‘Vroeger wilde ik geen kok worden, maar archeoloog. Omdat ik niet zo goed kon leren, heb ik die droom laten varen. Nu spaar ik antieke kookboeken: zo combineer ik mijn vak met mijn passie voor geschiedenis. Toen het Nationaal Archief me vroeg een lezing te geven over de invloed van specerijen uit de VOC-tijd op de hedendaagse keuken, heb ik in het archief consumptieboeken, paklijsten en andere documenten uit die tijd doorgespit.’
Pap, brood en boter
‘Zo ontdekte ik dat lekker eten in de tijd van de Verenigde Oost-Indische Compagnie (VOC) een privilege was. Was je officier of kapitein, dan kreeg je het heerlijkste eten voorgeschoteld. Had je een lagere rang, dan bestond je dieet aan boord uit pap, brood, boter en ander eenzijdig en vaak vet voedsel.
Er zijn uit de VOC-tijd ook lijsten waarop staat welke goederen de schepen mee terug moesten nemen, zoals thee of specerijen. Veel van die etenswaren vinden we nu doodgewoon, maar toen waren het kostbare, bijzondere producten.’
Handgeschreven
‘Onlangs kreeg ik een handgeschreven manuscriptje onder ogen. Er stonden recepten in, maar ook tips om etenswaren te conserveren. Schepen waren soms wel een jaar van huis, dus het was belangrijk om voedsel zo lang mogelijk goed te houden. Zo’n boekje is net een tijdmachine: je waant je heel even in de kombuis van een VOC-schip.’
Schatkamer
‘Hoewel ik de recepten uit de VOC-boeken niet snel zal uitproberen – ze zijn niet echt mijn smaak – zal ik de verhalen nooit meer vergeten. Ze verrijken mijn vak: hoe leuk is het om de historie te kennen van ingrediënten die je dagelijks gebruikt?! Zonder het Nationaal Archief had ik deze verhalen niet gekend. Voor mij is het archief één grote schatkamer. Telkens als ik er rondloop, ben ik onder de indruk van de hoeveelheid documenten. En zie ik zo’n mooi kookboekje, dan denk ik stiekem: had ik deze maar in mijn collectie!’
