Jacoba van Beieren (1433)

Gravin van Holland, Zeeland en Henegouwen trouwt vier keer

Alles uitklappen

Jacoba van Beieren (1401-1436) heeft een kort en tragisch leven.
Op vijfjarige leeftijd trouwt zij met Jan van Touraine, de negenjarige zoon van Franse koning.
De rekening van hun huwelijk is bewaard gebleven. In april 1417 sterft de jonge kroonprins en Jacoba trouwt daarna nog driemaal. Haar leven lang voert ze een strijd met diverse mannelijke rivalen om haar positie te verdedigen.

Tussen 1417 en 1428 strijdt Jacoba van Beieren om de macht in Holland en Zeeland, aanvankelijk tegen haar ontrouwe echtgenoot Jan van Brabant en haar oom Jan van Beieren, na 1425 tegen haar neef Filips van Bourgondië. Op 3 juli 1428 wordt er vrede gesloten. Bij deze ‘Zoen van Delft’ wordt Jacoba erkend als gravin van Holland en Zeeland, maar Filips bestuurt namens haar het gebied. Verder wordt Filips aangewezen als haar erfgenaam en mag zij alleen trouwen na toestemming van haar moeder, Filips en vertegenwoordigers van de graafschappen.

In 1432 sluit ze een geheim huwelijk met de Zeeuwse edelman Frank van Borssele. Hiermee overtreedt zij het verdrag van Delft en moet zij in 1433 afstand doen van haar graafschappen. Filips neemt de macht volledig over. Jacoba leidt daarna een teruggetrokken leven op slot Teylingen bij Voorhout, waar zij in 1436 overlijdt. De akte van haar erfenis wordt ook bewaard in het Nationaal Archief.

Dit is het document met de huwelijksvoorwaarden tussen Jacoba, hertogin in Beieren van Holland, gravin van Oistervant en Ponthieu, vrouwe van Zuid-Beveland en Voorne en Frank van Borssele, heer van Zuylen, Sint Maartensdijk en Kortgene, in het geheim opgemaakt in Oostvoorne. Onder dit huwelijkscontract hangen de zegels van 'vrouw Jacob' en Frank van Borssele en voorts van Frederik, graaf van Meurs, Olout, abt van Sint Michiel te Antwerpen, Nicolaas van Colster, abt van Middelburg, Floris van den Abeele en Boudijn en Floris van Borssele.

Geboorteakte: archief Graven van Holland, 3.01.01, inventarisnummer 1255
Rekening van het huwelijk met Jan van Touraine: archief Graven van Holland, 3.01.01, inventarisnummer 71
4e huwelijk: Archief Nassause Domeinraad, deel II, inventarisnummer 472, 784

Erfenis: Archief Grafelijkheidsrekenkamer, 3.01.27.02, inventarisnummer 132