Archief
Titel
2.08.118 Inventaris van het archief van het Ministerie van Financiën: Generale Thesaurie: Directie Binnenlands Geldwezen, (1930) 1979-2000 (2004)
Auteur
Doc-DirektVersie
17-01-2025
Copyright
Nationaal Archief, Den Haag
2025 cc0Beschrijving van het archief
Naam archiefblok
Ministerie van Financiën: Generale Thesaurie: Directie Binnenlands Geldwezen Financiën / Binnenlandse Geldwezen BGW
Periodisering
archiefvorming: 1979-2000 oudste stuk - jongste stuk: 1930-2004
Archiefbloknummer
F18Omvang
3503 inventarisnummer(s) 58,60 meterTaal van het archiefmateriaal
Het merendeel der stukken is in het.
Nederlands
Soort archiefmateriaal
Beleidsarchief, normaal geschreven, getypte en gedrukte documenten. Er zijn geen bijzondere handschriften aanwezig.Archiefdienst
Nationaal Archief, Den HaagLocatie
Den HaagArchiefvormers
Directie Binnenlands Geldwezen (1979 - 2004) Generale Thesaurie (1951 - heden) Ministerie van Financiën (1951 - heden)Samenvatting van de inhoud van het archief
De inhoud van dit archief bevat het archief van de directie Binnenlands Geldwezen van het ministerie van Financiën, Generale Thesaurie. Het archief vormt de weerslag van de beleidsterreinen Staatsschuld, Toezicht Bank- en Kredietwezen, Geldvoorziening en Beheer van de Rijksbegroting. De inhoud bestaat uit jaarverslagen, agenda’s en notulen, rapporten, richtlijnen, adviezen, protocollen, correspondentie met de minister, ontwerprichtlijnen en begrotingsstukken.Archiefvorming
Geschiedenis van de archiefvormer
In 1946 werd bij de Generale Thesaurie (GT) de Afdeling Geldwezen opgesplitst in drie nieuwe afdelingen: het Bureau Nationale Schuld, de Afdeling Buitenlands Betalingsverkeer en de Afdeling Binnenlands Geldwezen. Bij de grote reorganisatie van het gehele ministerie van Financiën in 1950-1951 werd de Administratie der GT het Algemeen Beheer der GT en de Afdeling BGW de Directie BGW. Het Bureau Nationale Schuld werd toen bij deze directie ingedeeld.
Van 1967 t/m 1970 werd de nieuw gevormde afdeling Financiën Publiekrechtelijke Lichamen (FIPULI) bij BGW ingedeeld. De directie heette toen volledig de Directie Binnenlands Geldwezen en Financiën Publiekrechtelijke Lichamen. Na de verzelfstandiging van de afdeling FIPULI tot directie - en de onderbrenging daarvan bij het in 1970 nieuw gevormde Directoraat-Generaal Rijksbegroting - werd het weer enkel BGW. Wel bleef tot 1994 bij de directie een onderafdeling (bureau/sector) bestaan die betrokken was bij de “kapitaaluitgaven” dan wel financiering van de publiekrechtelijke lichamen/lagere overheden.
In 1980 werd een deel van de taken van BGW overgedragen aan het Agentschap van het ministerie van Financiën in Amsterdam. Dit betrof: de voorbereiding van het door de overheid te voeren beleid op de geld- en kapitaalmarkt, in het bijzonder voor wat betreft de dekking van het financieringstekort, en uitvoering van onderdelen van dat beleid; het uitgeven van publieke en onderhandse staatsleningen en schatkistpapier om te voorzien in de financieringsbehoefte van de Staat. In 1981 ontstond, naast het Bureau Nationale Schuld, de Afdeling Centraal Kasbeleid.
De interne organisatie en de uitvoering van de taken van de directie zijn in wisselende vormen altijd gegroepeerd geweest rond de thema’s: nationale schuld & liquiditeit van de staatskas; monetaire aangelegenheden & (toezicht op) financiële markten (munt-, bank- en effectenwezen); (toezicht op) verzekeringswezen. Herschikkingen hierin vonden plaats in: 1954, 1970, 1971, 1973, 1976, 1985, 1991 en 1994 (zie bijgevoegd organisatieschema).
De directie is begin 2004 (twee jaar na invoering van de Euro), bij de instelling van de nieuwe directie Financiële Markten, opgeheven.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het archiefbeheer en ook de vorming van het archief van de Generale Thesaurie en haar directies waren in handen van een gedeconcentreerde archiefeenheid (hierna unit DGGT) van de centrale archiefafdeling van Financiën. In de periode die dit deel van het archief van de Directie BGW beslaat werd alleen dossierstelselarchief gevormd. De dossiers werden aanvankelijk systematisch geordend op basis van een van de Basis Archief Code (BAC) afgeleide code voor de Generale Thesaurie. Hierdoor waren de dossiers direct toegankelijk in de opslag van de dynamische fase. Bij de afvoer naar het centrale semi-statische archief werd het BGW-materiaal in één groot, het gehele ministerie betreffende, jaren 80 en 90 archiefblok gevoegd. Het was daarin alleen via een dossierinventaris te vinden.
Per afvoermoment (zo naar het uitkwam meerdere keren per jaar) kwamen de BGW-dozen tussen dozen van andere directies - ook van andere DG’s - terecht. Met dien verstande dat het materiaal in de dozen zelf nooit werd vermengd, dit bleef exclusief van één directie. Een set afgevoerde dozen en dossiers betrof vaak een onderwerp. Het afvoeren van meerdere onderwerpen in een keer kwam ook voor. Grote series van gelijkzakige en -soortige dossiers ontstonden op die manier niet, wel zich in de afvoerchronologie herhalende kleinere series.
Vanaf 1992 begon men bij het archief van Financiën geleidelijk aan met de invoering van zgn. documentaire structuurplannen (DSP’s), de unit DGGT was hier de eerste mee. Voor de ordening van het archief liet men toen de van de BAC afgeleide code los. Korte tijd werkte men met een door de unit DGGT zelf ontwikkelde, min of meer systematische code. Nadat begin 1996 naast de DSP’s ook nog gebruik gemaakt werd van het digitale stuk- en dossierregistratiesysteem DOC-/DOSMAN werd de systematische ordening vervangen door een simpele numerieke, door het registratiesysteem gegenereerde ordening. De dozen werden zoveel als mogelijk op basis van (vastgestelde) selectielijsten op vernietigings- of bewerkingstermijn afgevoerd, nu als aanvulling op een archiefblok dat op één enkele directie betrekking had.
Er is eerder archief van de Directie BGW bewerkt door het Project Wegwerken Archiefachterstanden (PWAA, een van de voorgangers van Doc-Direkt). Dit betreft archiefmateriaal uit de tijd voorafgaand aan dit archief. Het GT 215-blok is daarbij voor een deel bewerkt. Het te bewaren deel is opgenomen in een aanvulling op toegang 2.08.49 Directie Binnenlands Geldwezen (periode 1966-1995, inv.nrs. 74-754). Vóór het eind van deze vorige bewerking is echter besloten dat – gezien de destijds vele opvragingen uit GT 215 – het nog onbewerkte gedeelte van het bestand retour Financiën ging. Dit is het deel dat opnieuw bewerkt is. Vóór deze beslissing was er echter al wel archief - met toestemming van Financiën - vernietigd.
Voor de start van de renovatie van het ministeriegebouw aan het Korte Voorhout in Den Haag in 2006 is al het in de archiefkelders van het ministerie opgeslagen archiefmateriaal verhuisd naar het depot van het Centraal Archief Rijksbelastingdienst (CAR), ook deze archiefblokken dus. Vanuit daar zijn ze in 2009 vervoerd naar het Gemeentearchief Rotterdam voor opslag en ter bewerking door de Interim Organisatie Rijksarchieven (IORA, de opvolger van PWAA en een van de directe voorgangers van Doc-Direkt). Doordat er enkele aanvullingen op het archiefblok kwamen is het archief in 2024 voor het laatst bewerkt door Doc-Direkt (de opvolger van IORA).
De verwerving van het archief
Het archief is in 2024 door Ministerie van Financiën overgebracht naar het Nationaal Archief, krachtens artikel 12 van de Archiefwet 1995.
Inhoud en structuur van het archief
Inhoud
Het archief bestaat uit dossiers, boeken, rapporten, folders, faxpapier, memo’s en notities. De documenten zijn goed leesbaar en voornamelijk geschreven in de Nederlandse taal.
Selectie en vernietiging
De selectie heeft plaatsgevonden aan de hand van de volgende vastgestelde basis selectie documenten:
[007] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Bekostiging en verzekering van de gezondheidszorg over de periode vanaf 1941, vastgesteld bij besluit van 10 juli 2006 nr. C/S&A/06/1568 Stcrt. 2006-232.
[015] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Rijksbegroting over de periode 1945-2000, vastgesteld bij besluit van 25 januari 2005 nr. C/S/05/140 Stcrt. 62.
[019] Selectielijst beleidsterrein Belastingheffing onderdeel Algemene wet- en regelgeving over de periode 1945-2001: neerslag handelingen Minister van Financiën, vastgesteld bij besluit van 8 maart 2005 nr. C/S&A/05/518 Stcrt. 181.
[022] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Geldvoorziening, over de periode vanaf 1940, vastgesteld bij besluit van 13 augustus 2007 nr. S&A/07/1958 Stcrt. 194.
[040] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein regulering van en het toezicht op de centrale bank, het kredietwezen, het effectenverkeer, het giroverkeer (en de Rijkspostspaarbank), het voorkomen van het witwassen van uit criminele activiteiten verkregen gelden en het financiële verkeer in buitengewone omstandigheden over de periode vanaf 1940, vastgesteld bij besluit van 10 oktober 2007 nr. C/S&A/07/2527 Stcrt. 229.
[043] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Staatsschuld over de periode 1945-2003, vastgesteld bij besluit van 12 mei 2005 nr. C/S&A/05/965 Stcrt. 111.
[045] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein rijkshuisvesting over de periode vanaf 1945, vastgesteld bij besluit van 12 maart 2007 nr. C/S&A/07/527 Stcrt. 142.
[046] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Voorlichting van de rijksoverheid, over de periode 1945-, vastgesteld bij besluit van 3 mei 2007 nr. C/S&A/07/1165 Stcrt. 112.
[057] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein staatsdeelnemingen en financiering van het bedrijfsleven over de periode 1945-1995, vastgesteld bij besluit van 20 september 2000 nr. R&B/OSTA/2000/1677 Stcrt. 208.
[066] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Sociale Verzekeringen over de periode [1940] 1997-2003, vastgesteld bij besluit van 14 oktober 2005 nr. C/S&A/05/2039 Stcrt. 9.
[067] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Toezicht Verzekeringsbedrijf over de periode vanaf 1940, vastgesteld bij besluit van 5 maart 2008 nr. V/S&A/08/528 Stcrt. 63.
[073] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën als vakminister en de onder hem als vakminister ressorterende actoren op het deelbeleidsterrein arbeidsvoorwaarden rijkspersoneel over de periode 1945-1996, vastgesteld bij besluit van 30 juli 2001 nr. R&B/OSA/2001/866 Stcrt. 200.
[076] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën als vakminister en de onder hem als vakminister ressorterende actoren op het deelbeleidsterrein arbeidsomstandigheden bij de overheid over de periode 1945-1996, vastgesteld bij besluit van 30 juli 2001 nr. R&B/OSA/2001/866 Stcrt. 201.
[078] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Herverzekering van export- en importkredieten en investeringsgaranties over de periode vanaf 1945, vastgesteld bij besluit van 12 juni 2007 nr. C/S&A/07/1470 Stcrt. 132.
[092] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Overheidsinformatievoorziening over de periode 1945-1999, vastgesteld bij besluit van 11 juni 2003 nr. C/S/03/1693 Stcrt. 202.
[095] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren voor het toezicht op Rechtspersonen, onderdeel van het beleidsterrein Privaatrecht vanaf 1945-2000, vastgesteld bij besluit van 21 november 2005 nr. C/S&A/05/2406 Stcrt. 43.
[110] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Welzijn over de periode 1945-1996, vastgesteld bij besluit van 25 november 2003 nr. C/S/03/2830 Stcrt. 35.
[111] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Aansprakelijkheidsverzekering motorrijtuigen over de periode 1964-2000, vastgesteld bij besluit van 29 maart 2004 nr. C/S/04/718 Stcrt. 104.
[130] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Kansspelen over de periode 1945-2000, vastgesteld bij besluit van 22 juni 2007 nr. C/S&A/07/1609 Stcrt. 137.
[142] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Bestuurlijke en financiële organisatie lagere overheden over de periode vanaf 1945, vastgesteld bij besluit van 15 november 2006 nr. C/S&A/06/3028 Stcrt. 21.
[143] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Organisatie van de Rijksoverheid over de periode 1945-1999, vastgesteld bij besluit van 5 juli 2005 nr. C/S&A/05/1198 Stcrt. 245.
[158] Selectielijst voor de neerslag van de handelingen van de Minister van Financiën en de onder hem ressorterende actoren op het beleidsterrein Landbouwstructuurbeleid over de periode vanaf 1945, vastgesteld bij besluit van 15 februari 2008 nr. C/S&A/08/97 Stcrt. 60.
[168] Selectielijst voor P-Direkt (het deelbeleidsterrein van personeelszaken, t.w. het personeelsdossier), voor de periode vanaf 1945, vastgesteld bij besluit van 30 september 2016 nr. NA/2016/1075020 Stcrt. 61351.
Aanvullingen
Voor dit archief worden geen aanvullingen verwacht
Verantwoording van de bewerking
Tussen 2009 en 2024 is het archief van het Binnenlands Geldwezen bewerkt door IORA en Doc-Direkt in Rijswijk. Bij aanvang van de bewerking was de omvang 129,8 meter, waarvan 56 meter wordt bewaard. De omvang van het te vernietigen gedeelte bedraagt 86,125 meter. Op termijn is 0,25 meter archief te vernietigen. Van 7,75 meter kon niet worden vastgesteld wat de vernietigingstermijn is.
Alle stukken zijn van nietjes, plakband en overige hechtmiddelen ontdaan en verpakt in zuurvrije omslagen en zuurvrije archiefdozen. Ze zijn daarna genummerd volgens de inventaris. De omslagen en dozen zijn voorzien van etiketten. Van de te vernietigen stukken zijn vernietigingslijsten opgesteld en deze zijn aan het ministerie van Financiën overgedragen.
Ordening van het archief
Het archief is geordend op onderwerp. Binnen ieder onderwerp zijn alle dossiers gesorteerd op chronologische volgorde of, indien het handiger is voor gebruik, op alfabetische volgorde.
Aanwijzingen voor de gebruiker
Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het Auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van kwetsbare of slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
- Creëer een account of log in.
- Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
- Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Ministerie van Financiën: Generale Thesaurie: Directie Binnenlands Geldwezen, nummer toegang 2.08.118, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Financiën / Binnenlandse Geldwezen BGW, 2.08.118, inv.nr. ...
