Terug naar zoekresultaten

3.20.59 Inventaris van het archief van de familie Teding van Berkhout, 1578-1994 (-2015)

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Archief

Titel

3.20.59
Inventaris van het archief van de familie Teding van Berkhout, 1578-1994 (-2015)

Auteur

O. Schutte

Versie

16-11-2021

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1974 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Familie Teding van Berkhout
Teding van Berkhout

Periodisering

archiefvorming: 1578-1994
oudste stuk - jongste stuk: 1578-2015

Archiefbloknummer

35253

Omvang

; 2348 inventarisnummer(s) 23,90 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het. Een klein deel is gesteld in het,of.
Nederlands
Latijn
Frans
Duits

Soort archiefmateriaal

Normale geschreven, getypte en gedrukte documenten, geen bijzondere handschriften.

Archiefdienst

Nationaal Archief

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Teding van Berkhout
Van Heemskerck
Albinus
Testart
Jan Teding van Berkhout (1713-1766)
Willem Hendrik Teding van Berkhout (1745-1809)
Pieter Teding van Berkhout (1801-1877)
Jhr. Pieter Jacob Teding van Berkhout (1810-1892)
James John Teding van Berkhout (1814-1880)
Jhr. Adriaan Volckert Teding van Berkhout (1822-1889)
Jhr. Pieter Jan Willem Teding van Berkhout (1825-1895)
Anna Catharina Elisabeth van der Wijck-Teding van Berkhout (1850-1932)
Jhr. Pieter Teding van Berkhout (1865-1935)
Jhr. Eduard Henri Elisa Teding van Berkhout (1877-1934)
Sjoerdtje Wierdina Catharina Johanna Teding van Berkhout-Camerling Helmolt (1884-1956)
Jhr. Willem Philip Teding van Berkhout (1909-1991)

Samenvatting van de inhoud van het archief

Het archief van het van oorsprong Delftse patriciërsgeslacht Teding van Berkhout bestaat uit vele stukken uit het bezit van de familie. Daaronder zijn stukken van persoonlijke aard van de afzonderlijke familieleden en van leden van aangetrouwde families en genealogische aantekeningen. Ook zijn er dagboeken van patriot en staatsman Willem Hendrik Teding van Berkhout over de jaren 1806-1808 en briefwisselingen van Pieter Teding van Berkhout bewaard gebleven. Verder bevat het archief stukken betreffende land, huizen en leenrechten in het bezit van de familie en een grote collectie foto's van geschilderde portretten van de familieleden.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De stamreeks van het geslacht Berkhout vangt aan met Jan Berckhout, die in het eind van de 15de eeuw te Hoorn leefde. Een zestal oudere generaties, in manuscript-genealogieën vermeld, zijn onbewezen en bij de huidige stand van het onderzoek onwaarschijnlijk.
De achterkleinzoon van Jan Berckhout, ook Jan genaamd (1549-1632), komt ook voor onder de naam Tedingh Berckhout, aangezien hij genoemd was naar zijn moederlijke grootvader Jan Joost Tedingsz. (van Crabbenburgh). ( Jaarboek van het Centraal Bureau voor Genealogie 1955, pag. 13. ) Diens kleinkinderen beginnen zich Tedingh van Berckhout te noemen, terwijl in de loop van de 18de eeuw de schrijfwijze gemoderniseerd wordt tot Teding van Berkhout.
Met uitzondering van de stamvader, van wie weinig bekend is, hebben leden van het geslacht bijna onafgebroken zitting gehad in de vroedschappen van Hoorn, Monnickendam, Delft en Leiden, terwijl de stamvader van de middelste, nog voortlevende tak voor 1795 schepen van Haarlem was.
Afvaardiging naar de Staten van Holland en de Staten-Generaal, commissies en de gewestelijke en Generaliteits rekenkamers en de Admiraliteiten en het optreden als bewindhebbers der Oost- en Westindische compagnieën hingen hiermee samen. Het meest op de voorgrond getreden zijn wel Jan Pietersz. Berckhout (1516-1587), een voorman tijdens de Opstand, en mr. Paulus Tedingh van Berckhout (1609-1672), eerste raad en rekenmeester der domeinen en rekenkamer van Holland, financiëel expert.
De jongere tak, die te Monnickendam en Hoorn bleef wonen, schijnt uitgestorven, maar een grondig onderzoek hierna moet nog verricht worden. De eerste “Standeserhebung”, die de familie ten deel viel, was het verlenen in 1689 van de titel van Heilige Roomse Rijksridder aan Joan Tedingh van Berckhout, heer van Sliedrecht (1648-1720); hij stierf echter kinderloos.
Uit het huwelijk van mr. Jan Teding van Berkhout (1713-1766) en Cornelia Hillegonda van Schuylenburch stammen drie takken, van welke de middelste in 1954 uitstierf. De oudste tak splitste zich opnieuw in drie takken; de oudste hiervan, merendeels in Overijssel gevestigd, stierf in mannelijke lijn in 1956 uit. In 1815, 1833 en 1885 werden leden van het geslacht in de Nederlandse adel verheven, zodat thans alle levende leden hiertoe behoren.
Tot nu toe is geen volledige genealogie van de familie in druk verschenen; wel is in de loop der tijden door verschillende familieleden materiaal daartoe verzameld, dat zich in het archief bevindt, maar tot afwerking hiervan en uitgave is het nog niet gekomen.
Genealogisch overzicht van de personen, die in het archief vertegenwoordigd zijn
Links:
Embedded Image
Midden:
Embedded Image
Rechts:
Embedded Image
1 Des H.R. Rijksgraaf resp. -gravin
Geschiedenis van het archiefbeheer
Bij de bewaargeving van het familie-archief Teding van Berkhout aan het Algemeen Rijksarchief in 1998 werd, behalve het in 1974 door O. Schutte geïnventariseerde gedeelte, ook een hoeveelheid onbeschreven stukken overgedragen die in de jaren daarna nog werd vermeerderd met twee aanvullingen. Deze stukken zijn achter het door Schutte geïnventariseerde gedeelte in deze inventaris opgenomen als Aanvulling 1998-2000 of, waar mogelijk, in de door Schutte beschreven inventarisnummers opgenomen.
Het archiefblok bevat archiefstukken onder verschillende rechtstitels verworven.

Inhoud en structuur van het archief

Inhoud
Het archief bestaat in de eerste plaats uit de stukken, die in rechte lijn vererfd zijn, van Jan Pietersz. Berckhout (1516-1587) af tot jhr. Jan Willem Hendrik Teding van Berkhout
(1872-1956). De zich in het archief bevindende 17de en 18de eeuwse stukken betreffende leden van zijtakken zijn alle weer op de hoofdtak vererfd. Dit archief is in 1899 op het Algemeen Rijksarchief gedeponeerd geweest en daar door Th. Morren globaal geïnventariseerd. ( Verslagen van ’s Rijks Oude Archieven over 1899, pag. 23-24 en 54-66 (aanwinst XVIII). ) Een aantal stukken, voornamelijk met een ambtelijk karakter, is toen aan het Algemeen Rijksarchief overgedragen, dat uit deze collectie weer stukken doorzond aan de Rijksarchieven in Overijssel en Zeeland, de gemeentearchieven van Delft, Haarlem, Hoorn, Monnickendam en Olst, het archief van het hoogheemraadschap Delfland en de Koninklijke Bibliotheek. Slechts de stukken, die geplaatst werden in de beide Rijksarchieven, het gemeentearchief Haarlem en de Koninklijke Bibliotheek konden achterhaald worden; van de overige mag worden aangenomen, dat zij dermate een ambtelijk karakter hebben, dat hun plaats in de archieven, waarmee zij vermengd zijn, niet meer opvalt; aantekening hiervan is blijkbaar niet gehouden.
De stukken in het Algemeen Rijksarchief – op drie uitzonderingen na, ( De nrs. 74-76 in de inventaris 1899. ) aangezien van deze de samenhang met het archief niet is gebleken – en het gemeentearchief Haarlem zijn thans weer aan het familiearchief overgedragen en daarbij geïnventariseerd; die in Overijssel bleken inderdaad een zodanig ambtelijk karakter te hebben dat op teruggave niet is aangedrongen; ( Verslagen van ’s Rijks Oude Archieven over 1899, pag. 505-506 (aanwinst 9o). ) die in Zeeland, betrekking hebbend op uit de vrouwelijke lijn vererfd goederenbezit in Westelijk Zeeuws-Vlaanderen, ( Id., pag. 410-411 (aanwinsten 75-80). ) zijn uitgebreid met de overige stukken, die zich nog in het archief bevonden en hierop betrekking hebben; een aparte inventaris zal hiervan verschijnen. Het journaal van mr. Pieter Tedingh van Berckhout (1643-1713) in de Koninklijke Bibliotheek kon niet weer voor het archief worden verworven; ( Ms. 129 D 16, in de inventaris nr. 221. ) in het archief bevindt zich een xeroxcopie ervan. De jongere takken van de familie hebben hun eigen archieven gevormd en deze zijn ook in de inventaris opgenomen. Het belangrijkste hiervan is dat van de “Haarlemse” tak. Via het huwelijk Teding van Berkhout – De Bosset in 1827 is hierop het familiearchief der rijksgraven van Heemskerck vererfd; dit is reeds in 1889 door jhr. H. Teding van Berkhout aan het Algemeen Rijksarchief in bruikleen gegeven en thans weer met het hoofdarchief verenigd, ( Verslagen van ’s Rijks Oude Archieven over 1889, pag. 36-41 (aanwinst nr. 36). ) met uitzondering van de stukken voornamelijk betrekking hebbend op de diplomatieke loopbaan van mr. Coenraad des H.R. Rijksgraaf van Heemskerck (1647-1702), die aan het Algemeen Rijksarchief zijn aangeboden. ( Id., een brief uit If, nrs. IIa-IIe en twee kaarten uit XIII. )
Het valt op dat het hoofdarchief nergens duidelijke leemten vertoont en dat de aangehuwde families rijk vertegenwoordigd zijn.
In h o o f d s t u k I worden behandeld de stukken betreffende personen en goederen. Afdeling A (personen) is gesplitst in a. het geslacht Teding van Berkhout, waarvan 58 leden vertegenwoordigd zijn, en b. 30 aanverwante geslachten met in totaal 76 personen; de personen zijn per generatie behandeld, de geslachten van de laatste rubriek zijn alfabetisch gerangschikt met vermelding van de allianties, waardoor de stukken op het geslacht Teding van Berkhout vererfd zijn. De genealogische aantekeningen zijn wat de familie Teding van Berkhout betreft voornamelijk ontleend aan de “kroniek” (inv. nr. 1819), wat de overige personen betreft aan andere stukken in het archief zelf en de litteratuur; slechts in die gevallen, waarin deze onvoldoende gegevens verstrekten, is hiervoor archiefonderzoek verricht.
De stukken betreffende personen zijn telkenmale gesplitst in: correspondentie, persoonlijke stukken, stukken betreffende maatschappelijke functies en zakelijke stukken, een indeling die voor zich zelf spreekt. De correspondentie betreft ook de “ambtelijke” en zakelijke correspondentie en bevat zowel de ingekomen stukken als de minuten en concepten van uitgaande stukken. De stukken betrekking hebbend op de nalatenschappen van personen, die verder niet in het archief vertegenwoordigd zijn, zijn - in tegenstelling tot wat in andere inventarissen wel gebeurd is – geplaatst bij de erfgenamen: ik meende, dat de overzichtelijkheid hiermee gediend was.
Afdeling B (goederen) is ingedeeld in a. Nederland en b-d. buitenland; de Nederlandse stukken zijn verder alfabetisch ingedeeld volgens de provincies en voor zover mogelijk in gemeenten of, voor zover deze Zeeland betreffen, volgens eilanden.
H o o f d s t u k II (verzamelde stukken) bevat in verschillende onderafdelingen de stukken betreffende het archief zelf, de genealogieën in handschrift en in druk, terwijl h o o f d s t u k III een overzicht geeft van de stukken, waarvan de samenhang met het archief niet is gebleken.
Een lijst van kaarten en een genealogisch overzicht, waaruit de verwantschap blijkt tussen die personen, die met persoonlijke stukken in het archief vertegenwoordigd zijn, volgen daarna. Deze personen zijn op één tabel verenigd, omdat hieruit met een oogopslag te zien is, hoe het archief tot stand is gekomen. Een index op namen van personen en instellingen en geografische namen, samengesteld door de heer H.P. Fölting, besluit het geheel.
Het archief is bij het Centraal register van familiearchieven geregistreerd onder no. 154. Het is eigendom van de Stichting Teding van Berkhout, gevestigd te Haarlem, en berust sinds 1999 bij het Nationaal Archief.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Andere toegang
Schutte, O. 'Het archief van de familie Teding van Berkhout'. z.p., 1974.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Familie Teding van Berkhout, nummer toegang 3.20.59, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Teding van Berkhout, 3.20.59, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
Afgescheiden archiefmateriaal
NL-HaNA, 1.10.79, Teding van Berkhout 1633-1701

Bijlagen

Lijst van kaarten
  1. Caarte van eenige bosschen en wildernisse leggende onder de geregte van Bloemendaal, toebehoorende aan de heer Wm. Philip Kops, 1740, door Jan Spruijtenburg, copie van Wm. Vn. Regenmortel 1799; schaal: 55 mm. = Rijnlandse roeden; WNW boven; ms., gekleurd; 66,5 x 102,5 cm.. Inv. nr. 1599.
  2. Kaart van de gemene weg tussen de hofsteden Wildhoef en Veen en Duyn (te Bloemendaal), (18de eeuw); ms.; 20,5 x 33 cm.. Inv. nr. 1605. .
  3. Kaart van de gemeente Haarlem, sectie E, van land tussen de Spaarnwouderweg en de spoorbaan, 1910; schaal 1:1250; N boven; gedrukt; 17 x 27,5 cm.. Inv. nr. 633. .
  4. Kaart van de gemeente Haarlemmerliede en Spaarnwoude, sectie H, van land ten noorden van de Spaarndammerdijk, 1910; schaal 1:2500; NO boven; gedrukt;
    10,5 x 32 cm.. Inv. nr. 633. .
  5. Kaart van de gemeente Schoten, sectie B, en Haarlem, sectie G, van land tussen de Delft en de Kleverlaan, 1910; schaal 1:2500; NO boven; gedrukt; 18 x 44 cm..
    Inv. nr. 633. .
  6. Kaart van de gemeente Velsen, sectie D, van land tussen de Velserdijk en de Oostlaan, 1910; schaal 1:2500; NW boven; gedrukt; 25 x 22 cm.. Inv. nr. 633. .
Concordantie
Inventaris V.R.O.A. 1889
Inventaris V.R.O.A. 1889 Deze inventaris
Ia 1036, 1128, 1140, 1141, 1804, 1845, 1856
Ib 1856
Ic 1856
Id 1856
Ie 1904
If-h 967, 968, 970, 1037, 1040, 1050, 1051, 1064, 1073, 1119, 1125, 1138, 1471, 1846, 1849, 1856, 1857, 1904, 1905, 1943
Ii 1852
Ik 1852
Il 1852
Im 1853, 1855, 1866
In 1853
IId 1039
IIf 1038, 1041, 1048
IIIa 1033
IIIb 1034, 1035
IVa 1044, 1045
IVb 1046
IVc 104 7
IVV 104 9
VIa 1421
VIb 1423, 1425
VIc 1424
VId 1422
VIe 14 26
VIf 1427-1429
VIIa 1120
VIIb 1122
VIIc 1121
VIId 1112, 1123, 1751, 1753, 1756, 1757
VIIIa 1068-1070, 1075, 1079, 1081, 1083, 1085, 1095, 1104-1108, 1803, 1923
VIIIab 1054-1056, 1059
VIIIac 1100
VIIIad 1058, 1060
VIIIa-e 1067, 1071, 1074, 1078, 1086-1088, 1091, 1093, 1094, 1099, 1101-1103, 1115, 1116
VIIIf 1082, 1084, 1089, 1090, 1092, 1096, 1097, 1111, 1113, 1114*
VIIIg 1114*, 1118, 1137
VIIIh 1042, 1057, 1109, 1110, 1126, 1130, 1134-1136, 1139
IX 951-959, 1065, 1066, 1804
Xa 1080, 1131
Xb 1117, 1124
XIa 1015, 1459, 1460, 1466, 1470, 1474, 1476, 1478, 1850, 1856, 1869, 1872-1874, 1938
XIb 1430-1446
XIc 1447, 1448
XId 1449-1453, 1455, 1456, 1462, 1464, 1465
XIe 1013, 1014, 1017-1020, 1022, 1132, 1463, 1472
XIf 1851, 1868
XIg 1871
XIh 439, 1021, 1026-1028, 1461
XIi 1016, 1023, 1628, 1741, 1745, 1752, 1771
XIIa 1144, 1146
XIIb 1147
XIIc 982, 1145, 1148, 1149, 1150, 1153
XIId 1151
XIIe 1142, 1143, 1152, 1154
XIII 415, 1012, 1052, 1053, 1098, 1129, 1133,1524 , 1525, 1728, 1750, 1755, 1918, 1921
Inventaris V.R.O.A. 1899
Inventaris V.R.O.A. 1899 Nieuw inventarisnummer
1 4, 5
2 7
3 8
4 12
5 12
6 19
7 11
8 13
9 18
10 17
12 14
13 10
14 16
15 3, 15
16 6
17 44
18 60
19 56
20 52
21 58
Inventaris V.R.O.A. 1889Deze inventarisInventaris V.R.O.A. 1899Nieuw inventarisnummer

Archiefbestanddelen