2.05.423 Inventaris van het archief van de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging in Zweden, (1949) 1975-2012

Zweden is een constitutionele monarchie. De grondwet van 1809, voor het laatst gewijzigd in 1975, bepaalt dat het kabinet en het parlement (Rijksdagen) de verantwoording dragen voor 's lands bestuur. De premier wordt door het parlement benoemd. De koning bezit geen politieke bevoegdheid en heeft een symbolische, representatieve functie. De wetgevende macht berust bij de Rijksdag.

De ministeries zijn over het algemeen klein en bestaan uit niet meer dan 100 man. Zij houden zich slechts bezig met het opstellen van de algemene beleidslijnen. Het eigenlijke uitvoerende en besturende werk wordt gedaan door de administratieve organen (ämbetsverk), met een voor zes jaar benoemde directeur-generaal aan het hoofd, bijgestaan door een raad van bestuur waarin vertegenwoordigers van allerlei maatschappelijke groeperingen zitting hebben. Deze organen nemen een zelfstandige positie in ten opzichte van de ministeries en de leden van het kabinet en kunnen ook zelf (wets)voorstellen bij het kabinet indienen. De Rijksdag bestaat uit één kamer met 349 leden, die om de vier jaar worden gekozen. Er is algemeen kiesrecht voor Zweedse staatsburgers van 18 jaar en ouder. Er is een kiesdrempel van 4% voor de aan de verkiezingen deelnemende partijen. Sinds 1976 hebben immigranten kiesrecht voor gemeenteraden en provinciale staten als ze drie jaar in het bevolkingsregister ingeschreven hebben gestaan.

In september 1973 overleed koning Gustaaf VI Adolf. Hij werd opgevolgd door zijn kleinzoon Karel XVI Gustaaf, die door een grondwetswijziging geen enkele macht meer had en een louter representatieve functie vervulde. In datzelfde jaar kwam er een einde aan 44 jaar sociaal-democratisch bewind. De Centrumpartij, de liberale volkspartij en de Conservatieven vormden een nieuwe regering. In oktober 1978 viel de regering op het vraagstuk van de kernenergie. Na een brede maatschappelijke discussie werd op 23 maart 1980 een volksreferendum over het kernenergiebeleid gehouden. De tegenstanders van kernenergie verloren het van de voorstanders. In 1981 verlieten de Conservatieven de regeringscoalitie wegens onenigheid over een belastinghervorming. Na de verkiezingen van september 1982 herwonnen de sociaal-democraten onder leiding van Olof Palme hun oude positie. Palme stelde zich internationaal op als advocaat van Derde-Wereldlanden en als een van de belangrijkste pleitbezorgers van een wereldwijde ontwapening. Na de moord op Palme (18 febr. 1986) werd er een pragmatischer koers gevolgd. Ook kwam er een verandering in Zwedens traditionele buitenlandse neutraliteitspolitiek. In juli 1991 vroeg Zweden namelijk het lidmaatschap van de EG aan, waarmee het land duidelijk maakte deel te willen nemen aan de opbouw van een politieke Europese Unie.

Parlementsverkiezingen in 1991 brachten een overwinning voor de Conservatieven. Carl Bildt werd minister-president van een burgerlijk-conservatief coalitiekabinet. Hij voerde een rigoureus bezuiningsbeleid om de in het slop geraakte Zweedse economie weer op gang te helpen. Ook werd de privatisering van staatsbedrijven aangekondigd. Op 1 jan. 1995 trad Zweden toe tot de EU. Het BNP groeide in 1995 dankzij een stijgende export met bijna 4%. De werkloosheid bleef hoog: officieel lag die rond de 7%, maar inclusief de deelnemers aan werkverschaffings- en omscholingsprojecten was meer dan 13% van de beroepsbevolking zonder werk.

In september 2002 vonden parlementaire verkiezingen plaats, waarbij de Sociaal-Democratische Partij de belangrijkste winnaar was met 40% van de stemmen. Net als tijdens de vorige regeringsperiode steunde de partij op twee gedoogpartners ter linkerzijde, te weten de Groenen en de Linkerpartij.

Op 14 september 2003 werd het referendum gehouden over de vraag of Zweden de Euro als wettelijk betaalmiddel zou moeten invoeren. De bevolking stemde uiteindelijk met 56% tegen de afschaffing van de kroon. Het referendum werd overschaduwd door de brute moord op de Minister van Buitenlandse Zaken, Anna Lindh. Zij was, net als Premier Persson, een verklaard voorstander van de invoering van de Euro en leidde de campagne. De moord op Anna Lindh was een schok voor het meestal ontspannen politieke klimaat van Zweden. Maar ook bracht het de herinnering weer boven aan 1986 toen de toenmalige Premier Olof Palme wandelend op straat werd doodgeschoten. Anna Lindh werd opgevolgd door de in Letland geboren oud minister van Justitie Laila Freivalds.

Op 17 september 2006 vonden parlementsverkiezingen plaats met een nipte overwinning voor de centrumpartij. Dit was een opmerkelijke uitslag, aangezien het sinds 1932 maar twee keer eerder voorkwam dat de sociaaldemocraten de verkiezingen verloren (in 1976 en 1991). Bovendien waren de rechtse partijen nooit eerder in een periode van economische voorspoed aan de macht gekomen. In november 2008 ratificeerde Zweden het Verdrag van Lissabon.

Bij de parlementsverkiezingen in september 2010 kreeg de centrumrechtse coalitie van premier Fredrik Rheinfeldt net geen meerderheid. In oktober vormde hij een brede minderheidsregering. In oktober 2014 werd Stefan Lofven de nieuwe premier van een centrumlinkse minderheidsregering.

In de jaren 2015 en 2016 krijgt Zweden te maken met de vluchtelingencrisis en de opkomst van rechtse anti-immigratiepartijen.

Bron: https://www.landenweb.nl/zweden/geschiedenis/

Nederland en Zweden onderhouden uitstekende betrekkingen met elkaar. Bij veel beleidsonderwerpen volgen beide landen dezelfde lijn. Er bestaan daarnaast bloeiende culturele banden, bijvoorbeeld in film, fotografie, schilderkunst en grafische kunst. In 2014 vierden Nederland en Zweden 400 jaar betrekkingen.

Nederland was het eerste land waar Zweden een ambassade vestigde (in 1614). De betrekkingen tussen Nederland en Zweden zijn nog steeds uitstekend, ook binnen de Europese Unie.

Bij veel beleidsonderwerpen volgen Zweden en Nederland dezelfde lijn, bijvoorbeeld als het gaat om mensenrechten.

Nederland spiegelt zich regelmatig aan Zweden in maatschappelijke discussies, bijvoorbeeld op het gebied van de verzorgingsstaat en vrouwenemancipatie. Op een aantal ethische dossiers, zoals drugs, euthanasie en prostitutie, wijken de Nederlandse en Zweedse standpunten van elkaar af.

Nederland en Zweden trekken internationaal vaak met elkaar op als gelijkgezinde landen, onder andere op het gebied van mensenrechten, de rechtsstaat en ontwikkelingssamenwerking. Er vindt frequent overleg plaats op alle niveaus over het eigen beleid en dat van diverse internationale instellingen.

Het Zweedse koningspaar bracht in 2009 een staatsbezoek aan Nederland en in 2014 een officieel bezoek in het kader van de viering van 400 jaar diplomatieke betrekkingen. Koning Willem-Alexander en Koningin Máxima brachten in oktober 2013 een kennismakingsbezoek aan Zweden. Ook op ministersniveau vinden regelmatig bezoeken plaats.

Nederland is een van de belangrijkste investeerders in Zweden. Nederlandse bedrijven in transport, chemie en technologie hebben veel geïnvesteerd in het land.

Nederland staat in de top 10 van belangrijkste handelspartners van Zweden en heeft een handelsoverschot. De belangrijkste Zweedse exportproducten naar Nederland zijn brandstoffen, papier en karton, generatoren, motoren, en auto’s. De belangrijkste Nederlandse exportproducten naar Zweden zijn groenten en fruit, levende dieren, chemische producten, machines en transportmiddelen.

Zweden is geen lid van de Eurozone. De Zweedse kroon is niet gekoppeld aan de eurokoers.

Tussen Nederland en Zweden bestaan bloeiende culturele banden. Vooral Nederlandse filmhuizen, musea en galerieën weten hun weg in Zweden goed te vinden en datzelfde geldt voor Zweedse instellingen die naar Nederland komen.

Bron: https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/betrekkingen-met-nederland/inhoud/zweden

De ambassade in Stockholm vertegenwoordigde Nederland ook in:

• Letland, 1992-1996
• Litouwen, 1991-1996

Naast de ambassade in Stockholm waren of zijn er vanaf 1975 nog consulaten-generaal en consulaten in Zweden gevestigd:

• Overzicht consulaten-generaal:
  • Göteborg, 1956-2012
  • Stockholm, 1948-1998
• Overzicht (vice) consulaten
  • Gävle, 1945-1992, vice-consulaat
  • Göteborg, 2012-heden
  • Halmstad, 1973-1988, vice-consulaat
  • Hälsingborg, 1945-1980, vice-consulaat
  • Jönköping, 2005-2011 (periode 1992-2005 vice-consulaat)
  • Kalmar, 2005-2010 (periode 1973-2005 vice-consulaat)
  • Karlshamn, 1945-1993, vice-consulaat
  • Karlskrona, 1945-1987, vice-consulaat
  • Landskrona, 1945-1987, vice-consulaat
  • Luleå, 1945-1987, vice-consulaat
  • Malmö, 1945-heden
  • Norrköping, 1945-2009, vice-consulaat
  • Skellefteå, 1949-1993, vice-consulaat
  • Söderhamn, 1945-1984, vice-consulaat
  • Sundsvall, 2005-2010 (periode 1945-2005 vice-consulaat)
  • Uddevalla, 1945-1993, vice-consulaat
  • Umeå, 2005-2010 (periode 1945-2005 vice-consulaat)
  • Varberg, 1945-1979, vice-consulaat

Hieronder volgt een algemene beschrijving over de Nederlandse vertegenwoordigingen in het buitenland.

Taken ambassade

De werkzaamheden van de bilaterale posten kunnen grofweg verdeeld worden in politieke aangelegenheden, economische aangelegenheden, pers- en culturele aangelegenheden, consulaire aangelegenheden en algemene zaken. Hieronder volgt een weergave van de taken:

Politieke Zaken (PZ):

• het volgen van de binnenlandse en buitenlandse politieke ontwikkelingen in het land van accreditatie;
• het rapporteren aan de Nederlandse regering omtrent de voor Nederland relevante ontwikkelingen opdat die bij het formuleren van haar beleid daar rekening mee kan houden;
• het uitdragen van het Nederlandse politieke beleid;
• het behartigen van de belangen van andere landen.

Economische Zaken (EZ): de economische werkzaamheden kunnen worden onderscheiden in macro-, meso- en micro-economische aangelegenheden.

Macro-economisch:

• het opstellen van algemene economische rapportage over macro-economische ontwikkelingen in het buitenland, overheidsmaatregelen, monetaire kwesties, energievoorziening, milieuhygiëne, lucht- en scheepvaartaangelegenheden;
• het vergaren van handelspolitieke informatievergaring en inspanningen, met name daar waar de handel op beperkende maatregelen stuit;
• het toezenden van economisch-statistisch materiaal;
• het verstrekken van inlichtingen aan de overheid en het bedrijfsleven van het land van vestiging over economische ontwikkelingen en mogelijkheden tot economische samenwerking met Nederland;
• het uitdragen van het Nederlandse beleid op economisch terrein.

Meso-economisch:

• het berichten over afzetmogelijkheden, ontwikkelingen in het bedrijfsleven, fusies, buitenlandse investeringen, concurrentie van derde landen;
• het geven van voorlichting over Nederlandse leveringsmogelijkheden van goederen en diensten;
• het doen van meldingen over ontwikkelingsprojecten en overheidsaanbestedingen;
• het aantrekken van industriële projecten voor Nederland door middel van voorlichting, bemiddeling, etc.;
• het berichten over economische missies die West-Europa bezoeken en hulp aan Nederlandse missies in het ambtsgebied;
• het berichten over beurzen en tentoonstellingen in het land van vestiging en hulp bij Nederlandse deelname aan beurzen.

Micro-economisch

Het ondersteunen en begeleiden van Nederlandse exporteurs in de vorm van:

• het ondersteunen en begeleiden van Nederlandse exporteurs in de vorm van: handelsbemiddeling;
• het voorlichten van Nederlandse zakenlieden en introducties bij overheid en bedrijfsleven;
• het bemiddelen bij handelsgeschillen.

Ontwikkelingssamenwerking (OS):

De werkzaamheden in het kader van ontwikkelingssamenwerking houden in:

• het analyseren van het ontwikkelingsbeleid van het betrokken land;
• het nagaan van de plaats die Nederland in de samenwerking op dit gebied zou kunnen innemen;
• het vaststellen van doelgroepen waarop het samenwerkingsbeleid gericht kan zijn;
• het adviseren omtrent de aanvaardbaarheid en uitvoerbaarheid van individuele projecten;
• het voorbereiden, uitvoeren en evalueren van Kleine Ambassade Projecten (KAP);
• het begeleiden van uit te zenden deskundigen, huisvesting, financiering, hulp bij import van goederen;
• het bemiddelen bij de invoer van materieel voor hulpprojecten;
• het behandelen van financiële aspecten.

Consulaire Zaken (CZ):

Ten behoeve van Nederlanders:

• het zorgdragen voor de Nederlandse kolonie en Nederlandse toeristen in het buitenland. De meest voorkomende werkzaamheden hiervoor zijn:
• het verstrekken, verlengen en wijzigen van reisdocumenten voor Nederlanders, alsmede diplomatieke, consulaire en dienstpaspoorten;
• het opmaken van legalisaties;
• het verstrekken van juridische adviezen;
• het verlenen van bijstand bij het opstellen van notariële akten
• het opmaken van akten van huwelijkstoestemming;
• het in bewaring nemen van holografische en geheime testamenten;
• het opmaken van volmachten
• het registreren van opgemaakte akten in een repertorium;
• het opmaken van akten van de burgerlijke stand;
• het regelen van dienstplichtzaken;
• het zorgen voor repatriëring
• het overbrengen van gerechtelijke stukken, het bijstaan van rogatoire commissies, het opmaken van legalisaties en het verrichten van andere juridische handelingen.

Ten behoeve van buitenlanders:

• het verlenen van visa voor bezoeken aan Nederland korter dan drie maanden of verstrekken van een ‘machtiging voorlopig verblijf’ bij een verblijf langer dan drie maanden;
• het doorzenden van asielverzoeken;
• het inlichten van buitenlandse autoriteiten betreffende Nederland.

Pers- en culturele zaken (PCZ):

het bevorderen en verbreiden van kennis van het leven en denken van het Nederlandse volk, zijn staatkundige, economische en sociale structuur, zijn cultuur en zijn historie, en over de beginselen en feitelijke gegevens die daarbij een rol spelen. De diplomatieke post heeft tot taak het ontwikkelen van activiteiten en het aankweken en onderhouden van relaties die de banden tussen beide landen kunnen verstevigen. Concreter betekent dit:

• het medewerken aan de uitvoering van bilaterale afspraken en verdragen op cultureel en wetenschappelijk gebied;
• het deelnemen aan het internationale culturele verkeer;
• het profijt trekken uit multilaterale samenwerkingsvormen op dit gebied alsmede het uitdragen van Nederlandse standpunten;
• het onderhouden van contacten met de lokale pers teneinde publicaties over Nederland te stimuleren en waar nodig onjuiste voorlichting te corrigeren.

Algemene Zaken (AZ):

De afdeling algemene Zaken is belast met de ondersteunende, secundaire taken op een post, dat wil zeggen zaken met betrekking tot:

• personeel;
• informatievoorziening, automatisering;
• organisatie;
• financieel beheer;
• archief;
• communicatie;
• huisvesting;
• vervoer

De archieven van de buitenlandse posten van het ministerie van Buitenlandse Zaken (BZ) werden geordend en geselecteerd conform instructies, opgesteld door de centrale archiefafdeling op het departement en neergelegd in een archiefinstructiebundel. De archiefinstructiebundel heeft in de loop der jaren grotere en kleinere revisies ondergaan. De belangrijkste was de introductie van de archiefinstructiebundel 'Archiefzorg op de posten' in 1999. Deze archiefinstructie introduceerde een nieuwe primaire, hiërarchische ordening op trefwoord en verving de oude ordening op basis van de Archiefcode BZ, afgeleid van de Universele Decimale Code (UDC).

In 2014 is besloten om alle postenarchieven uit de periode 1975-2013 te bewerken. Het zogenaamde archiefblok "Postenarchieven" bestaat uit de volgende onderdelen:

• Archiefbescheiden over de periode 1975 – 1984, code-archief
• Archiefbescheiden over de periode 1985 – 1990, code-archief
• Archiefbescheiden over de periode 1990 – 2013.

Archiefbescheiden uit de periode voor 1975 zijn in eerder stadium overgebracht naar het Nationaal Archief. Zie daarvoor 'Verwante archieven'.

De archiefbescheiden over de periode 1975-1984 zijn grotendeels rond 2005 overgedragen aan Nederland. Ook het archief over de periode 1985- 1990 is later voor een belangrijk deel overgedragen aan Nederland. De archiefbescheiden over de periode vanaf 1990 zijn voor aanvang van de archiefbewerking in zijn totaliteit overgedragen aan Nederland in het kader van actie "Papier Hier" (dit project is gericht op het afbouwen van de bestaande papieren archieven op departementen en posten). Met deze actie worden eveneens de nog niet aan Nederland overgedragen dossiers uit de periode voor 1990 meegenomen.

Het archief is in 2017 door het ministerie van Buitenlandse Zaken overgebracht naar het Nationaal Archief, krachtens artikel 12 van de Archiefwet 1995.

De archieven zijn tot aan de overdracht aan het NA in beheer bij Doc-Direkt.
In 2017 is het archief van de ambassade van Zweden bewerkt door Doc-Direkt, locatie Tweelingenlaan 62, Apeldoorn.

Het archief bevat stukken ontvangen en opgemaakt door de Nederlandse ambassade in Zweden over de periode 1975 - 2012. Het betreft stukken over de organisatie en taken van de ambassade op het gebied van consulaire, culturele, economische en politieke zaken, ontwikkelingssamenwerking Het archief bevat onder andere stukken over de politieke, economische en culturele betrekkingen, en tussen Nederland en Zweden. Verder zijn er stukken van staats- en privébezoeken van de koninklijke familie aan Zweden. Daarnaast zijn er ook stukken over Raoul Wallenberg aanwezig. De Nederlandse ambassade in Zweden is tevens van 1991 tot 1996 geaccrediteerd voor Litouwen en van 1992 tot 1996 voor Letland. Het betreft stukken over de organisatie en taken van de ambassade op het gebied van consulaire en politieke zaken.

Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.

Voor dit archief is geen andere toegang beschikbaar

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Nederlandse Diplomatieke vertegenwoordiging in Zweden 1975-2012, nummer toegang 2.05.423, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Ambassade Zweden 1975-2012, 2.05.423, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Geen bijlagen