Het Nationaal Archief doet mee met de Queer Geschiedenismaand die in maart 2025 plaatsvindt. Queer Geschiedenismaand is een initiatief van IHLIA LGBTI Heritage. IHLIA en andere deelnemende culturele instellingen werken samen op een platform waarin de viering en overdracht van verschillende lhbtiq+-geschiedenissen, -verhalen en -prestaties centraal staan.
Zedelijkheidswet van 1911
Het Nationaal Archief brengt op het platform Queer Geschiedenismaand de Zedelijkheidswet van 1911 onder de aandacht. De Zedelijkheidswet betekent een verscherping van de strafwetgeving op het gebied van voorbehoedsmiddelen, abortus, prostitutie en overspel.
Artikel 248bis van deze wet maakt een onderscheid tussen seks met iemand van hetzelfde of met iemand van een ander geslacht. Seks met iemand van hetzelfde geslacht is strafbaar, als één van beide personen jonger is dan 21 jaar. Voor seks met iemand van het ander geslacht geldt een leeftijdsgrens van 16 jaar. De wet legt hiermee de discriminatie van homoseksualiteit wettelijk vast.
Protest
In de jaren die volgen na de invoering van de wet worden duizenden mannen en enige tientallen vrouwen op grond van artikel 248bis veroordeeld. Tijdens de eerste decennia na 1911 is er nauwelijks protest tegen de wet. Daar komt eind jaren zestig verandering in. Het ministerie van Justitie ontvangt protestbrieven met daarin de vele gevolgen van de wet. Ook gaan mensen de straat op om te protesteren tegen de discriminatie.
Afschaffing artikel 248bis
Vanaf 1970 wordt de wet aan de ‘moderne tijd’ aangepast. De minister van Justitie vraagt de Gezondheidsraad om een advies over artikel 248bis. De raad verzekert de minister dat homoseksualiteit niet besmettelijk is en dat jongeren niet homoseksueel worden van contact met homoseksuele volwassenen. De minister van Justitie stelt dan voor artikel 248bis in te trekken, wat in 1972 gebeurt. Maar daarmee stopt de maatschappelijke discriminatie niet.
Lees en bekijk het hele verhaal over de Zedelijkheidswet van het Nationaal Archief op het platform Queer Geschiedenismaand.
Platform Queer geschiedenismaand
Queer Geschiedenismaand is een initiatief van IHLIA LGBTI Heritage en vindt dit jaar voor de vijfde keer plaats. De maand biedt een bron van inspiratie, de mogelijkheid tot het delen van kennis en het vergroten van bewustzijn rondom lhbtqia+-geschiedenis. Op het platform Queer Geschiedenismaand vind je 40 objecten met queer thematiek uit 40 verschillende museale en archiefcollecties in Nederland.