Is er nog plek in de studiezaal van het Nationaal Archief?

Uitgiftebalie studiezaal Nationaal Archief. Foto: Anne Reitsma
12 maart 2025

Sinds 2 januari is het druk in de studiezaal van het Nationaal Archief. Heel veel mensen komen dossiers bekijken uit het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR). In de media is het beeld ontstaan dat de studiezaal het komende jaar helemaal is volgeboekt. Ook is de indruk gewekt dat er geen plek meer is om openbaar archiefmateriaal te bekijken, of (ander) beperkt openbaar archiefmateriaal. Dat is niet het geval. Hieronder leggen we uit wat wel en niet mogelijk is.

Het aantal plekken in de studiezaal

De studiezaal van het Nationaal Archief is open op dinsdag van 10.00 tot 21.00 uur en op woensdag, donderdag en vrijdag van 10.00 tot 17.00 uur. In de studiezaal is plaats voor 145 bezoekers.

Plekken reserveren

Vanwege de grote drukte, en om lange wachtrijen in de studiezaal te voorkomen, vragen we iedereen een plek in de studiezaal te reserveren. Oók bezoekers die openbaar archiefmateriaal komen inzien. Als u via onze website een archiefstuk reserveert, dan wordt er automatisch een plek voor u gereserveerd in de studiezaal. De reservering geldt voor de hele dag. U bent op de gereserveerde dag welkom op elk gewenst tijdstip tussen 10.00 en 17.00 uur (dinsdag tot 21.00 uur). In principe kunt u een afspraak maximaal zes weken vooruit plannen. Vroeger was dat drie maanden.
Iedere dag dat de studiezaal geopend is (namelijk van dinsdag tot en met vrijdag), komt er om 9.00 uur ’s ochtends een nieuwe datum beschikbaar waarvoor u een plaats in de studiezaal kunt reserveren.

Hoe werkt het?

CABR-plekken

De meeste bezoekers komen voor het CABR. Zij kunnen via de website Oorlog voor de Rechter én de website van het Nationaal Archief een CABR-dossier en een plek reserveren. Omdat de vraag veel groter is dan het aanbod, zijn de CABR-plekken, zodra er een nieuwe datum beschikbaar komt, meestal binnen een paar minuten volgeboekt.

Openbaar archief-plekken 

Bezoekers die openbaar archiefmateriaal willen bekijken, kunnen deze stukken via onze website reserveren. Via de kalender in het reserveringsformulier kunnen ze een datum kiezen waarop ze het archiefstuk willen komen bekijken. Er is, net als voorheen, een vast aantal plekken voor het inzien van openbaar archief. Er zijn regelmatig nog plekken beschikbaar. Kijk daarom altijd in de kalender wat de mogelijkheden zijn.

Beperkt openbaar archief-plekken 

Tenslotte zijn er nog plekken voor personen die beperkt openbaar archiefmateriaal komen bekijken (niet CABR). Denk hierbij aan adoptiedossiers, dossiers van de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) en dossiers uit het oorlogsarchief van het Nederlandse Rode Kruis (NRK). Vanwege privacywetweving kunnen bezoekers deze dossiers alleen bekijken als ze een aanvraag hebben ingediend. Een medewerker van het Nationaal Archief zoekt vervolgens de juiste stukken op. Na de behandeltermijn, ontvangt de aanvrager een e-mail met uitleg over hoe hij of zij een plek kan reserveren in de studiezaal.

Verbeteren dienstverlening

Het is spijtig als we mensen die een plek in de studiezaal willen reserveren moeten teleurstellen. We doen er alles aan om de dienstverlening, binnen de mogelijkheden, te verbeteren. Dat geldt voor al onze bezoekers, dus zowel voor de mensen die CABR-dossiers willen bekijken, als voor hen die openbaar of beperkt openbaar archiefmateriaal willen inzien. 

We monitoren per soort plek de reserveringen, de bezetting en de behoefte van onderzoekers. Daar waar ruimte is, schuiven we met plekken waardoor we de capaciteit zo optimaal mogelijk gebruiken.