Archiefsector sluit zich aan bij klimaatverklaring erfgoedinstellingen

Bert de Vries, KVAN, en Afelonne Doek, Nationaal Archief, tekenen de klimaatverklaring erfgoedinstellingen
1 november 2023

In de Nationale Klimaatweek onderschreef de Nederlandse archiefsector de klimaatverklaring voor erfgoedinstellingen. Bert de Vries van branchevereniging KVAN en Afelonne Doek van het Nationaal Archief tekenden de verklaring.

Hiermee sluit de archiefsector zich aan bij een uiteenlopende groep Nederlandse en Vlaamse musea, archiefinstellingen en belangenorganisaties. De klimaatverklaring beschrijft het belang van een binnenklimaat dat erfgoedcollecties op een optimale manier behoudt, zonder onnodig energieverbruik. Een thema dat steeds urgenter wordt.

Klimaat en binnenklimaat

Wereldwijde klimaatverandering noodzaakt erfgoedinstellingen zich bezig te houden met de energietransitie en het verminderen van CO₂-uitstoot. Het kost veel energie om een binnenklimaat op één bepaalde waarde voor temperatuur en relatieve luchtvochtigheid te houden. En zo heeft het regelen van een goed binnenklimaat impact op het wereldwijde klimaat.

De klimaatverklaring noemt uitgangspunten voor zowel duurzaamheid als binnenklimaten. Erfgoedorganisaties die de verklaring tekenden, willen hun milieu-impact zo klein mogelijk houden. Energiezuinige oplossingen om collecties te behouden krijgen voorrang. Voor depots worden een temperatuur en relatieve luchtvochtigheid aanbevolen die enigszins mee bewegen met de seizoenen, binnen bepaalde grenzen en strevend naar een bepaald jaargemiddelde. Altijd geldt dat de streefwaarden haalbaar moeten zijn voor een organisatie. Daarbij wegen het type collectie, de toegankelijkheid ervan en het gebouw mee.

Internationale initiatieven

De Nederlandse verklaring sluit aan bij het initiatief uit 2014 van een internationale groep van grote tentoonstellingsbouwers. Daarin staan eisen om het bruikleenverkeer tussen grote musea te versoepelen. Dit initiatief is vervolgens breed overgenomen door ICOM in samenwerking met IIC in de Environmental Guidelines ICOM-CC and IIC Declaration. Ook archiefmateriaal wordt geregeld uitgeleend en tentoongesteld.

Afelonne Doek tekende als algemeen directeur Nationaal Archief en algemene rijksarchivaris. Bert de Vries zette zijn handtekening als voorzitter van de Koninklijke Vereniging Archiefsector Nederland (KVAN). Andere archiefinstellingen die de verklaring ondertekenden zijn het Historisch Centrum Limburg en Stadsarchief Amsterdam. Van het Stadsarchief is Bert de Vries directeur. Het Noord-Hollands Archief, BHIC, het Gelders Archief en het Flevolands Archief zijn ook van plan zich aan te sluiten.