2.21.018 Inventaris van het archief van het geslacht Van Beresteyn en aanverwante geslachten

Christiaen van Beresteyn, de oudste zoon van Gijsbert van Beresteyn en Maria Prins, vestigde zich na studie in Leiden en een reis naar Parijs in de Generaliteitslanden. In 's-Hertogenbosch werd hij o.m. eerste pensionaris en had hij zitting in de schepenbank. Tot de goederen, die hij in Brabant aankocht, behoort de hoge heerlijkheid van Geffen. Na zijn dood verwierf zijn vrouw Jacqueline Brouaert (1627-1691), met wie hij op 24 mei 1645 was gehuwd, de heerlijkheid Maurick in Vught, die generaties lang onder het geslacht Van Beresteyn bleef. Met Christiaen van Beresteyn vangt de reeks Brabantse generaties aan.

Zijn zuster Anna van Beresteyn (1618-1657) verging het minder wel. Reeds een half jaar na haar huwelijk op 4 december 1639 werd zij door haar man Johan van Hoogenhouck (1609-1647) verstoten; zij weigerde namelijk de uit dit huwelijk voortgekomen vrucht te doen verwijderen. De echtscheidingsprocedure die hierop volgde en voortduurde tot aan de Hoge Raad, werd door de dood van Van Hoogenhouck afgebroken. In 1655 hertrouwt zij met Dirk van der Dussen.

Op haar volgen drie broers: Cornelis, Paulus en Gijsbert van Beresteyn. Paulus van Beresteyn (1626-1667) vervulde geen functies van betekenis en leefde, blijkens de rekeningen van zijn nalatenschap, kennelijk van zijn kapitaal. Zijn zoon Willem van Beresteyn (1653-688) volgde een loopbaan bij de marine en liet het beheer van zijn uit nalatenschappen bijeengegaard vermogen over aan zijn oom Gijsbert en zijn notaris. Zijn huwelijk met Johanna van Gesperen (1657 - na 1722), gesloten in januari 1679, was ongelukkig. Zijn vrouw pleegde met haar pensionair Eustachius baron von Heideck herhaaldelijk aanslagen op zijn vermogen: eerst door de opstelling van een schijn-obligatie die Von Heideck gebruikte om beslag te leggen op Willems goederen, daarna door een ongemotiveerde aanklacht tegen Willem wegens kwaadwillige verlating.

Gijsbert van Beresteyn (1630-1681) vervulde in het stadhouderloze tijdperk de functie van schepen in Delft. Na de verzetting van de wet tijdens de machtswisseling in 1672 bleef hij enige jaren ambteloos, maar hij eindigde zijn leven als president van de schepenbank. Zijn zoon Paulus (1668-1702) vertrok in 1701 naar Indië, na enige tijd in de omgeving van Delfgauw te hebben samengewoond met Agatha van Son (1674-1733), met wie hij vlak voor zijn afreis op 14 maart 1701 in het huwelijk trad. Hij stief anderhalf jaar later in dienst van de V.O.C.

Door de nalatenschap van zijn moeder Jacqueline de Brouaert werd Thomas van Beresteyn (1647-1708) heer van het kasteel Maurick te Vught. Deze titel ging achtereenvolgens over op zijn ongehuwd gebleven zoon Maarten Cornelis (1695-1734) en diens halfbroer Christiaan Paulus (1705-1758). Vermoedelijk is Paulus Gijsberti, de stamvader van het geslacht Gijsberti Hodenpijl een natuurlijke zoon van Thomas.

Maarten Cornelis van Beresteyn werd advocaat van den Rade van Brabant, Christiaan Paulus bleef ambteloos, maar in de archieven van de magistratuur van 's-Hertogenbosch en de Raad van Brabant berust op tal van plaatsen de neerslag van een rumoerig leven. Zijn eerste huwelijk met Elisabeth Wilhelmina van Midlum (1712-1742), gesloten op 21 februari 1729, was allesbehalve gelukkig. Op 14 november 1737 wordt hij "op heterdaad betrapt" op overspel en door de Bossche schout Van Rechteren gevangen gezet. Hij wordt vrijgesproken, maar tevens beboet wegens mishandeling van zijn vrouw en zijn dienstboden; deze boete bleek echter een aanzienlijk geringer bedrag te zijn dan de borgtocht, die de schout hem voor zijn vrijlating had gevorderd; de vorderingen om terugbetaling en wederzijdse aanklachten duren voort tot zijn dood. Inmiddels werd een echtscheidingsprocedure aangespannen die door de dood van Elisabeth Wilhelmina van Midlum werd afgebroken. Bij zijn huwelijk met Catharina Wilhelmina Brühl op 11 maart 1743 in Goch ontstonden echter moeilijkheden over de wettiging in Nederland, omdat de afkondiging van het huwelijk in 's-Hertogenbosch en Vught door formalistische procedures werd vertraagd.

Zijn zoon Christiaan van Beresteyn (1744-1800) keerde weer naar Delft terug, alwaar hij door zijn verwanten met plaatsen in de magistratuur wordt bekleed: in 1786 is hij hoofdschout. Deze functies verliest hij in 1787 wegens zijn patriottische sympathieën; in 1795 wordt hij lid van het Committee van Financiën en ontvanger-generaal van de Unie, terwijl hij ook zitting krijgt in de commissie van gecommitteerden tot de zaken der Oost-Indische Compagnie. Van hem en zijn tweede vrouw Anna van Kuffeler (1747-1810) stamt de zogenaamde Delftse tak van het geslacht af.

Daartoe behoren zijn zoon Willem Jacob van Beresteyn (1778-1845),zijn kleinzoon Guillaume Jacques Jean Paul van Beresteyn (1808-1834) en zijn achterkleindochter Wilhelmina Agnes Wendela van Beresteyn (1835-1919).

Zijn zoon Gijsbert (1804-1884) voorzitter van de ridderschap van Noord-Brabant en zijn kleinzoon Cornelis (1834-1894) waren de laatste Van Beresteyns die de titel heer van Maurick voerden; na het kinderloos overlijden van de laatste werd Maurick in 1894 in het openbaar verkocht. Cornelis' broer Jacob (1832-1898) nam de titel niet over, maar vestigde een advocatenpraktijk in 's-Hertogenbosch.

Hugo van Beresteyn (1790-1857), de derde zoon van Gijsbert van Beresteyn, bracht zijn leven ambteloos door, terend op zijn erfdeel. Na enige tijd gewoond te hebben op het kasteel Frisselstein te Veghel vertrok hij naar Voorschoten, waar hij de buitenplaats huize Beresteyn bouwde. Op 29 juni 1818 was hij gehuwd met Anna de Jong van Beek en Donk (1796-1863). Aan het eind van zijn leven zag hij zich genoodzaakt een beroep te doen op de ondersteuning van zijn kinderen.

Paulus Anne en Hugo van Beresteyn werden bij Koninklijk Besluit van 1 oktober 1825, nummer 213, tot de adelstand verheven.

Op 21 juni 1824 werd Paulus Anne van Beresteyn geboren als derde zoon van de latere jonkheer Hugo van Beresteyn en Anna de Jong van Beek en Donk. Hij volgde zijn ouders naar Voorschoten en begon zijn loopbaan als ambtenaar op de provinciale griffie in Utrecht. In 1847 vertrok hij echter naar Nederlands-Indië, waar hij te werk werd gesteld op de Algemene Secretarie in Batavia. Hij volgde hiermee het voetspoor van zijn oudere broer Christiaan Johan (1823-1907), die als meester in de rechten diverse rechterlijke functies in de Buitenbezittingen bekleedde. Zelf bleef hij echter in Batavia, waar hij secretaris van de Oost-Indische Maatschappij van Administratie en Lijfrente werd. Hier bracht hij het tot directeur en tot medebeheerder van verscheidene andere bedrijven: de Oost-Indische Zee- en Brandassurantie Maatschappij, de Jache Zee- en Brandassurantie Maatschappij en de Nederlandsche Lloyd.

Na zijn terugkeer in Nederland had men zoveel vertrouwen in zijn credietwaardigheid, dat hij door de Oost-Indische Zee- en Brandassurantie Maatschappij, die in 1870 in financiële moeilijkheden geraakte, tot likwidateur werd aangesteld. Op nog geen 40-jarige leeftijd was hij een man in bonis geworden. Zijn persoonlijk kapitaal vormde de basis voor een commissiehandel in fondsen Van Beresteyn & Co, die in 1881 werd opgericht. Tevens kocht hij, naast het huis Oudwijk, dat hij in Utrecht voor zichzelf en zijn zich uitbreidende gezin had laten inrichten, de heerlijkheid Meteren bij Geldermalsen. Hij kon zich echter slechts negen jaar op een heerlijkheidstitel beroemen, wan in 1892 bleek het compagnonschap van de commissiehandel op een debâcle uit te lopen. Het faillissement dwong hem zijn landgoed en zijn andere bezittingen te verkopen en in een huurhuis de rest van zijn levensdagen door te brengen.

Het voorbeeld van zijn commisshiehandel werd in 1887 door zijn oudste zoon Hugo van Beresteyn (1859-1924) gevolgd. Tevoren voerde deze handel in Brussel en de Verenigde Staten. Uiteindelijk liep ook zijn financiële loopbaan op een mislukking uit; hij eindigde zijn leven in een inrichting. Zijn jongere broers Anne en Johan stierven op jeugdige leeftijd.

In tegenstelling tot zijn vader Paulus Anne en zijn broer Hugo begon de loopbaan van Olphert Jan Benjamin van Beresteyn minder succesvol: na het vergelijkend examen voor adelborst Derde Klasse bij het Koninklijk Instituut voor de Marine werd hij niet toegelaten. In 1892 vertrok hij naar zijn geboorteland Nederlands-Indië, vaar hij het journalistieke métier inging als buitenlands correspondent voor de Soerabajasche Courant. Zijn werkzaamheden leidden in 1895 tot een oorlogscorrespondentschap aan het Chinese front tijdens de Chinees-Japanse Oorlog; sedertdien bleef hij in perscommentaren pleiten voor goede Nederlands-Chinese handelsbetrekkingen. Een jaar later begeleidde hij de Atjeh-oorlog als verslaggever voor "De Locomotief". De relaties, die hij als buitenlands correspondent in Indië had opgebouwd, bewezen hun nut, toen hij ook in Nederland het buitenlandse nieuws in diverse kranten verzorgde. Ook was hij in de gelegenheid om buitenlandse bladen te voorzien van nieuws over Nederland:zo verschenen er berichten in de Berliner Lokalanzeiger en in Nederlands-Indische dagbladen. Hij nam stelling voor een zo openhartig mogelijke nieuwsgaring over het Nederlandse parlementaire gebeuren. Een Nederlands nieuwsbureau moest volgens hem worden opgericht, zodat door beter begrip van het gebeuren in Nederland bij het buitenland de Nederlandse handelsrelaties, vooral die met het Verre Oosten,konden worden begunstigd. Onder pseudoniemen als Driestar (in het Nieuws van den Dag voor Nederlandsch-Indië), De Haagsche Torenwachter (in De Middelburgsche Courant), Haagsche Kiekjes (in Het Nieuwsblad van het Noorden) gaf hij soms vrijmoedig commentaar op politiek en diplomatiek Den Haag.

Zijn wens om een Nederlands persbureau in buitenlandse taal op te zetten kreeg in 1910 vorm door de oprichting van de Gazette de Hollande, waarvan hijzelf directeur en hoofdredacteur was. Na zijn dood ging deze Gazette over in een naamloze vennootschap, die door zijn broer Eltjo Allegondus werd beheerd en in 1931 werd gelikwideerd. In 1914 huwde Olphert Geertruida Adriana Tromp, weduwe van kolonel Gustaaf Eugenius Victor Lambert van Zuylen, tevens ondernemer in Nederlands-Indië. Zij was mede-oprichtster en presidente van de Vereeniging "Oost en West" en erepresidente van de Raad van beheer van de N.V. Boeatan. Het vijf jaar durende huwelijk bleef kinderloos.

De vroege jeugd van Eltjo Allegondus van Beresteyn, die op 2 april 1876 in Haarlem werd geboren, moet bepaald niet ongelukkig zijn geveest. Op zevenjarige leeftijd verhuisde hij met zijn vader Paulus Anne immers naar Geldermalsen waar hij als zoon van een landheer de gebruikelijke achting genoot. Na het lager onderwijs in de dorpsschool van Meteren te hebben gevolgd, slaagt hij in 1889 voor het toelatingsexamen van het Stedelijk Gymnasium in Utrecht. Reeds in deze tijd blijkt zijn belangstelling voor geschiedenis en genealogie.

Zijn laatste gymnasiumjaren worden overschaduwd door de relatieve armoede, waar in het gezin Van Beresteyn na het faillissement van zijn vaders commissiehandel is geraakt. Niettemin blijft hij een actief scholier: in 1894 geeft hij zich op voor de vrijwillige reserve en in juni 1895 treedt hij in dienst in Amersfoort. In hetzelfde jaar schrijft hij zich als student in de rechten in aan de universiteit van Utrecht, waar hij zovel een actief student als een snel studeerder blijkt te zijn: binnen een jaar legde hij zijn kandidaatsexamen af, tegelijkertijd was hij commandant van de studentenweerbaarheid en kort daarna voerde hij akties met de juridische faculteitsvereniging voor studiewijziging. In 1899 deed hij zijn doctoraalexamen en promoveerde hij op theses in de rechtsgeleerdheid, waarna hij een tveede promotie in de staatswetenschappen voorbereidde. In dit vak gaf hij ook les aan Hogere Burgerscholen in Amersfoort en Utrecht.

Inmiddels trad hij op 4 oktober 1900 in het huwelijk met Julia Carolina Frowein (1877-1961), de dochter van de tabakshandelaar Johann Wilhelm Frowein (1845-1919). Uit dit huwelijk kwamen twee dochters voort: Maria Melitta Selma van Beresteyn (1902-1967), die op 5 juni 1928 huwde met het liberale kamerlid Frederik Lodewijk Schlingemann (geboren 1900) en Paula Volckera van Beresteyn (geboren 1904), die o p 10 april 1928 met Horatio Albarda (1904-1965), toen lid van de firma Heldring en Pierson in het huwelijk trad. Deze werd waarnemend staatssecretaris van het ministerie van Financiën, directeur van de Nederlandsche Handelmaatschappij en president-directeur van de K.L.M.

Zijn nevenactiviteiten richtten zich nu op pedagogisch terrein. Als secretaris van de Openbare Leeszaal in Utrecht nam hij het initiatief tot een inzamelingsactie voor een nieuw gebouw, dat in 1907 geopend werd. Met de Vrijzinnig Democraat Dirk Bos richtte hij in 1908 de Centrale van Openbare Leeszalen en Bibliotheken op, waarvan hij in 1914 voorzitter werd. Met zijn. voorganger Bos kwam hij in nog nauwer contact, toen zijn werkterrein zich naar Groningen verplaatste. In 1908 werd hij ambtenaar van de provinciale griffie aldaar, zij het slechts kort. Bij Koninklijk Besluit van 18 oktober 1910 werd hij benoemd tot burgemeester van Veendam.

Hiermee deed Van Beresteyn zijn intrede in de politiek.

De zesjarige ambtsperiode van Van Beresteyn betekende voor Veendam een periode van uitbreiding. Van langgerekte veenkolonie werd het allengs meer een kom met een centrum. De raadzaal werd vernieuwd, evenals de Hogere Burgerschool, de U.L.O. werd gereorganiseerd, en uiteraard kwam er een openbare leeszaal. Door de afschaffing van de plaatselijke tollen toonde burgemeester Van Beresteyn zich een voorstander van vrijhandel.

Zijn werkzaamheden gingen het kader van zijn ambt ver te buiten: zo was hij zeer actief op het gebied van intercommunale samenwerking; vanaf 1912 was hij bestuurslid van de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten, en in dit verband ijverde hij voor gezamenlijk overleg op het gebied van de gezondheidszorg en de wetgeving op de woningbouw. Kennelijk zag hij dit samenwerkingsverband als een waarborg voor de gemeentelijke autonomie, waarvan hij zijn gehele politieke leven lang een groot voorstander zou blijven. Ook de infrastructurele belangen van Oost-Groningen wist hij te behartigen door actief deel te nemen aan de reorganisatie van de Eerste Groninger Tramway Maatschappij en zo de oprichter te zijn van de N.V. Stoomtram Oostelijk Groningen. Zijn streven was om Veendam te verbinden met Assen, Heiligerlee en Zuidlaren.

Het is duidelijk, dat hij zijn werkzaamheden ook tot de landelijke politiek zou uitbreiden. Op de aandrang, zich voor een district in de Veenkoloniën verkiesbaar te stellen voor de Tweede Kamer, ging hij in 1913 nog niet in. In zijn openbare redevoeringen, die met deze weigering gepaard gingen, bekende hij zich sympathisant met de Vrijzinnig Democratische Bond. Samen met Dirk Bos en Herman Snijders was hij actief in het Centrale Vrijzinnig Kiesdistrict "De Grondwet" in Veendam, waarbij hij met vuur de kandidatuur van zijn partijgenoten verdedigde, totdat hij zelf in 1916 kandidaat werd gesteld als opvolger van Bos.

Zijn uitverkiezing tot kamerlid betekende het einde van zijn korte, maar voor geheel Oost-Groningen vruchtbare burgemeestersloopbaan.

Hij zag zijn fractiegenoten dan ook eerder als 'gelijkgezinden' dan als homogene partijgenoten.

Zijn persoonlijk optreden legde vooral een stempel op de kamerdebatten rond de door de oorlog noodzakelijk geworden crisismaatregelen. Hij wierp zich op voor regeringsmaatregelen onder rechtstreekse parlementaire controle. Toen in 1917 door de regering het wetsvoorstel tot een Nederlandse Uitvoermaatschappij in de vorm van een naamloze vennootschap werd ingediend, tekende hij fel verzet aan, omdat het privaatrechtelijke karakter van de maatschappij de regeringshandelingen ondoorzichtig maakte. Fel waren ook in de komende jaren zijn uitvoerig gedocumenteerde aanvallen op het controlebeleid van het ministerie van Landbouw ten aanzien van de voedseldistributie, waarbij hij bedekte toespelingen op O.W.-ers en soms openlijke beschuldigingen van corruptie niet schuwde. Kenmerkend was ook zijn optreden tegen de zijn inziens voorbarige centralisatie van de elektriciteitsvoorziening in Nederland tijdens de begroting van Verkeer en Waterstaat in 1921. Centrale exploitatie zou vooral de voorziening van het platteland en de kleine gemeenten niet ten goede komen. Omdat hij eenzelfde standpunt innam ten aanzien van het telefoonwezen, werd hij in hetzelfde jaar zowel voorzitter van de Staatscommissie inzake electriciteitsvoorzieningen in het land als van de Staatscommissie voor plaatselijke telefoonconcessies.

Zijn belangstelling ging ook uit naar het kunstbeleid. Als voorzitter van de Centrale voor Openbare Bibliotheken en Leeszalen en, sedert 1921, ook van de Maatschappij tot Bevordering van Toonkunst,was hij een fel tegenstander van regeringsmaatregelen, die kunstbeoefening en -verzameling in de weg stonden: zo wist hij de verhoging van de personele belasting op particulier verzamelde kunstwerken ongedaan te maken; ook ageerde hij tegen te hoge vermakelijkheidsbelasting bij concert- en schouwburgvoorstellingen. Reeds in de Vereeniging van Nederlandsche Gemeenten had hij belangstelling getoond voor de film. Bij het debat over de Archiefwet van 1918 sprak hij zich uit voor de inschakeling van niet-gekwalificeerde archiefambtenaren bij het beheer van archivalia van de burgerlijke stand. Met S. Kleerekoper behoorde hij tot de weinige verdedigers in de Kamer voor een gericht monumentenbeleid van regeringswege. Liever wenste hij bezuinigingen op het gebied van hoger onderwijs dan van de openbare cultuurbevordering.

Als voorzitter van de Nederlandsche Vereeniging tegen Water, Bodemen Luchtverontreiniging toonde hij zich een pionier op het gebied van de milieucontrole: hoezeer ook een voorstander van een goede infrastructuur in het Nederlandse platteland, hij verzette er zich tegen, dat natuurgebieden moesten wijken voor de aanleg van wegen of spoorbanen.

De in de Kamer gebleken deskundigheid op velerlei terrein maakte Van Beresteyn geschikt voor de verkiezing in tal van staats- en rijkscommissies. De reeds genoemde voorzitterschappen van de Centrale Openbare Leeszalen en Bibliotheken en van de Maatschappij tot Bevordering van Toonkunst vergden veel van zijn werkzaamheden. Het leeszaalwezen, dat tijdens zijn eerste bemoeiingen in 1907 nog kwijnend was, breidde zich in de jaren twintig tot een wijdvertakt instituut uit. De zorg voor de toonkunst nam toe door de oprichting van een leerstoel muziek aan de universiteit van Utrecht, de belangstelling van het middelbaar onderwijs voor het muziekonderricht en de conflicten in verband met regelingen van het muziekauteursrecht. Van Beresteyn ijverde bovendien voor de sociale belangen van de aan beide instellingen verbonden beambten: het leeszaalpersoneel en de leraren van conservatoria en muziekscholen.

Zijn belangstelling op lokaal niveau leidde uiteindelijk tot zijn kandidaatstelling als lid van de gemeenteraad van Den Haag namens de Vrijheidsbond. In 1927 werd hij gekozen.

Voor de belangen van tal van andere instellingen trad hij, zowel binnen als buiten de raad, persoonlijk op: mede door zijn invloed verwierf het gemeentemuseum de collectie muziekinstrumenten van wijlen D.F. Lunsingh Scheurleer en werd het daardoor het grootste muziekmuseum in Nederland.

In 1939 kwami een nieuwe kentering in het bestaan van Van Beresteyn door zijn benoeming als directeur van de N.V. "Het Vierhouter Bosch", waarbij hij de beheerder werd van 650 hectare bosland, afkomstig van het geslacht Frowein en sedert 1919 gedeeltelijk in het bezit van zijn vrouw. Deze schrijft de drift, waarmee hij zich op zijn nieuwe werkzaamheden als bosteler stortte, toe aan heimwee naar zijn jeugd in de natuur rond Meteren, waarvoor hij nu in de Veluwe compensatie vond. Met bosbaas Barten verdiepte hij zich in de technische aspecten van het beheer, terwijl hij tevens de initiator werd van een Nederlandsche Vereeniging van Boscheigenaren. Nu zijn streven tot natuurbehoud door praktijkervaring werd ondersteund, wist hij na de oorlog met succes bij minister en Kamer voor hun belangen op te komen.

Na de oorlog werd hij Raadadviseur van Kunsten en Wetenschappen bij het departement van Onderwijs, dat zich onder meer moest bezig houden met de restauratie van tijdens de oorlog verwoeste monument en.Andere activiteiten kregen een blijvende neerslag in stichtingen en bureaus. Zo werd in 1945 het Centraal Bureau voor Genealogie opgericht, een door het Rijk gesubsidiëerde instelling, die werkzaamheden als voor het voor uitbreiding vatbare Genealogisch Repertorium en het jaarboek Nederlands Patriciaat zou moeten bestendigen en tevens hetgenealogisch onderzoek vergemakkelijken. Daarnaast ontstond het Nederlands Iconografisch Bureau, dat los van het Rijksbureau van Kunsthistorische Documentatie kwam te staan.

Op weg naar een bestuursvergadering van het Centraal Bureau voor Genealogie werd Van Beresteyn in 1948 betrokken bij een aanrijding. Een korte tijd hierna ontstane hoofdpijn noopte hem, zich onder klinische behandeling te stellen. Zo overleed hij op 18 september 1948 onverwacht in de Rudolf Steinerkliniek in Den Haag.

Zijn nalatenschap aan boeken vermaakte hij aan het Rijk. De afwikkeling geschiedde op 20 februari 1951, toen een enorme verzameling boeken en documentatiemateriaal, waarvan reeds gedeelten tijdens zijn leven al aan diverse instellingen waren afgestaan, aan het ministerie van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen werd overgedragen. Verrijkt werd naast het Centraal Bureau voor Genealogie vooral de Rijksarchiefdienst, met name de door de oorlog getroffen rijksarchieven in Gelderland en Zeeland.

Stamboom van het geslacht Van Beresteyn:

Stamboom van het geslacht Gael:

Stamboom van het geslacht Gaymans:

Stamboom van het geslacht Pielat (Van Bulderen):

Stamboom van het geslacht Vromans:

Stamboom van het geslacht Forsten:

Stamboom van het geslacht Frowein:

Stamboom van het geslacht Van Bleiswijk:

Men kan aannemen, dat tijdens de verhuizing van Van Beresteyn naar Vierhouten een gedeelte van het archief werd afgestoten naar openbare archiefbewaarplaatsen: het gemeentearchief van Delft kreeg toegangen op het notarieel archief, de gaardersregister s, doop- en trouwboeken e.d.,die voor het genealogisch en historisch onderzoek van Van Beresteyn van belang waren geweest, het Algemeen Rijksarchief een verzameling papieren betreffende zijn ambtelijke werkzaamheden en boeken van economisch-historische aard. Het restant werd in 1944 getroffen door een brand in Van Beresteyns woonhuis in Vierhouten, zodat tal van persoonlijke papieren verloren gingen, waaronder wellicht het leeuwendeel van de stukken betreffende de monumentenzorg.

Op 30 juli 1973 kon aan de inbewaringgeefster advies worden uitgebracht over de bestemming van het gehele archief. Er vond een uitwisseling plaats met het Centraal Bureau voor Genealogie tussen aldaar aangetroffen oorspronkelijke archiefbescheiden en vier meter genealogisch documentatiemateriaal. Reproducties naar schilderijen van Pieter Verbeeck en Nicolaes van Beresteyn werden aan het Rijksbureau voor Kunsthistorische Documentatie geschonken. Een reeds voor de oorlog door Eltjo Allegondus van Beresteyn gevormde documentatieverzameling over Delft, die indertijd aan het gemeentearchief aldaar was afgestaan, kon door kaartenbakken en registers, die als toegangen konden dienen op oude gemeentearchiefbestanddelen, worden aangevuld. Ook papieren, afkomstig van de geslachten Van der Lely en Van Groenewegen, waarvan het familiearchief werd aangetroffen in de archiefbewaarplaats van de Hoge Raad van Adel, werden van de collectie afgezonderd, evenals een verzameling papieren, afkomstig van het geslacht Spieringh met de aanverwante geslachten Van Borsselen, Harlaeus, Doubleth, Vallensis, De Langhe en Van der Goes. Het laatste betrof een in de collectie Van Beresteyn achtergebleven bestanddeel van een schenking door Eltjo Allegondus van Beresteyn aan de stichting Van Vredenburgh; zij werd derhalve aan de Derde Afdeling van het Algemeen Rijksarchief overgedragen, waar het familiearchief Van Vredenburgh berust. Een verzameling afschriften van stukken, afkomstig van de Verenigde Oost-Indische Compagnie, waarvan het verband met het archief niet was gebleken, werd aan de Eerste Afdeling van het Algemeen Rijksarchief overgedragen.

De rechtstitel is (nog) onbekend

Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van kwetsbare of slechte materiële staat.

Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:

1. Creëer een account of log in.
2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.

Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.

VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Collectie 197 Familiearchief Van Beresteyn, nummer toegang 2.21.018, inventarisnummer ...

VERKORT:
NL-HaNA, Beresteyn, van, 2.21.018, inv.nr. ...

Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar