Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) bevat dossiers van personen die na de Tweede Wereldoorlog zijn onderzocht op samenwerking met de Duitse bezetter (collaboratie).
In het kader van het project Oorlog voor de Rechter wordt het CABR gedigitaliseerd en volledig doorzoekbaar gemaakt.
Dit biedt nieuwe onderzoeksmogelijkheden. Veel CABR-dossiers bevatten niet alleen informatie over verdachten, maar ook over (Joodse) slachtoffers, verzetsstrijders en over gebeurtenissen uit de oorlog. Deze informatie is nu moeilijk te vinden, omdat CABR-dossiers alleen op naam van de verdachten staan.
In de studiezaal van het Nationaal Archief staan 5 speciaal beveiligde computers waarmee gezocht kan worden in het gedigitaliseerde CABR. Op dit moment is een derde van het totale aantal pagina's uit het CABR digitaal te doorzoeken.
Vanwege privacywetgeving zijn er extra regels voor het volledig doorzoeken van de digitale CABR-dossiers. Zo mogen er geen foto's gemaakt worden van de documenten. Een telefoon of camera mag daarom niet mee de studiezaal in. U kunt wel aantekeningen maken op een laptop of met potlood en papier.
De 5 beveiligde computers in de studiezaal van het Nationaal Archief zijn voor personen met een onderzoeksbelang. Hiermee wordt bedoeld dat u een (persoonlijk) belang heeft om onderzoek te doen in het CABR. Dat kan zijn familieonderzoek, maar ook historisch of wetenschappelijk onderzoek.
Onderzoekers met een persoonlijk onderzoeksbelang
Vooral als u zoekt naar informatie over vervolgingsslachtoffers (zoals Joden, Roma en Sinti), verzetsdeelnemers of gebeurtenissen uit de oorlog, kunt u een van de 5 beveiligde computers reserveren.
Doet u onderzoek naar personen die zijn onderzocht op collaboratie? Bedenk dat nog lang niet alle CABR-dossiers zijn gedigitaliseerd en doorzoekbaar via de beveiligde computer. Bovendien is het aantal plekken voor de beveiligde computer zeer beperkt. Om sneller CABR-dossiers over deze personen te kunnen bekijken, kunt u beter de papieren dossiers aanvragen. Dat kan via de website Oorlog voor de Rechter. Bekijk voor meer informatie de zoekhulp Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging.
Wetenschappelijke onderzoekers
In het CABR komen personen voor die mogelijk nog in leven zijn. Om hun privacy te beschermen moeten onderzoekers, die wetenschappelijk onderzoek in het CABR willen doen, een aanvraag indienen waarin ze aangeven hoe ze om zullen gaan met de bijzondere persoonsgegevens uit het archief. Het Nationaal Archief beoordeelt deze aanvraag. Als de onderzoeker toestemming heeft gekregen, maken we een afspraak met de onderzoeker voor de beveiligde computer. Bekijk de pagina over Inzage in beperkt openbaar archief en vul het formulier 'Verzoek inzage beperkt openbare stukken' in.
We werken met tijdslots van ongeveer 3 uur, zodat meer personen per dag gebruik kunnen maken van de beveiligde computers.
U moet een account hebben bij het Nationaal Archief én ingelogd zijn als u een plek wilt reserveren. Heeft u nog geen account? Maak dan een account aan op deze inlogpagina. Ook mag u altijd één persoon meenemen naar de afspraak. Deze persoon moet, net als u, een account hebben bij het Nationaal Archief. Het account van uw gast kan ook later nog worden aangemaakt.
Klik op een tijdslot om een plek te reserveren. Tijdslots die zijn volgeboekt zijn niet meer aan te klikken.
Op maandag 8 december om 13:00 uur worden de tijdslots voor dinsdag 16 t/m vrijdag 19 december vrijgegeven.
| Datum | Tijdslot |
|---|---|
| Woensdag 3 december | 14:00-17:00 uur |
| Dinsdag 9 december | 10:00-13:30 uur 14:00-17:00 uur 17:30-21:00 uur |
| Woensdag 10 december | 10:00-13:30 uur 14:00-17:00 uur |
| Donderdag 11 december | 10:00-13:30 uur 14:00-17:00 uur |
| Vrijdag 12 december | 10:00-13:30 uur 14:00-17:00 uur |
Wilt u uw afspraak annuleren?
Neem dan contact met ons op via info@nationaalarchief.nl.
Het CABR is 3,8 kilometer lang. Nog lang niet alles is gedigitaliseerd. We zijn hier nog tot in 2027 mee bezig. Toch kunt u nu al zoeken in ongeveer een derde van de ruim 30 miljoen pagina's die het CABR telt.
Het gaat met name om scans van dossiers van personen die voor een rechtbank zijn verschenen. De zaken van deze personen zijn behandeld door een van de Bijzondere Gerechtshoven, de Tribunalen en/of de Bijzondere Raad van Cassatie. In de komende jaren vullen we dit aan met nieuw gedigitaliseerde dossiers.
De studiezaal van het Nationaal Archief heeft maar een beperkt aantal zitplekken. Veel mensen komen papieren dossiers uit het CABR bekijken. Het grootste deel van het CABR is namelijk nog niet gedigitaliseerd. Hierdoor is het druk in de studiezaal. Er zijn nu 5 zitplekken van het totale aantal plekken gereserveerd voor de beveiligde computer.
Heeft u een plek gereserveerd voor de beveiligde computer? Dan mag u die dag ook papieren archiefstukken aanvragen. Dit kan bijvoorbeeld nuttig zijn als uw tijdslot voor het gebruik van de beveiligde computer inmiddels is afgelopen, maar de studiezaal nog open is en u een CABR-dossier wilt bekijken.