De stille diplomaat: overdracht persoonlijk archief Max van der Stoel

Van der Stoel
15 februari 2018

Op donderdag 15 februari is het archief van politicus en diplomaat Max van der Stoel (1924 – 2011) overgedragen aan het Nationaal Archief en verschijnt zijn biografie De stille diplomaat.

Max van der Stoel 

Max van der Stoel was PvdA-politicus en minister van Buitenlandse Zaken in de kabinetten-Den Uyl (1973-1977) en Van Agt II (1981-1982). Daarna was hij ambassadeur bij de Verenigde Naties en de eerste Hoge Commissaris inzake Nationale Minderheden van de Europese organisatie voor veiligheid en samenwerking. In 1991 werd Van der Stoel benoemd tot minister van Staat. Van der Stoel speelde een indrukwekkende rol als bemiddelaar in internationale conflicten en was een vasthoudend strijder voor mensenrechten.

Persoonlijk archief Van der Stoel

Het archief bevat vooral stukken over zijn openbare leven met reeksen correspondentie, artikelen en redevoeringen, dossiers met onderwerpen waar hij aan werkte, en een grote verzameling foto’s. De familie van Van der Stoel draagt zijn archief op 15 februari aan het Nationaal Archief over. Vanaf die dag is het archief voor iedereen toegankelijk in het Nationaal Archief.

Succesvol achter de schermen

Het belangrijkste deel van Van der Stoels werk speelde zich af achter de schermen. Hij prefereerde ‘stille diplomatie’ boven openlijke druk op regimes die zich aan mensenrechtenschendingen schuldig maakten. Van der Stoel heeft zich zijn gehele werkzame leven ingezet voor de mensenrechten. Dat heeft hem internationaal veel waardering opgeleverd, in het bijzonder in Griekenland, door zijn strijd tegen de kolonelsjunta, en in Tsjecho-Slowakije, door zijn steun aan de dissidenten van Charta 77.

Grote waardering

Als politicus en bestuurder combineerde Van der Stoel principieel idealisme met behoedzaam realisme. Als diplomaat blonk hij uit in dossierkennis, geduld en vasthoudendheid. Hij was bovendien een echte gentleman. Door die eigenschappen genoot hij nationaal en internationaal grote waardering. 

Kwestie Zorreguieta

Max van der Stoel kwam weer in het centrum van de belangstelling te staan toen hij in 2001 een delicate opdracht kreeg in de kwestie rond Jorge Zorreguieta. De vader van koningin Maxima had als bewindspersoon deel uitgemaakt van de militaire junta in Argentinië en was volgens de Nederlandse regering om die reden niet welkom bij de voltrekking van het huwelijk in 2002. Van der Stoel heeft met zijn levenslange diplomatieke ervaring ervoor kunnen zorgen dat Zorreguieta daarin berustte en wegbleef.

Internationale successen

Anet Bleich werkte acht jaar aan de biografie De stille diplomaat en kreeg daarvoor toegang tot Van der Stoels privéarchief. In De stille diplomaat schetst Anet Bleich het bewogen leven van een Nederlandse diplomaat en minister die internationale successen boekte en de confrontatie aandurfde met de Henry Kissingers en Saddam Husseins van deze wereld. 

Nationaal Archief

2.21.420 archief M. van der Stoel