Terug naar zoekresultaten

3.02.10.03 Inventaris van het archief van de Onder-prefect en Districtscommissaris van het arrondissement Gorinchem, (1808) 1812-1813

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

3.02.10.03
Inventaris van het archief van de Onder-prefect en Districtscommissaris van het arrondissement Gorinchem, (1808) 1812-1813

Auteur

J.C. Kort

Versie

09-10-2020

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1996 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Onder-prefect Gorinchem
Onder-prefect Gorinchem

Periodisering

archiefvorming: 1812-1813
oudste stuk - jongste stuk: 1808-1813

Archiefbloknummer

35703

Omvang

; 141 inventarisnummer(s) 4,50 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Onderprefect in het arrondissement Gorinchem, , 1812-1813

Samenvatting van de inhoud van het archief

De onder-prefect vervulde een rol als schakel tussen de prefect en de gemeenten van het arrondissement. De taken waren die, welke de prefect hem opdroeg. De onder-prefect werd bijgestaan door een arrondissementsraad. Het archief bevat o.a. een register van besluiten, (agenda's van) ingekomen stukken en kopieboeken van uitgaande brieven. Verder zijn de stukken rubrieksgewijs geordend met uiteenlopende rubrieken als bestuur, gemeenten, justitie, militaire zaken, onderwijs en volksgezondheid.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Bestuurlijke organisatie en grondgebied
Bij de inlijving van het koninkrijk Holland in het Franse keizerrijk bleef het kanton Gorinchem behoren tot het arrondissement Dordrecht. Bij Keizerlijk decreet van 21 oktober 1811 werd Gorinchem echter tot een apart arrondissement verheven. Daarmee was de afscheiding nog niet voltrokken, daar pas in mei 1812 François Louis Joseph de Bonnegens als nieuwe onder-prefect benoemd werd ( Archief van het departement van Binnenlandse Zaken 1796 - 1813, inv.nr. 932, brief d.d. 23 mei 1812, nr. 2257: alleen de begeleidende brief, het decreet zelf ontbreekt. ) . Tot die tijd trad de onderprefect van Dordrecht als waarnemer van Gorinchem op. Daadwerkelijk begon De Bonnegens in zijn nieuwe functie per 1 juli 1812. Hij bleef aan tot het eind van de Franse periode. Na de aftocht van de Fransen in november 1813 werd Gorinchem als afzonderlijk arrondissement opgeheven en herenigd met Dordrecht.
Taken
De onder-prefect was de schakel tussen de prefect en de gemeenten van het arrondissement. Als zodanig was hij hem verantwoording schuldig voor de uitvoering van het bestuur. De taken waren die, welke de prefect hem opdroeg. Zo werd de onderprefect ingeschakeld bij de invoering van de Franse conscriptie, het belastingstelsel en de invoering van de Franse rechterlijke organisatie. De onder-prefect werd bijgestaan door de arrondissementsraad, die voor dit archief echter geen stukken heeft gevormd.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Archiefvorming
Het archief betreffende Gorinchem was tot mei 1812 gevormd door de onder-prefect van Dordrecht. Hem werd dan ook gevraagd de betreffende stukken aan zijn nieuwe collega over te dragen ( Onder-prefect Dordrecht, inv.nr. 5, volgnummer 926. ) . Blijkens de thans aanwezige stukken heeft men in Dordrecht slechts weinig gevonden, dat voor overdracht in aanmerking kwam: gemeenterekeningen, staten van fabrieken en registers van de conscriptie. Zelfs slaagde men er in Dordrecht blijkens inv.nr. 31 niet in uit de aanwezige stukken "registres civiques" voor de dorpen van het arrondissement samen te stellen!
Voor de vorming van zijn eigen archief paste de onder-prefect van meet af aan het Franse agendastelsel toe maar wel in een eigen variant. Zo werden de ingekomen stukken van de prefect gescheiden van die van anderen en werd voor beide categorieën een eigen agenda ingericht. Een indicateur registreerde zowel de stukken van de prefect als die van anderen en ging zelfs nog een stap verder: niet geregistreerde stukken werden ook opgevoerd! Vanaf augustus 1813 werd dit regime gewijzigd en was er nog één serie ingekomen stukken. Voor de uitgaande stukken kende men een register van besluiten, dat tot het eind in gebruik was, en een kopieboek van uitgaande brieven. Dit laatste werd in juli 1813 afgebroken, de teksten waren sinds april toch al niet volledig meer. De teksten van de uitgaande brieven zijn nadien direct op de ingekomen stukken geschreven.
Geschiedenis van het archief en eerdere bewerkingen
Over plaatsing en ordening van het archief in zijn tijd van ontstaan is niets bekend. Bij de opheffing van het arrondissement werd ook het archief met dat van Dordrecht herenigd. Het volgde de lotgevallen van dat archief.
De verwerving van het archief
Overbrenging van een overheidsarchief

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking
Evenals bij de prefect vertoonde de oude inventaris ernstige gebreken. Doordat de ingekomen stukken op datum van afzending waren gelegd, was de agenda bovendien moeilijk bruikbaar. De series ingekomen stukken zijn daarom opnieuw gesorteerd. De ongenummerde stukken daaruit zijn weer afzonderlijk beschreven. De inventaris is voor het overige ingericht zoals die van de prefect. De omvang van het archief na bewerking is 3,5 meter.
Ordening van het archief
In het archief van de onder-prefect is het seriestelsel toegepast. De series zijn op gelijke wijze ingericht als die van de prefect. Aan te tekenen valt nog, dat op de kopieboeken van uitgaande brieven geen indices aanwezig zijn, hetgeen het zoeken danig bemoeilijkt.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Op de 'Registres civiques' van Zuid-Holland (inventarisnummer 27) is een digitale index beschikbaar.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Onder-prefect Gorinchem, nummer toegang 3.02.10.03, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Onder-prefect Gorinchem, 3.02.10.03, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Verwante archieven
Mocht men bij de onder-prefect niet verder kunnen met het onderzoek, dan zijn er twee mogelijkheden om elders verder te gaan. De eerste is het archief van de Prefect en de Commissaris-generaal van het Departement van de Monden van de Maas, 1811-1815 (3.02.09), de tweede de archieven van de diverse gemeenten in het ambtsgebied van deze onder-prefect.
Van november 1813 tot en met februari 1815 stonden de arrondissementen Dordrecht en Gorinchem onder toezicht van de districtscommissaris W.B. Donker Curtius. De stukken voor deze periode bevinden zich in het archief van de districtscommissaris van de arrondissementen Dordrecht en Gorinchem (1812) 1813-1815 (3.02.10.02).

Bijlagen

Concordantie
Met S II wordt het Supplement II van de Gewestelijke Besturen bedoeld.
Oud Nieuw
1125 5
1126 6
1127 1
1128 3
1129 8
1130 10
1131 11
1132 9
1133-1140 2, 4, 7
1141 46
1142 50
1143 54
1144 55
1145 82
1146 83
1147 84
1148 vacat
1149 80, 81, 85
1149a 27
S II 147 27
OudNieuw