Terug naar zoekresultaten

2.15.36 Inventaris van het archief van de Gezondheidsraad, (1953) 1957-1990

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaalBijlagen

Archief

Titel

2.15.36
Inventaris van het archief van de Gezondheidsraad, (1953) 1957-1990

Auteur

Centrale Archief Selectiedienst

Versie

19-03-2020

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1996 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Gezondheidsraad [periode 1957-1990]
Gezondheidsraad

Periodisering

archiefvorming: 1957-1990
oudste stuk - jongste stuk: 1953-1990

Archiefbloknummer

S29511

Omvang

; 2360 inventarisnummer(s) 74,90 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Gezondheidsraad, 1957-1990

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief bevat stukken van de Gezondheidsraad (1957-1990) en van andere externe adviesorganen in de gezondheidszorg. De stukken betreffen het geven van voorlichting aan de regering over de stand der wetenschap ten aanzien van vraagstukken op het gebied van de volksgezondheid en de milieu hygiëne. De stukken van de commissies betreffen doorgaans correspondentie, agenda's, notulen, adviezen en interne nota's.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
Informatie over de actor Gezondheidsraad
Algemene informatie over de Gezondheidsraad:
De Gezondheidsraad ( De gegevens zijn grotendeels afkomstig uit een publicatie van de Gezondheidsraad: "Algemene informatie over taak en werkwijze van de Gezondheidsraad en zijn commissies". ) is een vast college van advies voor de regering, dat zijn wettelijke grondslag vindt in de Gezondheidswet 1956. De Raad bestaat echter reeds vanaf 1919 en had daarvoor, vanaf 1901, een voorganger in de Centrale Gezondheidsraad, die een uitgebreidere taak had.
In artikel 22 van de Gezondheidswet 1956 luidt de taak: "Het is de taak van de Gezondheidsraad Onze Ministers voor te lichten over de stand der wetenschap ten aanzien van vraagstukken op het gebied van de volksgezondheid". In de praktijk is daaronder ook de milieuhygiëne begrepen.
Samenstelling:
De Gezondheidsraad bestaat uit een voorzitter, een vice-voorzitter, en uit niet-ambtelijke en ambtelijke leden. De Gezondheidswet bepaalt geen minimaal of maximaal ledental.
De niet-ambtshalve aangewezen leden worden benoemd door de Kroon voor de tijd van vier jaar, waarna herbenoeming kan plaatsvinden. De wet stelt een leeftijdsgrens van 70 jaar.
De Raad komt gewoonlijk niet in plenaire vergadering bijeen. De adviesaanvragen zijn vaak zo specifiek, dat de omvangrijke, heterogeen samengestelde plenaire Raad niet het meest aangewezen forum is om over die vraagstukken een wetenschappelijk gefundeerd oordeel uit te spreken.
De adviserende werkzaamheden van de Gezondheidsraad worden grotendeels in commissies verricht. De commissies worden in theorie gevormd 'uit de Raad'.
Artikel 29 van de Gezondheidswet biedt echter de mogelijkheid om deskundigen die geen lid van de Raad zijn, aan het commissiewerk te laten deelnemen.
De algemeen secretaris is verantwoordelijk voor de communicatie binnen de Gezondheidsraad. Hij geeft als hoofd van dienst leiding aan de medewerkers van het Secretariaat van de Gezondheidsraad.
Werkwijze van commissies van de Raad:
De installatie van een commissie geschiedt door (of namens) de voorzitter van de Gezondheidsraad. ( Daar waar gesproken wordt van de voorzitter wordt tevens bedoeld de vice-voorzitter. ) Uit haar wordt een voorzitter gekozen. De voorzitter zal in het algemeen daartoe een voordracht doen. Als de voorzitter van de Raad zelf deel uitmaakt van de commissie, is hij van rechtswege voorzitter.
De voorzitter verstrekt schriftelijk een opdracht aan de commissie. De commissie is voor het uit te brengen advies gebonden aan deze opdracht.
De commissie wordt bijgestaan door een op voordracht van de algemeen secretaris door de voorzitter van de Raad benoemde secretaris. De commissie wordt tevens bijgestaan door een commissiesecretaresse. Als regel verzamelt de secretaris bij de aanvang van de werkzaamheden alle relevante wetenschappelijke literatuur. Hij maakt daarbij gebruik van de documentatieafdeling van de Gezondheidsraad.
Een commissie kan uit haar midden werkgroepen vormen. Ook kan de commissie desgewenst overgaan tot het beleggen van een of meer hoorzittingen.
Gang van zaken bij de vaststelling van het advies:
De secretaris van de commissie is belast met het opstellen van het advies. Naargelang de commissiebesprekingen vorderen, ontwerpt hij de nodige concepten voor het uiteindelijk advies. De ondertekening van de adviezen geschiedt door de voorzitter en secretaris van de commissie. De adviezen worden aangeboden aan de voorzitter van de Gezondheidsraad, ter doorzending aan de bewindslieden.
Na het uitbrengen van het advies:
Indien de commissie met het uitgebrachte advies haar opdracht geheel heeft vervuld, zal zij als regel door de voorzitter van de Gezondheidsraad worden opgeheven.
Wanneer het advies aan de bewindslieden is aangeboden, ontvangt ieder lid een exemplaar met persbericht. Op een later tijdstip wordt men geïnformeerd over eventuele persreacties.
Geschiedenis van het archiefbeheer
Aangezien in de loop van het jaar 1957 het aantal inkomende en uitgaande post- en andere stukken van steeds grotere omvang werd, moest worden uitgezien naar een methode om deze toevloed van stukken praktisch te verwerken. In de zomer van 1957 werd een ambtenaar voor het archief aangetrokken en sindsdien werd gebruik gemaakt van de universele decimale codering voor post en archief. Ter illustratie kan worden gemeld dat het aantal inkomende poststukken in dat jaar ca. 2100 bedroeg en dat van de uitgaande ca. 6000.
In 1959 bleken de leden en deskundigen van de Gezondheidsraad, die aan het werk in meerdere commissies deelnamen, er behoefte aan te hebben om op eenvoudige wijze de dossiers voor ieder van deze commissies te kunnen samenstellen. Uit ervaringen bij de Centrale Raad voor de Volksgezondheid bleek een eenvoudig codesysteem hiervoor doelmatig te zijn. Iedere commissie van de Gezondheidsraad had een vaste secretaris-arts of secretaris-jurist, die de belangen van de commissie behartigde. Daarom werd een indeling gemaakt door alle commissies in bewerking bij één bepaalde secretaris aan te duiden met een letter. Het daarop volgende nummer gaf een nadere precisering welke commissie van die secretaris bedoeld werd. De stukken, welke de leden van een commissie werden toegezonden, werden dan in volgorde van verzending doorgenummerd (groen stempel rechts boven).
Dit systeem bleef gehandhaafd tot 1973. In dat jaar werd besloten dat de nummering van commissies in het vervolg doorlopend zou zijn op basis van datering van de adviesaanvragen. De tot dan toe gebruikte letteraanduiding had geen betekenis meer en verviel. De voor de lopende commissies gebruikte letter-cijfercombinatie bleef wel in gebruik om verwarring te voorkomen.
De verwerving van het archief
Het archief is krachtens bepalingen van de Archiefwet overgebracht.

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking
In 1991 werd tussen de secretaris-generaal van het ministerie van Welzijn, Volksgezondheid en Cultuur en de Algemene Rijksarchivaris in het kader van PIVOT een convenant afgesloten inzake de overbrenging en overdracht van na 1940 gevormde archieven. In dit convenant werden ondermeer afspraken gemaakt over een institutioneel onderzoek 'naar de taakontwikkeling en de daaraan gekoppelde organisatorische ontwikkeling van het ministerie in de periode na 1940'.
Het institutioneel onderzoek werd opgesplitst in een aantal deelonderzoeken, elk betrekking hebbend op een door het ministerie bestreken beleidsterrein of onderdeel van een beleidsterrein. De resultaten van deze deelonderzoeken, vastgelegd in evenzovele deel-rapporten (RIO's of rapporten institutioneel onderzoek), moesten de basis vormen voor de ontwikkeling van zogenaamde basisselectiedocumenten (BSD's).
Deze toegang heeft betrekking op het beleidsterrein externe adviesorganen in de gezondheidszorg: Gezondheidsraad en Nationale Raad voor de Volksgezondheid. In deze toegang treft u de neerslag aan van de actor Gezondheidsraad, beschrijvende de permanent te bewaren documenten van de Gezondheidsraad.
De Gezondheidsraad bestaat uit een groot aantal commissies. Deze commissies kunnen worden ingesteld door de minister of door de voorzitter van de Gezondheidsraad. Bijna alle commissies zijn ingesteld door de voorzitter. Alleen de Commissie ex artikel 14 van het Sera- en Vaccinsbesluit (Stb. 1934, 104) is ingesteld door de minister, en wordt derhalve als een aparte actor beschouwd. Archief van deze commissie treft u daarom in deze toegang niet aan, maar zal worden opgenomen bij het beleidsterrein "geneesmiddelen en medische hulpmiddelen". De taak van de Commissie is namelijk in 1993 overgegaan naar het College ter beoordeling van geneesmiddelen.
Daarnaast zijn in de tijd twee cesuren gelegd, namelijk in 1957 en in 1985 (1990). De reden van de cesuur van 1957 wordt bepaald door de het feit dat in 1957 de Gezondheidswet 1956 van kracht werd. Dit is ook de reden dat het archief van de Gezondheidsraad uit de periode 1920-1956 eerder is bewerkt. In 1995 is het archief uit deze periode geïnventariseerd door de heer C. de Quaasteniet. In overleg met de Gezondheidsraad werd bepaald de eindcesuur voor de bewerking op 1985 te stellen. Bescheiden uit de periode tot en met 1990, die de Gezondheidsraad reeds had overgedragen aan het depot van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport te Steenbergen, zijn echter wel in de bewerking meegenomen. Consequentie van het bovenstaande is dat archiefbescheiden uit de periode 1985-1990 nog niet volledig in deze toegang zijn opgenomen.
De adviezen van de Gezondheidsraad kunnen op twee manieren in de toegang teruggezocht worden:
  • Onder handeling (1) zijn, voorafgaand aan de commissie-dossiers, de ingebonden adviezen uit de jaren 1955-1980 opgenomen. Deze adviezen zijn toegankelijk middels het overzicht van de adviezen en rapporten van de Gezondheidsraad (inv.nr. 2315);
  • Onder handeling (1) zijn bij de commissie-dossiers de adviezen apart beschreven;
  • Indien het adviesnummer bekend is, kan met behulp van de als bijlage opgenomen concordans, het bijbehorende inventarisnummer worden opgezocht.
Tot slot kan worden gemeld dat het archief niet geheel kompleet is. Uit de doorlopende nummering blijkt dat er gedurende de periode 1957-1985 meer commissies werkzaam moeten zijn geweest. Het ware aantal commissies is niet bekend. Het is ook niet bekend waar de stukken over deze commissies gebleven zijn. Het is mogelijk dat een aantal stukken door de Gezondheidsraad zijn vernietigd. Aanwijzingen hiervoor zijn echter niet gevonden.
Het archief van de Gezondheidsraad vallend onder het beleidsterrein externe adviesorganen in de gezondheidszorg is door de Centrale Archief Selectiedienst (CAS) bewerkt als uitvloeisel van het meerjarenconvenant afgesloten op 22 september 1994 tussen het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, het ministerie van Binnenlandse Zaken en de CAS. De bewerking omvatte de volgende blokken:
  1. Archiefbescheiden uit de periode 1957-1989 afkomstig uit het depot van het ministerie van VWS te Steenbergen (Cie.-dossiers);
  2. Archiefbescheiden afkomstig van de Gezondheidsraad te Den Haag;
  3. Archiefbescheiden van de Gezondheidsraad na 1956, afkomstig uit het archievendepot van het ministerie van VWS te Rijswijk;
  4. Archiefbescheiden van de Nationale Commissie voor de Gezondheidsstatistiek;
Blok 1: Korte karakteristiek van het archiefblok:
Het blok bestond uit twee series Commissie-dossiers.
Serie 1 was toegankelijk middels een kaartsysteem en besloeg voornamelijk de periode tot en met 1980. Serie 2 was toegankelijk middels een plaatsingslijst en betrof voornamelijk de periode tot en met 1989.
Binnen dit blok werden drie soorten dossiers aangetroffen, n.l.:
  1. Algemene correspondentie.
  2. Vergaderingen
  3. Nota's
Ad 1. De algemene correspondentie werd chronologisch binnen de dossiers opgeborgen. Binnen een dossier werden o.a. de volgende stukken aangetroffen:
  • Adviesaanvragen
  • In- en samenstelling commissie
  • Literatuuronderzoek
  • Hoorzitting
  • Instelling werkgroep(en)
  • Concept-adviezen
  • Minderheidsnota's
  • Vaststelling adviezen
  • Aanbieding adviezen
  • Publicatie adviezen
  • etc.
Ad 2. Deze dossiers bevatten in chronologische volgorde de notulen van de commissie of werkgroep.
Ad 3. Deze dossiers bestaan veelal uit interne notities, chronologisch geordend.
Blok 1: Specificatie van de verrichte handelingen:
De selectie werd uitgevoerd op mapniveau met behulp van het BSD en de oude toegangen.
In het BSD was voor de Gezondheidsraad slechts één handeling geformuleerd: "Het geven van voorlichting aan de regering over de stand der wetenschap ten aanzien van vraagstukken op het gebied van de volksgezondheid en de milieuhygiëne". Deze handeling was gewaardeerd met een GO, hetgeen inhoudt dat de neerslag van deze handeling (op termijn) kan worden overgebracht naar de Rijksarchiefdienst. In principe betekende dit dat alle neerslag bewaard moest worden. De vraag was of het bewaren van alle neerslag zinvol was.
Gezien de totale omvang van het archief leek het niet zinvol intensief binnen de dossiers te gaan schonen. Deze werkmethode leverde een scheve verhouding op tussen de ruimtewinst/toegankelijkheid en het aantal te besteden uren.
Wel werden de duidelijk herkenbare te vernietigen stukken uit de dossiers verwijderd. Hierbij valt te denken aan:
  • Databriefjes;
  • Vaststelling en annulering van vergaderingen;
  • Dubbele exemplaren van het advies.
Bovenstaande stukken werden vernietigd op grond van de algemene vernietigingslijst van het ministerie.
Uitgaande van het bovenstaande werd de volgende bewerkingsprocedure voor de archiefbescheiden uit blok 1 gevolgd:
  1. Commissies die bij elkaar hoorden (hebben hetzelfde cie.nr.) werden opgespoord.
  2. De direct herkenbare te vernietigen stukken werden verwijderd.
  3. De voor overdracht in aanmerking komende dossiers werden beschreven.
  4. De voor overdracht in aanmerking komende dossiers werden materieel verzorgd.
Blok 2: Korte karakteristiek van het archiefblok:
Het blok bestond uit 345 dozen afkomstig van verschillende lokaties bij de Gezondheidsraad. Door de heer Ambachtsheer van de Gezondheidsraad werd een overzicht gemaakt van de inhoud van de dozen. Ook dit blok betrof voornamelijk Commissie-dossiers. Daarnaast werden jaarverslagen van de Gezondheidsraad aangetroffen.
De te verrichten handelingen bleken hetzelfde als bij blok 1.
Blok 3: Korte karakteristiek van het archiefblok:
Dit blok bestond uit ca. 14 meter archiefbescheiden van de Gezondheidsraad na 1956. Dit waren bescheiden die door de heer De Quaasteniet uiteindelijk niet werden opgenomen in zijn inventaris in verband met de cesuur (1956). Het blok was globaal toegankelijk middels een plaatsingslijst.
Blok 3: Specificatie van de verrichte handelingen:
De bescheiden uit dit blok werden ingevoegd bij de bestanden van blok 1 en 2 zodat ze nu één geheel vormen.
Blok 4: Korte karakteristiek van het archiefblok:
Dit blok bestond uit bijna 1 meter archiefbescheiden van de Nationale Commissie voor de Gezondheidsstatistiek, een permanente commissie van de Gezondheidsraad. Deze meter betrof de voor bewaring in aanmerking komende stukken.
Blok 4: Specificatie van de verrichte handelingen:
Ook deze bescheiden werden ingevoegd bij de bovenstaande blokken zodat ze nu één vormen.
Als basis voor de bewerking van bovenstaande blokken diende het rapport 'Externe adviesorganen in de gezondheidszorg: Gezondheidsraad en Nationale Raad voor de Volksgezondheid", een institutioneel onderzoek op het terrein van de advisering in de gezondheidszorg, 1940-1990 (PIVOT-rapport nr. 14). Het bij het RIO behorende (concept) BSD werd als selectie-instrument gehanteerd.
Daarnaast werd gebruik gemaakt van de algemene vernietigingslijst van het ministerie (Lijst van voor vernietiging in aanmerking komende archiefbescheiden van het ministerie van Volksgezondheid en Milieuhygiëne en de daaronder ressorterende organen, Stcrt. 1982/nr. 76.).
De oorspronkelijke omvang van de archieven die bij de CAS ter bewerking werden aan-geboden bedroeg ca. 115 meter. Na selectie kwam ca. 85 meter in aanmerking voor overdracht aan het Algemeen Rijksarchief.
De indeling van de toegang is als volgt:
De toegang begint met neerslag geplaatst onder stukken van algemene aard. Hierbij valt te denken aan algemene correspondentie van de Algemeen Secretaris, interne nota's e.d.
Neerslag betreffende het geven van voorlichting aan de regering over de stand der wetenschap ten aanzien van vraagstukken op het gebied van de volksgezondheid en de milieuhygiëne treft u aan onder handeling 1. De neerslag van deze handeling werd gevormd door de diverse commissies. De ordening binnen deze handeling is op basis van de oorspronkelijk toegekende nummering. Commissies waarvan het oorspronkelijk toegekende nummer niet te achterhalen was zijn achteraan geplaatst.
De adviezen werden uit de algemene correspondentie gehaald en zijn steeds als eerste beschreven. Binnen een commissie treft u de neerslag steeds in dezelfde volgorde aan:
  • Adviezen
  • Algemene correspondentie
  • Agenda's en notulen
  • Nota's e.d.
  • Werkgroepen/sub-commissies e.d.
    • Adviezen
    • Algemene correspondentie
    • Agenda's en notulen
Soms staan de werkgroepen onder een aparte kop vermeld. Indien dit het geval is betreft het een werkgroep met een eigen letter/nummeraanduiding.
Tijdens de bewerking werd besloten om nog een tweede handeling te formuleren. Het betreft de neerslag met betrekking tot deelname aan het Benelux Gezondheidscomité. Neerslag van deze handeling treft u aan onder 2.
Na de bewerking werd alsnog besloten een derde handeling te formuleren. De handeling "Het jaarlijks opstellen van een verslag omtrent de werkzaamheden van de raad", gebaseerd op artikel 34 van de Gezondheidswet 1956, is vanwege de logische volgorde geplaatst onder handeling (0).
Als bijlage bij de toegang treft u een concordans aan van adviesnummer naar inventaris- nummer. De adviesnummers zijn ontleend aan bijlage III van het boek "Met Raad en Daad". Hierin wordt de geschiedenis van de Gezondheidsraad over de periode 1902-1985 zeer uitgebreid behandeld. ( Rigter, R.B.M. Met raad en daad. De geschiedenis van de Gezondheidsraad 1902-1985 / R.B.M. Rigter. - Rotterdam. Erasmus Publishing. -III. - Pantaleon reeks, ISSN 0926-3292;6 ISBN 90-5235-039-6 )

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent geen beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Gezondheidsraad [periode 1957-1990], nummer toegang 2.15.36, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Gezondheidsraad, 2.15.36, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar

Bijlagen

Archiefbestanddelen