnie in 1621 was Buchelius een van de belangrijkste aandeelhouders (zie beeld Octrooi WIC). Hij schreef een dagboek, waaruit blijkt dat hij zich zeer goed op de hoogte liet houden van ontwikkelingen in de kolonie. Zijn dagboeken bevinden zich in het Nationaal Archief.

Eén ervan heeft betrekking op Oost-Indie en Nieuw-Nederland. Buchelius had familie in Nieuw-Nederland. Zij voorzagen hem van belangrijke informatie die hij verwerkte in zijn dagboekbeschrijvingen. Ter illustratie heeft hij een interessant plattegrondje van de omgeving toegevoegd (zie afbeelding). Waarschijnlijk is dit kaartje nagetekend van een exemplaar dat in het bezit was van Pieter Minuit, directeur in de kolonie van 1626 tot 1632.

Boven het kaartje is het volgende geschreven:”Ick hebbe gesien in seeker werck bijde handt van een die het commando in nieu neerlant ofte Hollant gehadt hadde de baya vant lant aldaer de onse eeinige colonies gebout hebben aldus.” Naast het eiland Manhattan (rechts) zijn hier de verschillende patroonschappen uit die tijd getekens, een soort minikolonies binnen de kolonie: onder andere het patroonschap van Michiel Pauw (‘pauw bay’) en dat van Albert Coenraetsz. Burgh (‘conratz bay’).

Helemaal links wordt ‘Godenis bay’ genoemd, als aanduiding van de baai die grenst aan het patroonschap Swanendael, gelegen aan de westoever van de Zuidrivier (Delaware). Swanendael was in 1630 gesticht door Samuel Godijn, ook een bewindhebber van de WIC. Het kaartje toont de namen van drie patroons die vanaf 1630 met hun ondernemingen van start zijn gegaan. Net als Godenis is de naam Buchelius een ‘verlatijnste’ versie van zijn naam.