Terug naar zoekresultaten

1.08.06 Inventaris van het archief van de Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda, 1170-1580 (1582): Stukken betreffende rechten en goederen van Anna van Buren, 1166-1580: Inventaris

Download inventaris als PDFDownload inventaris als XML

Bekijk de zoekhulp bij dit archief

Voer een zoekterm in
VorigeVolgende

Beschrijving

ArchiefBeschrijving van het archiefArchiefvormingInhoud en structuur van het archiefAanwijzingen voor de gebruikerVerwant materiaalBijlagen

Archief

Titel

1.08.06
Inventaris van het archief van de Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda, 1170-1580 (1582): Stukken betreffende rechten en goederen van Anna van Buren, 1166-1580: Inventaris

Auteur

S.W.A. Drossaers, S. van Splunter (bewerking en aanvullingen)

Versie

15-09-2023

Copyright

Nationaal Archief, Den Haag
1955, 2020 cc0

Beschrijving van het archief

Naam archiefblok

Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda II Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda II
Nassause Domeinraad / Anna van Buren Nassause Domeinraad / Anna van Buren

Periodisering

oudste stuk - jongste stuk: 1166-1580

Archiefbloknummer

1262

Omvang

2098 inventarisnummer(s); 12,30 meter

Taal van het archiefmateriaal

Het merendeel der stukken is in het, een gedeelte is in het.
Middelnederlands
Nederlands

Soort archiefmateriaal

Charters en geschreven documenten, kennis van het middeleeuwse handschrift is noodzakelijk.

Archiefdienst

Nationaal Archief, Den Haag

Locatie

Den Haag

Archiefvormers

Raad van de graaf van Buren te Buren Raad en Rekenkamer van de prins van Oranje te Breda

Samenvatting van de inhoud van het archief

Dit archief bevat charters en stukken betreffende de goederen en rechten, door Anna van Egmond, gravin van Buren, medegebracht bij haar huwelijk met Willem I. Het gaat dan voornamelijk om stukken betreffende aan de van Egmonds toebehorende heerlijkheden (o.a. Buren, IJsselstein, Arkel) over o.a. aankomsttitels, goederenbeheer, verhouding tot de landsheer, bestuur en rechtspraak, militaire aangelegenheden en waterstaatszaken. Daarnaast zijn er ook stukken betreffende onroerende goederen en inkomsten uit goederen niet gelegen in aan de Egmonds toebehorende heerlijkheden, betreffende collatierechten en betreffende personen, voornamelijk uit het geslacht van Egmond.

Archiefvorming

Geschiedenis van de archiefvormer
De bezittingen van Anna van Egmond
In dit deel worden de stukken behandeld betreffende de goederen en rechten, door Anna van Egmond, medegebracht bij haar huwelijk met WILLEM I, berustende deels op het kasteel te Buren, deels in de Rekenkamer te Breda in het jaar 1581, voor zover deze stukken later onder de Domeinraad te 's-Gravenhage zijn gekomen.
De Egmonds, begonnen als advocati en leenmannen van de abdij, wisten zich van deze banden, voor zover deze niet in hun voordeel waren, in het einde van de 14e en het begin van de 15e eeuw los te maken. Zij waren rijk door huwelijken en gezocht om hun rijkdom, o.a. als geldschieters van hun souvereinen, hetgeen hun weer hoge ambten bezorgde. De eerste aanwinst door huwelijk was de heerlijkheid IJselstein, waarnaar zij zich noemden, totdat zij graven van Buren werden. Niet minder belangrijk was het huwelijk van Jan II in 1409 met Maria van Arkel, van moederszijde erfgename van Gelre en Zutfen, van vaderszijde van de Arkelse goederen, die o.a. aanspraken op Leerdam inhielden. Frederik vermeerderde het bezit met Buren door schenking, met Cranendonk en Eindhoven door koop en met Leerdam door bevestiging van de bovengenoemde aanspraken. Door zijn huwelijk met Aleid van Culemborg kreeg zijn zoon Floris de Zeeuwse goederen Sint-Maartensdijk, Scherpenisse e.a.. Floris zelf kreeg door huwelijk de pandschap van Grave en Kuik, door gift Jaarsveld, door koop Ackoy, en Cortgene door erfenis. Zijn schoondochter Françoise de Lannoy eindelijk bracht bij haar huwelijk met Maximiliaan van Egmond, behalve Odijk en Beverweerd, enige goederen in Frankrijk mede, waarvan haar kleinzoon Philips Willem de meeste verkocht. Hetzelfde deed hij met Jaarsveld, dat Floris in 1489 van Maximiliaan van Oostenrijk had gekregen.
De Raad van de graaf van Buren
Het beheer van de goederen van de Burense tak van het geslacht Egmond was te Buren gecentraliseerd.
Een Raad vinden we te Buren, evenals dit te Breda het geval was, eerst in het eerste kwart van de 16e eeuw in de stukken vermeld. In 1522 gaan inwoners van Sint-Maartensdijk in beroep bij de Raad van de graaf. In 1527 houdt de Raad zich bezig met de verdediging van Buren. In Buren zelf, waar van ouds beroep op de Hoge Brug van het kasteel bestond, werd bij ordonnantie van 1545 beroep van de Brug op 's graven Raad toegestaan.
Uitgezonderd de bemoeienis met de verdediging, die men onder politie zou kunnen indelen, schijnt de Raad te Buren zich uitsluitend met justitie te hebben ingelaten en niet met administratie. Het woord Rekenkamer komt dan ook in de stukken niet voor. Dat de raad Brielis Van Rapenburch zich zowel herhaaldelijk naar Sint-Maartensdijk begeeft om processen te beëindigen als te Buren rekeningen controleert en afhoort, moet dan als een personele unie beschouwd worden van lid van de Raad en toezichthouder op de rentmeesters en de rentmeester-generaal.
Hoe het ook zij, de beheersfunctie over de Burense goederen is later overgegaan op de Raad en Rekenkamer te Breda. De Raad van Buren ging in 1581 uiteen.
De Raad en Rekenkamer te Breda
Na de dood van zijn vrouw Anna Van Egmond (1558), belastte Willem I als voogd van zijn zoon Philips Willem, die de nalatenschap van zijn moeder had geërfd, de Rekenkamer te Breda met het opperbeheer. De rentmeestersrekeningen werden te Breda afgehoord of ter plaatse door afgevaardigden uit Breda, die zo nodig elders zitting hielden bv. te IJselstein; de Raad werd gehoord bij het nemen van beslissingen en zonder zijn voorkennis mochten geen verpachtingen worden gehouden. Dit zijn slechts enkele van de vele voorbeelden van zijn bemoeienis met het beheer van het Burense goederencomplex. In 1563 kreeg de Raad te Breda dan nog de bevoegdheid in appèl recht te spreken in processen te Buren, IJselstein, Leerdam óf elders, een bevoegdheid, die de Raad van de graaf van Buren had bezeten ( Zie Ie deel, bl. XXIII. ) . Na de confiscatie van de goederen van prins Willem I in 1568 werkte de Raad te Breda onder oppertoezicht van de Raad van Beroerten. Voor de goederen van Philips Willem stelde Philips II daartoe twee momberheren aan, Charles, baron van Berlaymont, hoofd van de Financiën, gouverneur van Namen, en Philippe, heer van Oignies, groot-baljuw van Brugge en het Vrije, beide verwanten van de pupil van moederszijde, die beide te vergeefs hadden getracht zich aan de benoeming te onttrekken ( Afschrift van de akte van aanstelling in het Kon. Huisarchief zie Inv. XII Afd. 5, no. 14. ) . De raad Hovelmans te Breda werd door de voogden belast met het beheer. Nadat de prins bij de pacificatie van Gent in het bezit van zijn goederen hersteld en in 1577 teruggekeerd was, droeg hij het beheer van de goederen van Philips Willem op aan zijn dochter Maria om dat tezamen met haar vader te voeren, d.w.z. zij zou in alles door zijn raden gekend worden. Na zijn dood (1584) werd zij door de Staten-Generaal gemachtigd het beheer over de moederlijke goederen, gelegen binnen de Verenigde Provinciën, te blijven voeren en daartoe raden te benoemen. Deze raden waren te Delft gevestigd, totdat de graaf van Hohenlohe, met wie Maria in 1595 gehuwd was, in 1603 een Rekenkamer te Buren instelde ( Verslag omtrent oude gemeente- en waterschapsarch. in de prov. Utrecht over 1892 R. Fruin, Inventaris van het archief der Gemeente IJselsten, no. 20. ) . In 1609 nam Philips Willem zelf het beheer in handen, waartoe hij in 1606 toestemming had gekregen van de Staten-Generaal. Hij vestigde zijn Rekenkamer te Breda ( Zie verder de Inleiding tot het Ie deel. )
Geschiedenis van het archiefbeheer
Het archief te Breda
Voor de archieven der Burense goederen hadden de wijzigingen in het beheer vóór 1581 geen grote gevolgen gehad. De verzamelingen bleven, waar zij waren, en werden daar voortgezet.
Wel vormde zich te Breda een nieuw archief. Zo werden de bijlagen bij de te Breda afgehoorde rekeningen daar vastgehecht aan een lias "Ontvangsten uit Buren". Eveneens werden stukken naar Breda gebracht, wanneer dat voor een onderzoek of beter inzicht in het beheer nodig was, zodat het kon voorkomen, dat de griffier niet wist, of bepaalde stukken te Breda dan wel te Buren waren. De griffier Piggen, na de inneming van Breda door de Spanjaarden aldaar gebleven als bewaarder van de charters, zegt dan ook in 1584 ( Ie deel Reg. no. 3451. ) een deel van de Burense charters onder zich te hebben en krijgt in 1587 van Florent de Berlaymont, die zijn vader Charles als voogd van Philips Willem was opgevolgd, volmacht de stukken te verzamelen, die zich te Breda bevonden aangaande de goederen, die Philips Willem van vaders- zowel als van moederszijde had geërfd, ook voor zover deze in Frankrijk lagen, met opdracht daarvan een inventaris te maken, totdat een besluit tot transport genomen zou zijn ( Nass. Dom. Oude Inv. Fol. 1846. no. 7. ) .
In de Inleiding tot het Ie deel is reeds gezegd, dat het grootste deel van het archief te Breda eerst in 1637 naar Den Haag werd overgebracht.
Het archief te Buren
De archieven, die op het kasteel te Buren gebleven waren, zijn onder prins Maurits naar Den Haag overgebracht. In 1619 (Philips Willem was in 1618 overleden) liet hij "alsoo tot Buren noch diversche charters zijn" door enige raden een onderzoek daarnaar instellen met last deze te inventariseren, waarna hij een beschikking zou nemen aangaande het transport naar Den Haag ( Nass. Dom. Inv. Hingman, no. 5613. ) . De raden besteedden er enige dagen aan, maar vonden er nog maar weinig, dat volgens hen de moeite waard was. Dit weinige werd naar Den Haag gebracht en door de griffier Le Sage aldaar gevoegd bij de Burense archieven, die zich reeds in Den Haag bevonden. Deze raden hebben bij hun nasporingen op het kasteel te Buren niet gezien "de groote verzameling (later) haveloze papieren", een "rudis indigestaque moles" ( Jaarverslagen van het Rijksarchief te 's-Gravenhage 1882, 1883. ) , waarvan het in 1849 bekend werd, dat zij te Culemborg voor scheurpapier verkocht was. Toen het Rijk er 400 gulden voor bood, bleken de heren Beeldsnijder van Voshol, Drieling en Van Asch Van Wijck reeds eigenaars te zijn geworden. Beeldsnijder verrijkte er zijn verzameling autografen uit, Van Asch van Wijck publiceerde een groot aantal charters, brieven enz. in de Werken van het Historisch Gezelschap te Utrecht, waarna hij er enkele van verkocht. Toen de erven Beeldsnijder en Drieling van deze onverdeelde boedel af wilden zijn, werd het Rijk in 1857 eigenaar voor het dubbele van de eerst geboden som ( R. Fruin. De Gestie van Dr. R. C. Bakhuizen van den Brink. Fruin neemt, zoals hij zegt, het verslag van deze geschiedenis over uit het in het Algemeen Rijksarchief aanwezige H. S. van Van Riemsdijk: Verslag aangaande het archief van het graafschap Buren. ) .
De bestanddelen van deze verzameling zijn zo heterogeen, dat zij geen houvast geven tot het vinden van een oorzaak der scheiding van deze stukken van de overige. Zowel zeer oude charters betreffende verschillende personen en goederen als pakken bijlagen bij de rentmeestersrekeningen uit het midden der 16e eeuw bevinden zich er onder, de grote verzameling brieven aan Frederik, Floris en Maximiliaan van Egmond zowel als vele andere personalia, waaronder die met betrekking tot Cornelis van Bergen, heer van Zevenbergen. De aanwezigheid van deze laatste zou evenals die van de brieven op Grave als plaats van herkomst kunnen wijzen. Cornelis van Bergen was de zwager van Floris van Egmond. Floris' schoonvader, Cornelis van Bergen, pandheer van Grave en Kuik, woonde te Grave en stond aan Floris bij huwelijksvoorwaarden toe met zijn a.s. vrouw zijn intrek te nemen op het kasteel te Grave, waar zij inderdaad veelal gewoond hebben evenals hun zoon Maximiliaan.
Nog kort geleden ontving het Algemeen Rijksarchief ( Dank zij de Rijksarchivaris in Noord-Brabant ) de huwelijksvoorwaarden van Floris' dochter Anna, welk stuk als omslag van een register in het gemeentearchief te Grave had gediend. De aanwezigheid van personalia van Philips van Hohenlohe doet evenwel vermoeden, dat de stukken, tijdens het beheer van de Hohenlohe's voor Philips Willem, zich weder te Buren bevonden, maar niet bij de overige archieven geplaatst waren.
Eerdere inventarisaties van het archief
Na enige mislukte pogingen, door anderen gedaan, schiep Jhr. Mr. Th. van Riemsdijk, in 1882 benoemd tot Rijksarchivaris aan het Algemeen Rijksarchief, orde in de massa, die overgebleven was van de archieven van de Nassause domeinen, en maakte een voorlopige globale inventaris, verdeeld in 5 hoofdafdelingen ( De eerste afdeling bevatte stukken, behorende tot het archief van de graven en hertogen van Gelre, welke stukken in hoofdzaak op het kasteel te Buren gekomen zijn, doordat Arnold van Egmond, hertog van Gelre, daar herhaaldelijk verbleef, voordat hij het slot aan Frederik van Egmond schonk; deze stukken werden in 1884 afgestaan aan het Rijksarchief in Gelderland. Dezelfde weg ging later een deel van de stukken uit de IVde afdeling, welke het rentambt Buren betroffen, uit de 17e en 18e eeuw dateren en waarschijnlijk deel uitmaakten van het archief van de rentmeester, alsmede de stukken van de Ve afdeling, die tot het archief van de Leenkamer aldaar behoorden. Het resultaat van de onderzoekingen, die Van Riemsdijk voor de ordening moest doen, heeft hij neergelegd in twee opstellen, getiteld: Verslag aangaande het archief van het graafschap Buren en De heerlijke rechten en goederen der graven van Buren, beide in handschrift aanwezig op het Algemeen Rijksarchief. ) . De tweede afdeling bevatte de stukken, behorende tot het archief van de graven van Buren.
De collectie Beeldsnijder werd in 1921 door Prof. Fruin werd opgelost. De charters uit deze verzameling werd verdeeld over diverse charterverzamelingen op het Algemeen Rijksarchief. Ook het Burense archief werd hersteld in het bezit van stukken die er van ouds toe behoorden.
Het archief van de Raad en Rekenkamer te Breda is als onderdeel van het archief van de Nassause Domeinraad in 1827-1828 voorlopig, en in 1834 definitief aan het (Algemeen) Rijksarchief overgedragen.
Het archiefblok bevat archiefstukken onder verschillende rechtstitels verworven.
De verwerving van het archief
Het archiefblok bevat archiefstukken onder verschillende rechtstitels verworven.

Inhoud en structuur van het archief

Verantwoording van de bewerking
In de voorliggende inventaris zijn de stukken uit de tweede afdeling van de inventaris van Van Riemsdijk (zie onder Geschiedenis van het archiefbeheer) beschreven tezamen met de Burense stukken die zich in het archief van de Domeinraad te 's-Gravenhage bevonden. Het spreekt vanzelf, dat het werk van Van Riemsdijk mij de inventarisatie in hoge mate heeft vergemakkelijkt.
Van het beginsel dat de stukken beschreven zouden worden voor zover zij onder bewaring van de Domeinraad te 's-Gravenhage zijn gekomen, is op één punt afgeweken. Een belangrijke verzameling charters en papieren is nl. te Buren van het overige archief afgeraakt. Ze zijn als de verzameling Beeldsnijder door koop in 1857 verworven en in 1921 over een aantal charterverzamelingen verdeeld. Hoewel deze stukken dus niet onder de Domeinraad te 's-Gravenhage hebben berust, worden zij hier toch met de overige beschreven.
Ordening van het archief
De indeling van dit tweede deel van de Inventaris van de Nassause Domeinraad is dezelfde als die van het eerste behoudens twee uitzonderingen. De stukken, daar beschreven onder het hoofd schuldvorderingen, zijn hier opgenomen onder de stukken betreffende personen, waarvan zij toch in de praktijk moeilijk te scheiden waren. Ten tweede is geen afzonderlijke afdeling gemaakt voor leenzaken. Ook hier zijn de stukken ingedeeld naar de heerlijkheden en de heerlijkheden naar het jaar van aankomst aan het geslacht van Egmond.
In een aanhangsel zijn ondergebracht: 1) stukken, afkomstig van de bij de reformatie opgeheven kapittels van IJselstein en Sint-Maartensdijk, voor zover zij geen betrekking hebben op goederen en niet vallen onder het hoofdstuk "Bemoeienis van de heer met geestelijke stichtingen"; 2e) stukken aangaande goederen, toebehoord hebbende aan Cornelis van Bergen, zwager van Floris van Egmond, en de daarmede in verband staande stukken betreffende personen; 3e) stukken, bestemd voor Wolferd van Borselen uit de tak Brigdamme, en 4e) stukken, waarvan het verband met het archief niet is gebleken.

Aanwijzingen voor de gebruiker

Openbaarheidsbeperkingen
Volledig openbaar.
Beperkingen aan het gebruik
Reproductie van originele bescheiden uit dit archief is, behoudens de algemene regels die gelden voor het kopiëren van stukken, niet aan beperkingen onderhevig. Er zijn geen beperkingen krachtens het auteursrecht.
Materiële beperkingen
Het archief kent beperkingen voor het raadplegen van stukken als gevolg van slechte materiële staat.
Gezien de ouderdom en kwetsbaarheid van de stukken is raadpleging van een gedeelte niet mogelijk.
Andere toegang
  • toegang nr. 1.08.07
  • toegang nr. 1.08.08
  • Op de brieven (1467-1548) van Anna van Buren met betrekking tot haar rechten en goederen is een digitale regestenlijst(oud toegangsnummer 1.08.09 en 1.08.10) beschikbaar.
Aanvraaginstructie
Openbare archiefstukken kunnen online worden aangevraagd en gereserveerd. U kunt dit ook via de terminals in de studiezaal van het Nationaal Archief doen. Om te kunnen reserveren dient u de volgende stappen te volgen:
  1. Creëer een account of log in.
  2. Selecteer in de archiefinventaris een archiefstuk.
  3. Klik op ‘Reserveer’ en kies een tijdstip van inzage.
Citeerinstructie
Bij het citeren in annotatie en verantwoording dient het archief tenminste éénmaal volledig en zonder afkortingen te worden vermeld. Daarna kan worden volstaan met verkorte aanhaling.
VOLLEDIG:
Nationaal Archief, Den Haag, Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda II Nassause Domeinraad: Raad en Rekenkamer te Breda II, nummer toegang 1.08.06, inventarisnummer ...
VERKORT:
NL-HaNA, Nassause Domeinraad / Anna van Buren Nassause Domeinraad / Anna van Buren, 1.08.06, inv.nr. ...

Verwant materiaal

Beschikbaarheid van kopieën
Inventarisnummers van dit archief zijn niet in kopievorm beschikbaar
charters, rollen
Afgescheiden archiefmateriaal
Ook voor dit onderdeel van het archief van de Domeinraad is het te betreuren, dat de verdeling tussen het Rijksarchief en het Koninklijk Huisarchief in 1834 niet oordeelkundiger is geschied dan het geval is. Het betreft hier in hoofdzaak huwelijksvoorwaarden, testamenten enz., die hun voornaamste belang ontlenen aan de bijzonderheden aangaande de goederen, die er in vermeld worden. Uit hun verband gerukt, vormen zij nu een enigszins "zwevende eigendom" in het Huisarchief.
Verwante archieven
  • Toegang nr. 1.08.01 Raad en Rekenkamer te Breda tot 1585 (de nalatenschap van Willem de Zwijger)
  • Toegang nr. 1.08.11 Nassause Domeinraad sinds 1585

Bijlagen

Archiefbestanddelen

  • 4 B. Stukken betreffende de heerlijkheden afzonderlijk.
    • 5 I Het land van IJselstein

      De hoge heerlijkheid van IJselstein kwam door het huwelijk van GYOTE, erfdochter van IJselstein, met JAN I, heer van Egmond, in 1330, aan de EGMONDS. Zij omvatte het slot en de stad van die naam en de drie schoutambten IJselstein, Benschop en Noord-Polsbroek. In het schoutambt IJselstein lagen de gerechten Opburen of Oudeland, Meerlo en Overijsel, later IJselveld geheten, die gaandeweg, als delen van IJselstein, niet meer afzonderlijk genoemd worden. Nagenoeg het gehele gebied werd oorspronkelijk in erfpacht of in leen gehouden 1e van het Sticht d.w.z. de bisschop of de kapittels van de Dom, Oudmunster of St. Marie, 2e van de Amstels, van wie de heren van IJselstein in een jongere tak afstamden, en 3e van Holland

      De Stichtse lenen.

      ARNOUD VAN AMSTEL kocht in 1277 het gerecht van Eiteren aan weerszijden van de IJsel met cijns, veer en visserij van WALTER UTEN GOYE, met goedvinden van JOHAN VAN KUIK als leenheer, die zelf voor deze goederen weer leenman was van het Sticht

      Inv. no. 3.

      Dit was blijkens een beleningsakte van 1319

      Inv. no. 13.

      de hoge heerlijkheid over het gebied, dat zich uitstrekte links van de IJsel van Opburen tot Snodelhoek en rechts van het Gein tot Fellenoord. Bij de villa Eiteren was vóór 1279 de burcht IJselstein gebouwd, waarschijnlijk door GIJSBRECHT VAN AMSTEL heer ARNOUDSZ., de eerste AMSTEL, die zich naar IJselstein noemde en die in een akte van 1279

      Cod. Dipl., IV : 2, bl. 85 en DE GEER, bijdr., bl. 355.

      spreekt over zijn voorvaders, die heren waren van Benschop, Noord-Polsbroek en IJselstein, "dat daer toe behoert". Bij deze burcht, die een Hollands leen was, kwam de latere stad tot ontwikkeling, vooral toen de parochiekerk van Eiteren naar IJselstein was verplaatst, waar zij in 1310 onder het patronaat van St. Nicolaas werd ingewijd. In 1331 had IJselstein stadsrecht. Dit, behalve de burcht, Stichtse leengoed, verkocht OTTO VAN KUIK in 1327 met al zijn andere lenen en manschappen in het Sticht aan WILLEM III, graaf van Holland, waarbij hij zijn leenheren verzocht er de graaf mede te belenen

      F. VAN MIERIS, Groot charterboek der graaven van Holland enz., I 1753, bl. 379.

      Van die belening komt in de practijk natuurlijk niets en Holland beschikt er verder over als over vrij goed

      De Amstelse lenen.

      Van heer GIJSBRECHT, heer van Amstel, hield zijn neef, de bovengenoemde GIJSBRECHT, heer van IJselstein, gerecht, tienden, de kerkgift en 32 morgen land in Benschop, gerecht en tienden van Noord-Polsbroek en het halve gerecht van Opburen in leen. Deze goederen gaf JAN II, graaf van Holland, in 1300 na verbeurdverklaring wegens medeplichtigheid aan de moord op FLORIS V, aan zijn broeder, GUY VAN HENEGOUWEN, gedurende diens leven of totdat hij een bisdom of een daarmee gelijk te stellen goed zou krijgen

      A.W., bl. 11.

      Tegen deze afspraak in gaf GUY, bisschop van Utrecht geworden, de goederen niet terug maar beleende er in 1314 heer GIJSBRECHT, heer van IJselstein mede, wiens zoon ARNOUT inmiddels gehuwd was met GUY's dochter MARIA. JAN, heer van Amstel, heer GIJSBRECHTSZ. droeg na GUY's dood in 1317 zijn aanspraken op deze Amstelse goederen over aan GIJSBRECHT en zijn zoon ARNOUT, waarop graaf WILLEM III in 1318, en zijn opvolgers na hem, er de heren van IJselstein mede beleenden

      De Hollandse lenen.

      Het was eveneens door bemiddeling van GUY VAN HENEGOUWEN, dat WILLEM III in 1309 GIJSBRECHT en zijn zoon ARNOUT na de verbeurdverklaring weer beleende met de goederen, die ARNOUD VAN AMSTEL.overl. 1291 van Holland had gehouden. Dit waren het huis te IJseistein, met 32 morgen land, waar het huis op stond, 71/2 hoeve in Gein, 60 in Rijpikerwaard, 44 in Benschop, 75 in Polsbroek, 18 in Hoencoop en 12 in Blokland. Zo was tenslotte Holland leenheer voor de drie groepen van goederen geworden, maar ARNOUD VAN IJSELSTEIN vond het toch nodig zich te verzekeren tegen moeilijkheden van de Stichtse kant

      Inv. no. 18.

      In de beleningsakten worden sindsdien de lenen niet meer onderscheiden, maar wordt slechts gesproken van de goederen, die de beleende of zijn vader van de grafelijkheid placht te houden. In 1364 wordt ARNOUDS dochter GUYOTE, die reeds in 1330 gehuwd was met JAN VAN EGMOND, met IJselstein beleend, waardoor het in het bezit van het geslacht EGMOND komt. Van het kapittel van St. Marie te Utrecht kreeg GIJSBRECHT VAN IJSELSTEIN in 1279 een aantal goederen in erfpacht. Bij deze gelegenheid zowel als bij een hernieuwing in 1285 wordt breedvoerig vermeld, dat noch GIJSBRECHT noch zijn voorouders enig recht op deze goederen konden doen gelden, maar dat hij ze dan nu in erfpacht krijgt. Dit zijn de dagelijkse gerechten te IJselstein, gelegen vóór het slot, en voorts te Meerlo en in Overijsel, een gebied, dat zich uitstrekte van de Maarn-dijk langs de IJseldijk tot aan het slot, met de tijnsen van de hofsteden te IJselstein, Meerlo en Overijsel en de smalle tienden. Voorts de tienden te Opburen, Eiteren en Maarne en de visserij aldaar in de IJsel

      DE GEER, Bijdr., bl. 355 en 357 en Cod. Dipl. IV ; 2, bl. 85 en 87.

      Dit gerecht te Meerlo met tijns uit de hofstede aldaar moet niet verward worden met het land met gerecht, tijns en tienden, dat c. 1166

      Inv. no. 33.

      en later regelmatig in erfpacht werd uitgegeven door het Kapittel van Oudmunster en in 1313 als het goed, genaamd Merlo, wordt vermeld. Dit goed, dat in 1263 in de villa Eiteren lag tussen de Utweg en de Heeswijker Zijdwinde verkocht AGNESE VAN MERLO, vrouw van BAERNT VAN DORENWERD, in 1311 aan GIJSBRECHT, heer van IJselstein, zoals haar voorouders het hadden van Oudmunster. In dezelfde akte verkoopt zij hem evenwel ook de "oude hofstede van Merlo" in heer GIJSBRECHT VAN IJSELSTEINS gerecht, welke hofstede GIJSBRECHT in 1333 aan het kapittel van St. Marie verkocht. Zij blijkt dan te zijn een stuk land, groot 4 morgen, dat PETER VAN MERLO en zijn zoon LAM in leen hielden van GIJSBRECHT en dat door overlijden van LAM vrij gekomen was

      Cod. Dipl. IV ; 2, bl. 104.

      Vermoedelijk moet deze oude hofstede wèl in verband gebracht worden met het Merlo, dat St. Marie in 1279 in erfpacht gaf aan GIJSBRECHT VAN IJSELSTEIN zie boven. Van Oudmunster hielden de heren van IJselstein verder nog gerecht, tijns en tienden van Achtersloot in erfpacht. IJselstein behoorde met Leerdam en Buren tot de vrije heerlijkheden en heeft zich altijd vrij gehouden van Holland, waaraan het leenroerig was. Het Hof van Holland werd ten opzichte van IJselstein incompetent verklaard en bijdragen in belastingen werden slechts vrijwillig of onder protest en met akte van non-prejudicie betaald

      Zie onder de afdeling

      : Verhouding tot Holland.. Van de plaatselijke gerechten was beroep op het Leenhof, waarvoor later de Domeinraad in de plaats treedt

      R. FRUIN, Verslag omtrent oude gemeente- en waterschapsarchieven in de provincie Utrecht over 1892. IDEM, De vrije heerlijkheden, gelegen in het grensgebied tusschen Gelderland, Holland en Utrecht. In : Versl. En Meded. Oud-Vad. Recht VIII, bl. 352 e.v. J.J. DE GEER, Eiteren en IJsselstein. In : Bijdr. tot de gesch. en oudh. der prov. Utrecht, 1860, bl. 1-179 ; IDEM, Onuitgegevene oorkonden betreffende het slot, de stad en de heerlijkheid van IJsselstein. In : Codex Dipl. van het Hist. Gen. te Utrecht IV: 2, 1860, bl. 78-167. W.A. VAN SPAEN, Historie der heeren van Amstel, van IJsselstein en van Mynden, 1807. A. JOH. MARIS, Uit de Geschiedenis van Polsbroek. In : Jaarboekje van Oud-Utrecht, 1944.

      • 201 I Goederenbeheer.
        • 242 I.3 Onroerende goederen.
        • 387 I.4 Inkomsten uit Onroerende goederen.
        • 396 I.5 Afgeloste rentebrieven.
          • 397 199.1115 Lijfrentebrief, groot 4 rijnse guldens jaarlijks, ten behoeve van YDE HENRICK DE GOYERS dochter en GHERIJT AERNT DE BRUNENZ. ten laste van IJselstein. (Verlopen). 1472 1 charter

            reg. no. 1115

            1115 1472 November 19

            Kerkmeesters, schout, burgemeesters, schepenen, raad en gemeente van stad en kerspel IJsselsteyn oorkonden, dat zij met goedvinden van Frederijck, zoon van Egmond, heer van IJsselsteyn, een lijfrente, groot 4 rijnse guldens jaarlijks, hebben verkocht aan Willem van Alendorp ten lijve van Yde Henrick de Goyers dochter en Gherijt Aernt de Brunen zoon.

            (op Sinte Elizabetthen dach).

            Oorspr. (Inv. No. 199). Met geschonden zegels van Frederijck van Egmond, de kerk en de stad in groene was.

            N.B. In dorso: "dese brieff en doet niet soe hij affgestorven is".

          • 398 200.1116 Lijfrentebrief, groot 4 rijnse guldens jaarlijks, ten behoeve van YDE HENRIC DE GOYERS dochter en KORSGEN JACOP DE BRUNEN dochter, ten laste van IJselstein.(Verlopen). 1472 1 charter

            reg. no. 1116

            1116 1472 November 19

            Kerkmeesters, schout, burgemeesters, schepenen, raad en gemeente van stad en kerspel IJsselsteyn oorkonden, dat zij met goedvinden van Frederijck, zoon van Egmond, heer van IJsselsteyn, een lijfrente, groot 4 rijnse guldens jaarlijks, hebben verkocht aan Willem van Alendorp ten lijve van Yde Henrick de Goyers dochter en Korsgen Jacop de Brunen dochter.

            (op Sinte Elizabetthen dach).

            Oorspr. (Inv. No. 200). Het zegel van Frederijck van Egmond verloren, die van de kerk en de stad in groene was, waarvan het eerste weinig geschonden.

            N.B. In dorso: "dits affgestorven".

          • 399 201-201.1662 Akte van verkoop aan en belening met een rente, groot 500 gulden jaarlijks, uit IJselstein en Sint-Maartensdijk voor ROB-BRECHT, jonkgraaf VAN DER MARK. Afgelost in 1551. 1538 2 charters en 1 stuk
            • 400 201 1 stuk

              reg. no. 1788

              1788 1551 September 3.

              Jann van Ligne, prins van Arrenberch, vrijheer van Berbantson, erkent van Peter Ploennis, rentmeester-generaal van het sterfhuis van Bueren, ontvangen te hebben 10000 gulden brabants als hoofdsom van een rente, groot 500 gulden jaarlijks, benevens 4599 gulden 8 stuiver aan achterstallige rente.

              Oorspr. (Inv. No. 201).

              N.B. Hieraan vastgehecht een strook met becijferingen over de jaren 1539-1551.

            • 401 201.1661 1 charter, 1538 1538

              Reg. no. 1661

              1661 1538 Mei 12

              Floris van Egmond, graaf van Buren en Leerdam, heer van IJsselstain, Cranendonck, Sinte Martensdijck, Scerpenisse enz., luitenant en kapitein-generaal in de Nederlanden, en zijn zoonMaximilian, heer van IJsselstain, oorkonden, dat de eerste tesamen met Robrecht, graaf van der Marck en Arenberch enz., en Philips Pienaeck als executeurs van het testament van de kardinaal van Ludijck en als mombers van Robrecht, jonge graaf van der Marck, zoon van wijlen Robrecht, heer van Agrimont, aan deze voor 10000 gulden een rente, groot 500 gulden jaarlijks, losbaar met de penning 20, hebben verkocht, gevestigd op IJsselstain en Zinte Maertensdijck.

              (Maestricht).

              Oorspr. (Inv. No. 201). De zegels van de beide oorkonders verloren. Met losgeraakt transfix dd. 1538 Mei 31 (Reg. No. 1662).

              N.B. De brief is gecancelleerd.

            • 402 201.1662 1 charter, 1538 1538

              Reg. no. 1662

              1662 1538 Mei 31

              Kaerle, keizer enz., oorkondt, dat het Leenhof van Hollandt Robbrecht, jonge graaf van der Marck en Arrenberghe, heer van Egmondt, beleend heeft met de rente, vermeld in de brief dd. 1538 Mei 12 (Reg. No. 1661), waardoor deze gestoken is.

              (in den Hage).

              Oorspr. (Inv. No. 201). Het zegel van het Leenhof verloren.

              N.B. Het transfix is losgeraakt; de brief is gecancelleerd.

        • 403 I.6 Geconfisqueerde geestelijke goederen.

          Op Sint-Nicolaasdag in het jaar 1577 had te IJselstein een beeldenstorm plaats en namen de hervormden bezit van de aan die heilige gewijde kerk. Met toestemming van de Domeinraad te Breda werd een predikant benoemd en de hervormde godsdienst is er sedert dien zonder onderbreking uitgeoefend. De goederen van het kapittel, het klooster O.-L.-Vrouwenberg, de vicarie in het gasthuis, het altaar van Sint Catherina in de kerk, de vicarie te Eiteren, waar na de verplaatsing van de kerk naar IJselstein een kapel was gebleven, en die van het O.-L.-Vrouwengilde te IJselstein werden geconfisqueerd door de heer. De rentmeester kreeg naast het beheer van de domeinen ook dat der geestelijke goederen maar hield de beide administraties afzonderlijk van elkaar. Die der geestelijke goederen is in de uit latere tijd bewaarde rekeningen verdeeld in le. het beheer van de klooster- en 2e. die van de kapittelgoederen tezamen met die van de andere bovengenoemde stichtingen. Onder dit hoofdstuk heb ik de stukken opgenomen, die in de oude inventaris van de Raad gebracht zijn onder het hoofd "Geestelijke Goederen", voor zover zij betrekking hebben op goederen ; de andere, die de stichting betreffen en wat daarmede in verband staat, en die met de beheersstukken tezamen in beslag zijn genomen, zijn in het Aanhangsel achteraan geplaatst. De documenten, beschreven onder de hoofden: Stukken, betrefiende bemoeienissen met geestelijke stichtingen, en stukken, verband houdende met collatierechten, berustten van ouds in het archief der heren van IJselstein

          • 404 a Het kapittel van St. Nicolaas.
            • 405 aa Goederenbeheer.
              • 406 aaa In het algemeen.
              • 408 bbb Onroerende goederen.
                • 409 IJselstein.
                  • 410 203.414 Akte, waarbij GHERIJT VAN VOLLENHO verklaart aan pastoor en kapelaans 2 pond jaarlijks schuldig te zijn uit zijn huis te IJselstein. 1384 1 charter

                    reg. no. 414

                    414 1384 Maart 1.

                    Claes die Weldighe, schout, Aernt Screvel en jonge Heinric die Rijc, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Gheryt van Vollenho verklaart, pastoor en kapelaans van de kerk aldaar een pacht van 2 pond jaarlijks uit zijn huis schuldig te zijn, waarvan 1 pond hun vermaakt is door wijlen Baerte Reynaers dochter en het andere door hen gekocht is.

                    Oorspr. (Inv. No. 203). De zegels van de 3 oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "Hyervoor onfangen wy een scair, wy en weten ’t huys niet.

                  • 411 204.789 Akte, waarbij GHIJSBERT JACOPSZ. DIE WELDYGE een huis te IJselstein in de Achterstraat aan de Plaets in erfpacht krijgt van het kapittel. 1434 1 charter

                    reg. no. 789

                    789 1434 September 7.

                    Aelbrecht de bastaard van Egmont heer Gerijtsz., schout, Aelbrecht Heynez., Govaert van Stryment, Symen Lubbrechtsz. en Heynrick van den Doern, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Ghijsbert Jacopsz. die Weldyge van het kapittel een huis in de Afterstraet naast de Plaets in erfpacht heeft ontvangen.

                    Oorspr. (Inv. No. 204). Met weinig geschonden zegels van Aelbrecht heer Gerijtsz. van Egmont, en van Symen Lubbrechtsz. in groene was; die der andere oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "Dees bryeff helt XIII½ holl. ouden leeu uut een huys an die Plaetse. Nou Jan Laurensz".

                  • 412 205.1424-205.1626 Akte van transport van een huis en hofstede te IJselstein in de Achterstraat door PAUWELS VAN ESCHEREN. Met oudere transportakte dd. 1504. 1531 2 charters
                    • 413 205.1424 1 charter, 1504 1504

                      reg. no. 1424

                      1424 1504 Maart 10.

                      Harman Roeloffs, schout, Ghijssbert Jansz. die Wilde, Cornelis Reynersz. en Pelgrim Woutersz., schepenen van Yselstein, oorkonden, dat Thomas Jacopsz. van der Goude aan Heinrick Jansz van Dam een huis en hofstede in de Afterstraet boven de Plaetze aan de noordzijde heeft overgedragen.

                      Oorspr. (Inv. No. 205). Met de zegels der 4 oorkonders in groene was.

                      N.B. In dorso: "den outsten eygen van Aert Goertsz Jansz., nou Bauwen Jansz. ende Ariën den Coman".

                    • 414 205.1626 1 charter, 1531 1531

                      reg. no. 1626

                      1626 1531 December 19.

                      Henrick van Dam Jansz., schout, Gerrit Joostensz., Dirck Jansz. en Aryaen Gerritsz. Spronck, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Pauwels van Escheren het erf en huis aldaar aan de noordzijde van de Afterstraet, hem aanbestorven van zijn moeder Aleyt van Escheren, heeft overgedragen aan het kapittel aldaar.

                      Oorspr. (Inv. No. 205). Met geschonden zegels van de eerste drie oorkonders in groene was; dat van Aryaen Spronck verloren.

                      N.B. In dorso: "die nieuwen eygen van Aert Goersz. huus nou Ariën den Coman ende Bauwen Jansz."

                  • 415 206.1900 Akte, waarbij HENRICK LUBBERTSZ. VLUGH een huis te IJselstein in de Achterstraat in erfpacht krijgt van het kapittel, waaraan hij het eerst heeft overgedragen. 1563 1 charter

                    reg. no. 1900

                    1900 1563 Juli 13.

                    Claes van der Eyck, schout, Jacob Cornelisz. van Leerdam en Gerijt Gerijtsz. Verheyen, schepenen van IJsselsteyn, oorkonden, dat Henrick Lubbertsz. Vlugh aan het kapittel aldaar een huis in de Afterstraat beneden de Plaets heeft opgedragen en in erfpacht heeft teruggekregen voor 13 carolusguldens jaarlijks, losbaar met de penning 16.

                    Oorspr. (Inv. No. 206). Met de zegels van Nicolaes van Helmont, secretaris, Gerrit Jansz. Daelen, drost, Jacob Cornelisz. van Leerdam en Gerijt Gerijtsz. Verheyen in groene was, waarvan die der eerste twee geschonden.

                    N.B. In dorso: "Vluggen huys, XIII L jairlijks".

                  • 416 207.792 Akte van transport van een huis te IJselstein naast het kerkhof door AERNT COPPEN GELIJSZ. aan DIRC SYMONSZ., deken. 1435 1 charter

                    reg. no. 792

                    792 1435 Mei 8

                    Aelbrecht, bastaard van Egmont heer Gherijtsz., schout, Aelbert Heynnez., Symon Lubbrechtsz. en Willem Heynricxz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Aernt Coppen Gelijsz. aan Dirc Symonsz., deken en kanunnik aldaar, een huis heeft overgedragen, grenzende aan het kerkhof.

                    (des Sonnendages voir Sinte Pancraes' dach).

                    Oorspr. (Inv. No. 207). Met zegel van Aelbrecht heer Gherijtsz. en geschonden zegel van Aelbert Heynnez. in groene was, die der beide andere oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "Nu heer Jan Dammas, hyer uut desen huyse hebben wy II postulaatgulden, die betaelt heer Jan voirz. met een postulaatgulden alsoe langhe als hy leeft, de bryeff sijn verloren; noch hebben wy uut den selven huyse XVI stuver".

                  • 417 208.1163-208.1407 Akte van transport van een huis te IJselstein tussen de Haven en de Kerkstraat door WILLEM GRUENENWOUT aan AELBRECHT VAN EGMONT. Met oudere transportakte en erfpachtbrief dd. 1476. 1501 3 charters
                    • 418 208.1163 1 charter, 1476 1476

                      reg. no. 1163

                      1163 1476 December 16.

                      Aelbrecht van Egmont, schout, Peter van Vueren, Ariaen Heinricxz. en Cornelis Jansz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Gielis van Pancten en zijn vrouw Machtelt een huis aldaar, zich uitstrekkende van de Haven tot de Kerckstraet, aan Loeff Berchmaker Claesz., burger te Utrecht, hebben overgedragen.

                      Oorspr. (Inv. No. 208). Met geschonden zegel van Ariaan Heinricxz. in groene was, die der andere oorkonders verloren.

                    • 419 208.1164 1 charter, 1476 1476

                      reg. no. 1164

                      1164 1476 December 17.

                      Aelbert van Egmont, schout, Peter van Vueren en Ariaen Heinricxz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Loeff Berghmaker Claesz. aan Gielis van Pancten een huis tussen de Haven en de Kerckstraat in erfpacht heeft gegeven tegen 2½ gouden rodolphus postulaatsguldens jaarlijks.

                      Oorspr. (Inv. No. 208). De zegels van Aelbert van Egmont en Peter van Vueren verloren, dat van Ariaen Heinricxz. in groene was en geschonden.

                      N.B. In dorso staat: "nou Henrick Verwey Joris Lenaersz.".

                    • 420 208.1407 1 charter, 1501 1501

                      reg. no. 1407

                      1407 1501 Juli 25.

                      Roeloff Harmansz., schout, Ghijsbert Jansz., Adriaen Henrijcksz. en Willem Claesz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Willem Gruenenwout aan Aelbrecht van Egmont een huis en hofstede aldaar, tussen de Haven en de Kerckstraet, heeft overgedragen.

                      Oorspr. (Inv. No. 208). Met de zegels van de 4 oorkonders in groene was.

                      N.B. In dorso: "Nou Heynrick Verwey".

                  • 421 209.1394-209.1513 Akte, waarbij JAN HUGHENSZ. een huis te IJselstein aan de Kerkstraat in erfpacht krijgt van het kapittel. Met akte van verkoop aan het kapittel van de rechten, die kanunnik JAN DAMASZ. op het huis had dd. 1500. 1515 2 charters
                    • 422 209.1394 1 charter, 1500 1500

                      reg. no. 1394

                      1394 1500 Maart 24.

                      Roeloff Harmansz., schout, Aelbert die Hert, Aeriaen Heinricxz. en Aernt van de Kreytier, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Lourens Dammasz., zijn vrouw Lijssbeth en zijn zoon Dammass aan het kapittel verkocht hebben de rechten, die wijlen de kanunnik Jan Dammasz., Lourens broeder, had op een huis naast het kerkhof aan de Kerkstraat en bij de school, dat hij van het kapittel in erfpacht had.

                      Oorspr. (Inv. No. 209). Met zegel van Roeloff Harmansz. en geschonden zegels van de drie schepenen in groene was.

                    • 423 209.1513 1 charter, 1515 1515

                      reg. no. 1513

                      1513 1515 December 10.

                      Cornelis Jacopsz., schout, Ailbert die Hart en Pell Woutersz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Jan Hughensz. van het kapittel een huis naast het kerkhof aan de Kerkstraat bij de school in erfpacht heeft ontvangen, zoals Jan Dammasz. het had.

                      Oorspr. (Inv. No. 209). Met de zegels van de drie oorkonders in groene was, dat van Ailbert die Hart geschonden.

                  • 424 210.1607-210.1663 Akte van transport van een half huis te IJselstein in de Kerkstraat door WILHEM AIRNTSZ., kanunnik,. Met oudere transportakte en rentebrief dd. 1530. 1538 3 charters
                    • 425 210.1607 1 charter, 1530 1530

                      reg. no. 1607

                      1607 1530 Februari 2

                      Henrick van Dam Jansz., schout, Aryaen Aryaensz., Dirck Jansz. en Aryaen Gerritsz. Spronck, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Franck van Nyeren Gerritsz., executeur van heer Willem Aertsz., kanunnik aldaar, een half huis, gelegen aan de zuidzijde van de Kerckstraet, heeft overgedragen aan Aert Petersz. van Aemstel.

                      (op Onser Liever Vrouwen Lichtmis dach).

                      Oorspr. (Inv. No. 210). Met de zegels van de oorkonders in groene was, waarvan alleen dat van Henrick van Dam Jansz. ongeschonden.

                    • 426 210.1608 1 charter, 1530 1530

                      reg. no. 1608

                      1608 1530 Februari 2.

                      Henrick van Dam Jansz., schout, Aryaen Aryaensz., Dirck Jansz. en Aryaen Gerritsz. Spronck, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Aert Petersz. van Aemstel aan Franck van Nyeren Gerritsz., executeur van heer Willem Aerts, kanunnik aldaar, schuldig is een hoofdsom van 50 rijnse guldens, rentende 3 rijnse guldens jaarlijks, gevestigd op het halve huis, vermeld in de brief dd. 1530 Februari 2 (Reg. No. 1607).

                      Oorspr. (Inv. No. 210). Met de zegels van de oorkonders, waarvan die der eerste drie geschonden.

                      N.B. In dorso: "3 lb uit ’t poirtken nou Claesken van Merlant".

                    • 427 210.1663 1 charter, 1538 1538

                      reg. no. 1663

                      1663 1538 September 10.

                      Franck van Nyeren Geritsz., executeur van Wilhem Airntsz., kanunnik te IJsselsteyn, draagt over aan het kapittel aldaar het eigendomsbewijs van een half huis in de Kerckstraet, toebehorende aan Airnt Petersz. van Aemstell en diens schuldbekentenis, sprekende van 50 gulden eens of 3 gulden jaarlijks uit dat huis.

                      Oorspr. (Inv. No. 210). Met zegel van de oorkonder in groene was.

                      N.B. In dorso: "Nou Claesken van Merlant uuyt dat poirtken".

                  • 428 211.1117 Akte, waarbij AERNT VAN DEN KREYTIER een huis te IJselstein in de Papestraat in erfpacht krijgt van GHERIJT VAN GENT en JOHAN PETERSZ., priesters in de kerk van Benschop. 1472 1 charter

                    reg. no. 1117

                    1117 1472 December 16.

                    Adriaen Heinricxz., schout, Peter van Vueren en Andries Jansz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Aernt van den Kreytier van heer Gherijt van Ghent en heer Johan Petersz., priesters, pastoors (sic) van de kerk van Benscop, een huis in Yselsteyn in de Papenstraet in erfpacht heeft ontvangen.

                    Oorspr. (Inv. No. 211). Met de zegels van de drie oorkonders in groene was, dat van de eerste geschonden.

                    N.B. In dorso staat: "Nou van ’s heeren rentmeester".

                  • 429 212.239 Akte, waarbij WILLEM HASEKIJNSZ. een huis te IJselstein in de Twystraat in erfpacht krijgt van GOESSWIJN BOUWELINC. 1351 1 charter

                    reg. no. 239

                    239 1351 April 12

                    Jan Cose, schout, Willem van Snellenberch, Willem die Weldighe, Coen Bute, Jan van den Rine, Jonghe Ysebrant, Gherijt Oudelant en Jan van der Vecht, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Goesswijn Bouwelinc aan Willem Hasekijnsz. een huis aldaar aan "dat" Wystraat ) in erfpacht heeft gegeven.

                    (des Dinxdaghes voer Paeschdach).

                    Oorspr. (Inv. No. 212). Met de zegels van Coen Bute, Gherijt Oudelant en Jan van der Vecht en de geschonden zegels van de andere oorkonders in groene was, behalve dat van Jan van den Rine, dat verloren is.

                    N.B. In dorso: …. "ad vos spectat. thelt II lb. mer wy en weten nyet hoe off wat dat sy".

                  • 430 213.791 Akte, waarbij het kapittel in het bezit wordt gesteld van een huis te IJselstein in de Twystraat wegens achterstallige rente. Met rentebrief dd. 1398. 1436 2 getransfigeerde charters
                    • 431 213.510 1 charter, 1398 1398

                      reg. no. 510

                      510 1398 Februari 14

                      Aernd van Muden, schout, Peter die Jonghe en Aelbrecht Heynenz., schepenen van Yselstein, oorkonden, dat Jacob van Napels aan Ghisebrecht Heinricsz. ten behoeve van de priesters van de kerk aldaar een jaarlijkse rente van 1 gouden frans schild, gevestigd op zijn huis in de Twistrate, verkocht heeft tot het doen van een eeuwige memorie voor Willam van Heeswijc en Wonne Aelbrechts Witten dochter.

                      (op Sinte Valentijns dach).

                      Oorspr. (Inv. No. 213). De zegels van de oorkonders verloren. Met transfix dd. 1436 Februari 18 (Reg. No. 791).

                      N.B. In dorso staat: "dees bryeff hout 1 ouden scilt, daer is noch een jongher bryeff aff op een hofstede, leet in die Twystraet, dit sijn nu XII stuver".

                    • 432 213.791 1 charter, 1436 1436

                      reg. no. 791

                      791 1436 Februari 18.

                      Aelbrecht de bastaard van Egmont heer Gerijtsz., schout, Willem Heynricsz., Symen Lubbrechtsz., Govaert van Stryment, Heynric van den Doiern, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat de kanunnikken van Yselsteyn in het bezit zijn gesteld van een huis in de Twystraat als vergoeding voor 17 jaar achterstallige rente op grond van de brief dd. 1398 Februari 14 (Reg. No. 510), waardoor deze gestoken is.

                      Oorspr. (Inv. No. 213). Met de zegels van Willem Heynricsz. en Heynric van den Doiern in groene was, die van de andere oorkonders verloren.

                  • 433 214.865 Akte, waarbij REYNER AELBERTSZ. een huis te IJselstein in de Twystraat in erfpacht krijgt van het kapittel. 1441 1 charter

                    reg. no. 865

                    865 1441 November 24

                    Dirck die Goeyer, schout, Aelbert Heynnez. en Aelbert Aelberts, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Reyner Aelbertsz. van het kapittel aldaar een huis aan de Twijtstraat in erfpacht heeft ontvangen.

                    (op Sinte Kathrinen avont).

                    Oorspr. (Inv. No. 214). Met de zegels van Dirc die Goeyer en Aelbert Aelbertsz. in groene was, waarvan het eerste geschonden; dat van Aelbert Heynnez. verloren.

                  • 434 215.1166 Akte van transport van een huis te IJselstein aan de Vest door FYE, weduwe van JAN COENRAET, aan LOURENS HEINRICXZ. 1477 1 charter

                    reg. no. 1166

                    1166 1477 Maart 4.

                    Aelbrecht van Egmont, schout, Peter van Vuren, Andries Jansz. en Cornelis Jansz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Fye, weduwe van Jan Coenraet, een huis aldaar, gelegen aan de Vest tussen de Benscoper poort en Merenborch, aan Lourens Heinricxz. heeft overgedragen.

                    Oorspr. (Inv. No. 215). De zegels der 4 oorkonders verloren.

                  • 435 216.1014 Akte, waarbij WILLEM VAN EGMONT VAN DER WATERINGHEN van der Wateringhen, weduwe VAN NAELTWIJCK, het kapittel een huis te IJselstein schenkt. 1464 1 charter

                    reg. no. 1014

                    1014 1464 September …..

                    Willem van Egmont van der Wateringhen, weduwe van Naeltwijck, geeft aan het kapittel te Yselsteyn een huis aldaar tot het doen van een memorie voor Jan van Egmont, ridder, en vrouwe Marie van Erkele, haar ouders.

                    Oorspr. (Inv. No. 216). Het zegel verloren.

                    N.B. In dorso staat: "Dees renten zijn affgelost, ende staen nu op den oversten zuythoeck van der Achterstraten, met meer renten tot 11 rijns gulden toe ende VII stuvers". Het schrift van de akte is nagenoeg verteerd.

                  • 436 217.719 Akte van transport van 1, 6 en 2 morgen land in IJselstein door DIRC VAN HONSWIJK. 1427 1 charter

                    reg. no. 719

                    719 1427 Februari 1

                    Aernt van Muden, schout, Peter de Jonghe, Dirc Jan Danielsz. zoon en Heinric van der Molen, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Dirc van Honswijck als voogd van zijn dochter 9 morgen land in het kerspel van Yselsteyn in stukken van 1,6 en 2 morgen in vrije eigendom geeft aan het kapittel aldaar.

                    (op Onser Liever Vrouwen avont Purificacio).

                    Oorspr. (Inv. No. 217). Met zegel van Dirc Jan Danielsz. in groene was, die van de andere oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "IX morgen lants ghelost van Dirc van Honswijck ende dese brief is vernuet mit een anderen brief; ’t helt een lossinghe van landen".

                  • 437 218.878 Testament van ARNOLDUS VAN BOEMEL en zijn vrouw ALEYT, waarin zij aan het kapittel land te IJselstein vermaken. Met lijst van door ALEYT nagelaten goederen. 1443, z.d. 1 charter en 1 stuk

                    reg. no. 878

                    878 (14) 43 Juli 3.

                    Johannes van Calker, notaris, instrumenteert, dat Arnoldus van Boemel en zijn vrouw Aleyt voor de officiaal(?) van S. Salvator te Traiectum hun testament gemaakt hebben, waarbij zij de kerk van Yselsteyn o.a. land aldaar vermaken tot het houden van een memorie.

                    Oorspr. (Inv. No. 218). Met fragment van de signatuur van de notaris.

                    N.B. Het stuk is zeer beschadigd.

                  • 438 219.1685-219.1686 Akte, waarbij het kapittel 3 1/2 morgen land in IJselstein tussen de IJseldijk en de IJselwetering in erfpacht geeft aan REYER GIJSBERTSZ., die het land eerst aan het kapittel heeft overgedragen. Met oudere transportakte van het land dd. 1541. 1541 2 charters
                    • 439 219.1685 1 charter, 1541 1541

                      reg. no. 1685

                      1685 1541 April 26.

                      Gerrit Joestensz., schout, Rijck Both Goertsz., Jan van Nieren Lambertsz. en Cornelis Hermansz. Spyker, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Andries Petersz. die Wael 3½ morgen land aldaar tussen de Yseldijk en de Yselwetering heeft overgedragen aan Reyer Gijsbertsz.

                      Oorspr. (Inv. No. 219). Met de zegels van de vier oorkonders, waarvan alleen dat van Cornelis Hermansz. Spyker ongeschonden.

                    • 440 219.1686 1 charter, 1541 1541

                      reg. no. 1686

                      1686 1541 Mei 7.

                      Gerrit Joestensz. schout, Rijck Both Goertsz., Ariaen Ariaensz. en Cornelis Hermansz. Spyker, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Reyer Gijsbertsz. 3½ morgen land aldaar tussen de Yseldijk en de Yselwetering heeft overgedragen aan het kapittel, waarna hij het in erfpacht heeft teruggekregen, voor 10 rijnse guldens jaarlijks, losbaar met de penning 16.

                      Oorspr. (Inv. No. 219). Met de zegels van de vier oorkonders, waarvan alleen dat van de schout ongeschonden, in groene was.

                  • 441 220.1727 Akte, waarbij het kapittel 2 morgen land in IJselstein aan ARIAEN WILLEMSZ. VAN ROYEN verpacht. 1545 1 charter

                    reg. no. 1727

                    1727 1545 Mei 10.

                    Gerrit Joestensz., schout, Jan Huygensz. van Scerpenisse en Jan Lambertsz. Bitter, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Ariaen Willemsz. van Royen van het kapittel aldaar 2 morgen land aan de Yseldijck op de Geest gepacht heeft voor 10 jaar.

                    Oorspr. (Inv. No. 220). De zegels van de 3 oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: …. "Jan Hugensz. nou gebruyckt".

                  • 442 221.1567 Akte, waarbij het kapittel van Oudmunster te Utrecht mr. FOLPAERT JANSZ., kanunnik te IJselstein, 328 morgen land in Achtersloot in erfpacht geeft. 1522 1 charter

                    reg. nos. 1566 en 1567

                    1566 1522 Maart 19

                    Folpaert Jansz., kanunnik te Yselsteyn, verklaart van deken en kapittel van Oudemunster te Uytrecht in erfpacht ontvangen te hebben hun land in de Aftersloet bedragende 128 (sic) morgen en belooft de voorwaarden door het Hof van Hollant te laten confirmeren.

                    (nae tscryven 's Hoefs van Utrecht).

                    Geïnsereerd in de brief dd. 1522 Maart 19 (Reg. No. 1567).

                    1567 1522 Maart 19.

                    Deken en kapittel van Oudemunster te Uytrecht geven mr. Folpaert Jansz., kanunnik te Yselsteyen, in erfpacht hun land in de Aftersloet, groot 328 (sic) morgen, vermeld in de brief van dezelfde datum, hierin geïnsereerd (Reg. No. 1566).

                    Oorspr. (Inv. No. 221). Het kapittelzegel verloren.

                  • 443 222.1427 Akte van transport van 4 morgen land in de Hoge Biezen door JAN AERNTSZ.aan DIRCK HUBERTSZ. 1504 1 charter

                    reg. no. 1427

                    1427 1504 October 10.

                    Harman Roeloffsz., schout, Dirck van der Molen, Ghijsbert Jansz. die Wilde en Pelgrim Woutersz., schepenen van Yselstein, oorkonden, dat Jan Aerntsz. een vierendeel, groot 4 morgen land, in de Hoge Byesen aan Dirck Hubertsz., zijn zwager, heeft getransporteerd.

                    Oorspr. (Inv. No. 222). Met geschonden zegel van de eerste drie oorkonders in groene was, dat van de vierde verloren.

                  • 444 223-223.982 Akte van belening van het kapittel door FREDERIK VAN EGMOND met 4 morgen land in de Lage Biezen, afkomstig van JACOB AELBERTSZ. en zijn neef mr. AELBERT AELBERTSZ., beide in leven deken van IJselstein. Met oudere transportakten en stukken betreffende boedelscheiding tussen JACOB AELBERTSZ. en zijn broeder AELBERT AELBERTSZ. dd. 1435-1519. 1519 14 charters en 2 stukken
                    • 445 223 2 stukken

                      Reg. nos. 1428 en 1517

                      1428 1504 November 8.

                      Aelbert Aelbertsz. verklaart door zijn broeder voldaan te zijn van de koopsom van 4 morgen leengoed te Yselsteyn in de Lege Biesen in het gerecht van de Dom.

                      Oorspr. op papier (Inv. No. 223).

                    • 446 223.794 1 charter, 1435 1435

                      Reg. no. 794

                      794 1435 Mei 20.

                      Jacob van Alcmade, schout, Aernt van Muden, Peter die Jonghe, Willem Heynricxz. en Jan van Bunschoten, landgenoten en buren in het gerecht van den Dom te Utrecht, oorkonden, dat Dirc Lambrecht Voppenz. zoon van Alcmer en zijn vrouw Adryaen de helft van 8 morgen land, gelegen in de Laghe Byesen, die zij in leen hielden van de heer van Yselsteyn en waarvan Alijt, weduwe van Willem de Weldighe, de andere helft heeft, hebben verkocht aan Heynric Hille Jansz. van Aemstelredamme.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met geschonden zegels der eerste 4 oorkonders in groene was.

                    • 447 223.929 1 charter, 1452 1452

                      Reg. no. 929

                      929 1452 Juli 12.

                      Willem van Cralijnghen, schout, Willam Derdebout, Symon Claesz. en Jan die Wilde Andriesz., buren en landgenoten in het gerecht van de Dom te Utrecht, oorkonden, dat Gherijt van der Graft aan Jacop Petersz. van Oversteech 4 morgen lands, gelegen in de Lage Byezen, verkocht heeft.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met geschonden zegels der 4 oorkonders in groene was.

                    • 448 223.962 1 charter, 1458 1458

                      Reg. no. 962

                      962 1458 Maart 12

                      Willem die Weldighe, schout, Zymon Claesz., Harman Gherijtsz., Dirc Jan Zybrantsz. zoon, landgenoten en buren in het gerecht van de Dom, oorkonden, dat Hildegont, vrouw van Adriaen Jacobsz. van Overstege, 4 morgen land in de Lage Biesen in vrije eigendom heeft overgedragen aan Adriaen Gerijtsz.

                      (op Sinte Gregorius' dach in den Vasten).

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van Willem die Weldige, Zymon Claesz. en Dirc Jan Zybrantsz. zoon in groene was, dat van Willem die Weldige zeer geschonden.

                    • 449 223.981 1 charter, 1460 1460

                      Reg. no. 981

                      981 1460 October 28

                      Willam de Weldighe, schout van Yselsteyn, Aelbert Aelbertsz., Willam Aerntsz. en Dirc Johan Zybrantsz. zoon, landgenoten en buren in het gerecht van de Dom te Utrecht, oorkonden, dat Adryaen Gherijtsz. 4 morgen land in de Laghe Byesen heeft verkocht aan Yoest van Langherack.

                      (op Sinte Symon ende Sinte Yuden dach apostelen).

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van Willem de Weldighe en Aelbert Aelbertsz. in groene was, waarvan het laatste geschonden; dat van Dirc Jan Zybrantsz. zoon verloren.

                    • 450 223.982 1 charter, 1460 1460

                      Reg. no. 982

                      982 1460 October 28

                      Willam die Weldighe, schout van Yselsteyn, Aelbert Aelbertsz. en Dirc Jan Sybrantsz., landgenoten en buren in het gerecht van de Dom te Utrecht, oorkonden, dat Adryaen Gherijtsz. aan Yoest van Langheraeck Gherijtsz. aan Yoest van Langheraeck beloofd heeft de hem verkochte 4 morgen land in de Laeghe Byezen te vrijwaren.

                      (op Sinte Symon ende Sinte Yuden dach apostellen).

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van Willam de Weldighe, Aelbert Aelbertsz. en Dirc Jan Sybrantsz. zoon in groene was, die van Willam die Weldighe en Dirc Jan Sybrantsz. zoon zeer geschonden.

                    • 451 223.1060 1 charter, 1468 1468

                      Reg. no. 1060

                      1060 1468 Juni 20.

                      Willam, broeder van Ghelre, heer van Egmont, IJsselsteyn, Baer enz., geeft 4 morgen land, zuidwest grenzende aan de Zuidwinde, hem aanbestorven van zijn bastaardbroeder, Jan de bastaard van Egmont, tot een onversterfelijk leen aan Goossen Bruynz.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met zeer geschonden zegel van het Leenhof in rode was.

                    • 452 223.1070 1 charter, 1469 1469

                      Reg. no. 1070

                      1070 1469 Augustus 5

                      Frederick, zoon van Egmont, heer van IJsselstein, geeft 4 morgen land in de Lage Biesen, zijn vader aanbestorven van Johan de bastaard van Egmont, tot een onversterflijk leen aan Goessen Bruensz.

                      (op den Satersdach post Petri ad vincula).

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met zeer geschonden zegel van de oorkonder in groene was.

                    • 453 223.1237 1 charter, 1484 1484

                      Reg. no. 1237

                      1237 1484 Februari 5.

                      Aelbrecht van Egmont, schout, Peter van Vuren, Adriaen Heinricsz. en Cornelis Jansz., landgenoten en buren in het gerecht van de Dom te Utrecht, oorkonden, dat Ghijsbert van Langeraick en zijn vrouw Haze en Floris van Jutfaes voor zijn vrouw Baert, Ghijsberts zuster en dochter van Joest van Langeraick, 4 morgen land in de Lage Byesen hebben overgedragen aan Jacob Aelbertsz., priester, kanunnik te Yselsteyn.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van de 4 oorkonders in bruine was, die van de laatste 3 geschonden.

                    • 454 223.1326 1 charter, 1492 1492

                      Reg. no. 1326

                      1326 1492 October 16.

                      Roeloff Hermansz., schout, Aelbert de Hert en Heinrick Hermansz, schepenen van Ysellsteyn, oorkonden, dat Aelbert Aelbertsz. verklaart van zijn broeder, heer Jacob Aelbertsz., priester, zijn aandeel in de nalatenschap van hun vader en moeder ontvangen te hebben en 100 rijnse guldens van hem geleend te hebben tegen pandstelling van 6 morgen land in het Oudelant boven de poort in de Groote Hoeff, terwijl hij belooft het testament van zijn broeder ten uitvoer te zullen brengen.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van de oorkonders in bruine was, dat vn de 2e en 3e geschonden.

                    • 455 223.1474 1 charter, 1510 1510

                      Reg. no. 1474

                      1474 1510 Februari 6.

                      Harman Roeloffsz., schout, Ghijssbert Jansz. de Wilde, Cornelis Jacobsz. en Pellgrim Woutersz., schepenen van Ysellsteyn, oorkonden, dat Aelbert Aelbertsz. verklaard heeft door zijn broeder Jacob, deken aldaar, voldaan te zijn van wat hem van de erfenis van zijn ouders toekwam benevens van 6 morgen land in het Oudelant boven de poort in de Groote Hoef en 4 morgen leengoed in de Lege Biezen in een halve hoeve, waarvan Jacob de andere 4 morgen bezit.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van de vier oorkonders in groene was.

                      N.B. In dorso: "van Canters broeder".

                    • 456 223.1475 1 charter, 1510 1510

                      Reg. no. 1475

                      1475 1510 Februari 6.

                      Harman Roeloffsz., schout, Ghijsbert Jansz. de Wilde, Cornelis Jacobsz. en Pellgrim Woutersz., schepenen van Ysellsteyn, oorkonden, dat Aelbert Aelbertsz. verklaard heeft, dat zijn broeder Jacop, deken, hem behalve ander geld nog 60 rijnse guldens geleend heeft, terug te betalen in 1511, bij gebreke waarvan hij zijn aandeel in diens erfenis verliest.

                      Oorspr. (Inv. 223). Met de zegels van de vier oorkonders in bruine was, dat van Ghijsbert Jansz. de Wilde geschonden.

                    • 457 223.1517 1 charter, 1516 1516

                      Reg. no. 1517

                      1517 1516 Juli 28.

                      Cornelis Jacobsz., schout, Aelbert die Hert en Gherijt Dircxz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Reyner Jansz. van Buesichem van Jacob Aelbertsz., priester, cantor te Eyndoven, een halve hoeve land, groot 8 morgen, in de Lage Biesen naast de Hoffcamp, tussen de Biesendijk, geheten de Lege dijk, en de Benschopper zijdewen, voor 10 jaar heeft gepacht.

                      a) Oorspr. (Inv. No. 223). Met zeer geschonden zegel van Cornelis Jacobsz. en geschonden zegel van Aelbert die Hert in groene was, dat van Gherijt Dircxz. verloren.

                      b) Gelijktijdig afschrift (Inv. No. 223).

                    • 458 223.1548 1 charter, 1519 1519

                      Reg. no. 1548

                      1548 1519 Augustus 7.

                      Cornelis Jacopsz., schout, Henrick van Dam, Harman Gerritsz. Spyker en Adryaen Bouwensz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat de executeurs van Jacop Ailbertsz., deken te Yselsteyn en cantor te Endoven, aan het kapittel te Yselsteyn 4 morgen land in de Lege Biesen tussen de Lege dijk en de Benschopper zijdwen hebben overgedragen ingevolge de wens van de erflater, dat dit goed na zijn dood en die van zijn neef, mr. Ailbert Ailbertsz., in leven eveneens deken, voor goede werken besteed zou worden.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met de zegels van de vier oorkonders in groene was, waarvan alleen dat van Adryaen Bouwensz. ongeschonden.

                    • 459 223.1549 1 charter, 1519 1519

                      Reg. no. 1549

                      1549 1519 Augustus 15.

                      Frederick van Egmont, graaf van Buren en Leerdam, heer van Yselsteyn, Cranendonck enz., beleent het kapittel te Yselsteyn met 4 morgen land in de Lage Biesen, afkomstig van heer Jacob Aelbertsz. en mr. Aelbert Aelbertsz., dekens van Yselsteyn, tot een onversterflijk leen.

                      Oorspr. (Inv. No. 223). Met het zegel van de oorkonder in rode was.

                      N.B. In dorso: "versoecht mitten ledigen hant …. actum anno XVc ende XL opten thiensten dach in Septembri", en een mededeling over een leenverzoek dd. 1552 December 15.

                  • 460 224.1376 Akte van transport van 5 1/2 hond land in Meerlo door DIRCK JOESTEN C.S aan JAN BOUWEN. 1496 1 charter

                    reg. no. 1376

                    1376 1496 December 5.

                    Sveder Jansz., schout van Merlo in het gerecht van de heer van Cruningen, Brait Jacopsz. en Dirck Gheritz., buren, oorkonden, dat Dirck, Adriaen en Peter Joesten zoons, Dirck Korsgen, Thonis Henrickz. en Dirck Vrederickz. als voogd van Joest Joesten dochter 5½ hond land in Merlo in Harmen Hogen saet hebben overgedragen aan Jan Bouwen.

                    Oorspr. (Inv. No. 224). Met geschonden zegel van Jan Henrick Zwedersz. in groene was.

                  • 461 225.1512 Akte van transport van 2 maal 2 morgen land in Meerlo door JORDEN VAN DER MAET en GHERIJT SAELL aan het kapittel. 1515 1 charter

                    reg. no. 1512

                    1512 1515 December 6.

                    Sweder Jansz., schout, Jan Gerijtsz., Dirck Jansz. en Willem Pijll, buren in Merlo in hete gerecht van de heer van Cruyningen, oorkonden, dat Jorden van der Maet en Gherijt Saell elk 2 morgen land aldaar tussen de Lage dijk en de watergang aan het kapittel (van Yselstein) hebben overgedragen.

                    Oorspr. (Inv. No. 225). Met zeer geschonden zegel van de 1e oorkonder in groene was.

                    N.B. In dorso: "nou Claes Tuenisz."

                  • 462 226.1847 Akte, waarbij het kapittel aan THOMAS CLAESZ.VAN TRICHT 3 morgen land in Meerlo verpacht. 1555 1 charter

                    reg. no. 1847

                    1847 1555 September 23.

                    Gerrit Joestensz., schout, Gerrit Jansz. Dalen en Jacob Woutersz. van Noerdeloes, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Thomas Claesz. van Tricht van het kapittel aldaar 3 morgen land in Merloe onder de molens voor 10 jaar gepacht heeft.

                    Oorspr. (Inv. No. 226). De zegels van de 3 oorkonders verloren.

                  • 463 227.1921 Akte, waarbij het kapittel aan HILLICHGEN, weduwe van DIRCK JANSZ., 1 morgen land in Meerlo in erfpacht geeft. 1566 1 charter

                    reg. no. 1921

                    1921 1566 Mei 30.

                    Niclaes van Helmont, schout, Gerrit Jansz. Daelen en Dirck Dircksz. Verwey, schepenen van Isselsteyn, oorkonden, dat Hillichgen, weduwe van Dirck Jansz., wonende in Meerlo, van het kapittel 1 morgen land in erfpacht ontvangen heeft.

                    Oorspr. (Inv. No. 227). Met de zegels van de oorkonders in groene was, dat van Gerrit Jansz. Daelen geschonden.

                  • 464 228.1932 Akte, waarbij het kapittel aan WILLEM HEYNDRICKSZ. BOEREFIJN 2 morgen land in Meerlo in erfpacht geeft. 1569 1 charter

                    reg. no. 1932

                    1932 1569 April 11.

                    Nycolaes van Helmondt, schout, Ghijsbert van Lodesteyn en Dirck Dircksz. Verwey, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Willem Heyndricksz. Boerefijn, wonende in Meerlo, van het kapittel te Yselsteyn 2 morgen land in erfpacht heeft ontvangen.

                    Oorspr. (Inv. No. 228). Met de zegels van de 3 oorkonders in groene was, waarvan dat van de derde geschonden.

                  • 465 229.257 Akte, waarbij ARNOLD, heer van IJselstein, 16 hond land geheten de Witacker in het Oudeland aan de priesters van de kerk schenkt. 1354 1 charter

                    reg. no. 257

                    257 1354 April 23

                    Aernout, heer van Yselsteyn, geeft aan de priesters van de kerk van Yselsteyn, 16 hond land, geheten de Wit Acker, gelegen in het Oudeland, tussen de Hofcamp en Eytheren, tot het houden van twee wekelijkse gezongen missen voor zijn vader heer Ghisebrecht, heer van Yselsteyn.

                    (op Sinte Jorys' dach).

                    Oorspr. (Inv. No. 229). Het grote zegel van de oorkonder verloren.

                    N.B. In dorso: "Manendaghes zielmis".

                  • 466 230.292-230.293 Akte, waarbij ARNOUD, heer van IJselstein, aan de beneficianten van de kerk te IJselstein land schenkt in Opburen, het Oudeland, Meerlo en Benschop, 1360. Met oudere akte betreffende het land in Meerlo. 1360 2 charters
                    • 467 230.292 1 charter, 1360 1360

                      reg. no. 292

                      292 1360 Maart 30

                      Jan Coze, schout, Emont van Meerloe en Gylis Vrankenz., buren van Meerloe, oorkonden, dat Ghisebrecht die Potter, burger van Utrecht, en zijn vrouw Aleyt tegen betaling afstand hebben gedaan van alle aanspraken op het land, dat Ghisebrechts "sweer" Aernt van den Vene bezat, ten behoeve van heer Arnout, heer van Yselsteyn, opdat Aernout, heer van Yselsteyn, opdat deze zijn vrouw Aleyt met 1/8 ervan zal belenen.

                      (des Manendages nae Onser Vrouwen dach Annunciacio).

                      Oorspr. (Inv. No. 230). Met geschonden zegel van Gylis Vrankenz. en resten van die der beide andere oorkonders in groene was; dat van Ghisebrecht die Potter verloren.

                      N.B. In dorso: "Dese bryeff helt de coep, hoe heer Aernt, heer van Yselstey, coft die VIII h. lants in Merlo, dair ons augmentasy aff sprect."

                    • 468 230.293 1 charter, 1360 1360

                      reg. no. 293

                      293 1360 October 1

                      Arnoldus, heer van Yselsteyn, leenman van Trajectum, geeft de cureit, "onze" kapelaans en overige beneficianten van de kerk te Yselsteyn 7 morgen land in Opburen, 3 morgen op het Oudelant naast de kapel van Eyteren, 7 hond, 2½, 2 en 4 morgen in Benscoep en 8 hond in Merlo en bepaalt hoe de inkomsten daaruit verdeeld zullen worden over bovengenoemde personen benevens vicecureit en koster, die aanwezig moeten zijn bij verschillende diensten voor de zielen van zijn vrouw en kinderen, waarbij zij zich moeten houden aan de brief, die Arnoldus Slaper, cureit, heeft.

                      (ipso die Beati Remigii).

                      Oorspr. (Inv. No. 230). Met zeer geschonden zegel met contrazegel van de oorkonder in groene was.

                      N.B. In dorso: : Augmentacio per D. Arnoldum".

                  • 469 231.770 Akte, waarbij AERNT VAN MUDEN c.s. 5 hond land in Eiteren in het Oudelant aan het kapittel schenken. 1432 1 charter

                    reg. no. 770

                    770 1432 Augustus 14

                    Aelbrecht de bastaard van Egmont, heer Gherijtsz., schout, Heinric van Doern, Willam Derdebout en Symon Lubbertsz., schepenen van Yselstein, oorkonden, dat Aernt van Muden, Gijsbrecht van Muden, Willam van Leeuwen en Jan, zijn vrouw, en Gerijt van Rijswijck en Lijsbet, zijn vrouw, het kapittel van de kerk van Sint Nycolaes 5 hond land in Eyteren Oudelant in vrije eigendom geven tot het houden van een memorie voor hun ouders en Ghijsbrecht Heinrixz., hun oom.

                    (op Onsser Liever Vrouwen avondt Assumpcio).

                    Oorspr. (Inv. No. 231). Met geschonden zegel van de 1e oorkonder in groene was, die der 3 andere verloren.

                  • 470 232.1140 Akte van transport van 6 1/2 morgen land in het Oudeland door HERMAN CLAESZ. aan JAN VAN WELY RUTGERSZ. 1474 1 charter

                    reg. no. 1140

                    1140 1474 Juni 20.

                    Aelbrecht van Egmont, schout, Peter van Vueren, Andries Jansz. en Adriaen Heinrixz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Herman Claesz. 3½, 1 en 2 morgen land in het Oudelant heeft overgedragen aan Jan van Wely Rutgersz.

                    Oorspr. (Inv. No. 232). Met de zegels van de oorkonders in groene was, die van Andries Jansz. en Adriaen Heinrixz. geschonden.

                  • 471 233.1402 Akte, waarbij AERNT PETERSZ. 3 morgen land in het Oudeland pacht van JACOB AELBERTSZ., kanunnik. 1501 1 charter

                    reg. no. 1402

                    1402 1501 Februari 6.

                    Roeloff Hermansz., schout, Aelbert die Hert en Ghijssbert Jansz. die Wilde, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Aernt Petersz. van heer Jacob Aelbertsz., kanunnik, 3 morgen land in het Oudeland heeft gepacht voor 10 jaar.

                    Oorspr. (Inv. No. 233). Met de zegels van de oorkonders in groene was, waarvan dat van Ghijsbert Jansz. geschonden.

                    N.B. In dorso "De brief van die cruysmisse van Aert Petersz".

                  • 472 234.1461 Akte van transport van 1 1/2 hond land in het Oudeland door PETER JANSZ. aan WEYN, vrouw van HERMAN 'T HOEN. 1507 1 charter

                    reg. no. 1461

                    1461 1507 Mei 4.

                    Herman Roeloffsz., schout, Cornelis Reynersz., Cornelis Jacobsz. en Gherijt Dircxz., schepenen van Ysellsteyn, oorkonden, dat Peter Janse 1½ hond land, gelegen op het Oudelant boven de poort, aan Weyn, vrouw van Herman tHoen heeft overgedragen.

                    Oorspr. (Inv. No. 234). Met geschonden zegels van de 4 oorkonders in groene was.

                  • 473 235.1479 Akte, waarbij kerkmeesters 4 1/2 morgen land in het Oudeland bij Eiteren aan het kapittel toewijzen ter vervanging van me-moriegeld, dat gebruikt is voor de bouw van koor, kooromgang en sacristie. 1510 1 charter

                    reg. no. 1479

                    1479 1510 Juli 26.

                    Herman Roeloffsz., schout, Ghijssbert Jansz. de Wilde, Cornelis Jacobsz. en Heinrick Jansz. van Dam, schepenen van Ysellsteyn, oorkonden, dat Aelbert die Hert en Gherijt Dircxz., kerkmeesters, procuratoren en fabriekmeesters van de Sinte Niclaeskerk aldaar, 4½ morgen land in Oudelant bij Eyteren aan het kapittel hebben gegeven tot het houden van een memorie voor heer Aernt die Langh, in leven priester dier kerk, in ruil voor het geld van deze afkomstig, dat zij gebruikt hebben voor de bouw van koor, kooromgang en sacristie (garwecamer).

                    Oorspr. (Inv. No. 235). Met de zegels van de vier oorkonders in groene was.

                    N.B. In dorso: "nou twee stuver van Cornelis Jacopsz. ende Reyer Hermansz".

                  • 474 236 Akte van schenking van 6 1/2 morgen land in het Oudeland door JACOBUS ALBERTUSZ., cantor te Eindhoven, aan het kapittel. 1512 1 stuk

                    reg. no. 1487

                    1487 1512 April 22

                    Jacobus Albertusz., cantor te Eyndoven, geeft deken en kapittel van Ysellsteyn 6½ morgen land op het Oudelant beneden de poort voor een wekelijkse zingende mis enz. op het H. Kruisaltaar voor Ghyselberta, in leven vrouwe van Nicolaus Herinck en 2e van Andreas Johannesz. de Wilde.

                    (in profesto Georgii).

                    Oorspr. op papier (Inv. No. 236).

                  • 475 237.1726 Akte, waarbij ARIAEN JAN SPENGENSZ. 2 morgen land in het Oudeland in Eiteren pacht van het kapittel. 1545 1 charter

                    reg. no. 1726

                    1726 1545 Mei 10.

                    Gerrit Joestensz., schout, Jan Huygensz. van Scerpenisse en Jan Lambertsz. Bitter, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Ariaen Jan Spengensz. van het kapittel aldaar 2 morgen land in het Oudelant in Eyteren voor 10 jaar gepacht heeft.

                    Oorspr. (Inv. No. 237). De zegels van de oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "Barbar Blom ende is onwillich int overgegeven".

                  • 476 238.1190-238.1748 Akte, waarbij GERRIT JOESTENSZ. 5 morgen land in het Oudeland in pacht krijgt van het kapittel. Met oudere pachtbrieven dd. 1515 en 1539 en met transportakten van de helft van het land dd. 1480, 1490 en 1515. 1548 6 charters (waarvan 2 aaneengehecht)
                    • 477 238.1190 1 charter, 1480 1480

                      Reg. no. 1190

                      1190 1480 Juni 22.

                      Aelbrecht van Egmont, schout, Peter van Vueren, Andries Jansz., en Cornelis Jansz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Andries Hermansz. en zijn familie de helft van 5 morgen land, gelegen op het Oudelant boven de poort aldaar, afkomstig van Alijt van Hove, tante van Andries Hermansz., hebben overgedragen aan Gherijt van Zweten te Vyanen.

                      Oorspr. (Inv. No. 238). Met de zegels der 4 oorkonders in groene was.

                    • 478 238.1308 1 charter, 1490 1490

                      Reg. no. 1308

                      1308 1490 Maart 16.

                      Wolter van Baexen, schout, Aelbert Hert, Ariaen Heinrixz. en Cornelis Jansz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Dirck van Hove 2½ morgen land, gelegen op het Oudelant boven de poort, aan het kapittel van de kerk aldaar heeft overgedragen.

                      Oorspr. (Inv. No. 238). De zegels van de vier oorkonders verloren.

                    • 479 238.1508 1 charter, 1515 1515

                      Reg. no. 1508

                      1508 1515 Mei 27.

                      Cornelis Jacobsz., schout, Ghijsbert Jansz. die Wilde, Adriaen Adriaensz. en Herman Gherijtsz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Herman ’t Hoen als voogd van zijn vrouw Weyn en Gosen van Scawijck als voogd van zijn vrouw Mechteld de helft van 5 morgen land op het Oudelant boven de poort aldaar, waarvan het kapittel de andere helft bezit, aan het kapittel hebben overgedragen.

                      Oorspr. (Inv. No. 238). Met geschonden zegels van Cornelis Jacobsz., Adriaen Adriaens en Herman Gherijtsz. in groene was, dat van Ghijsbert Jansz. verloren.

                      N.B. In dorso: "van de helft van vijff morgen opt Oudelant boven die poort, die Herman van Ummeren nu bruyckt".

                    • 480 238.1666 2 aaneengehechte charters
                      • 481 238.1506 1 charter, 1515 1515

                        Reg. no. 1506

                        1506 1515 Maart 1.

                        Harman Roelofsz., schout, Aelbert die Hert en Gijsbert Jansz. die Wilde, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Harman van Ommeren van het kapittel aldaar 5 morgen land, gelegen op het Oude Landt boven de poort, voor 7 jaar gepacht heeft.

                        Oorspr. (Inv. No. 238). Met zeer geschonden zegel van Aelbert die Hert in groene was, die van de beide andere oorkonders verloren.

                        N.B. In dorso: "Herman van Ummeren V morgen …. nu Iem Schouten". Aan deze brief is vastgehecht de brief dd. 1539 October 1 (Reg. No. 1666).

                      • 482 238.1666 1 charter, 1539 1539

                        Reg. no.1666

                        1666 1539 Oktober 1.

                        Heynrick van Dam Jansz., schout, Gherrijt Roeloffsz. van Loydesteyn en Cornelis Jacopsz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Herman van Ommeren van het kapittel aldaar 5 morgen, gelegen op het Oudelant boven de poort, voor 8 jaar gepacht heeft, ingaande met het jaar 1540.

                        Oorspr. (Inv. No. 238). Met de zegels van de oorkonders in groene was, waarvan dat van de eerste zeer geschonden.

                        N.B. Gehecht aan de brief dd. 1515 Maart 1 (Reg. No. 1506).

                    • 483 238.1748 1 charter, 1548 1548

                      Reg. no. 1748

                      1748 1548 Augustus 26

                      Jacob Woutersz., gesubstitueerd schout, Aert Cornelisz. en Jan Lambertsz. Bitter, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Gerrit Joestensz., schout, van het kapittel aldaar 5 morgen, gelegen op het Oudelant boven de poort, voor 8 jaar gepacht heeft, ingaande met het jaar 1549.

                      (op den Sonnendach nae Bartholomei).

                      Oorspr. (Inv. No. 238). De zegels van de beide eerste oorkonders verloren, dat van de 3e in groene was.

                  • 484 239 Akte, waarbij JAN WILLEMSZ. BOREFIJN 2 morgen land in het Oudeland in pacht krijgt van het kapittel. 1563 1 stuk

                    reg. no. 1898

                    1898 1563 Mei 26

                    Jan Willemsz. Borefijn pacht van het kapittel te Yselsteyn 2 morgen land, gelegen in het Oudelant beneden Eyteren, voor 8 jaar.

                    (in tcapittelhuys).

                    Oorspr. op papier (Inv. No. 239).

                  • 485 240.1599 Eigendomsbewijs van een akker in Overijsel (IJselveld) in de Elfhoeven, afkomstig van GIJSBERT VAN BAIXEN. 1529 1 charter

                    reg. no. 1599

                    1599 1529 April 6.

                    Henrick van Dam Jansz., schout, Aryaen Bouwensz., Gerrit Joestensz. en Gijsbert Jansz. Scinckel, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Gijsbert van Baixen, ambtman te Graef, aan het kapittel te Yselsteyn een akker heeft gegeven over de Ysel in de Elfhoeven op de Geest tussen de Oeversloot en de Yselwetering tot het zingen van getijden voor Wouter van Baixen en Mary van Zuylen.

                    Oorspr. (Inv. No. 240). Met geschonden zegel van Gerrit Joestensz. in groene was, die van de andere oorkonders verloren.

                    N.B. In dorso: "nou Dirck Cock".

                  • 486 241.1476 Akte, waarbij HEINRICK ARIAENSZ. de Hooge Weerd tegenover het Gein in pacht krijgt van het kapittel. 1510 1 charter

                    reg. no. 1476

                    1476 1510 Maart 6.

                    Aelbert die Hert en Cornelis Jacobsz., schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Heinrick Ariaensz. van het kapittel aldaar een weerd land tegenover het Gheyn gepacht heeft voor 10 jaar.

                    Oorspr. (Inv. No. 241). Met de zegels van de beide oorkonders in bruine was, waarvan het eerste geschonden.

                    N.B. In dorso: "Huerbrieff van de Hoge Weerdt".

                  • 487 242-242.1555 Akte, waarbij het kapittel de landaanwas aan de Hooge Weerd tegenover het Gein van FREDERIK VAN EGMOND geschonken krijgt. Met rapport over de aanwas dd. 1515. 1520 1 charter en 1 stuk
                    • 488 242 1 stuk, 1515 1515
                    • 489 242.1555 1 charer, 1520 1520

                      Reg. no. 1555

                      1555 1520 Oktober 31

                      Frederick van Egmondt, graaf van Bueren en Lederdam, heer van IJsselsteyn, Craenendonck enz., geeft aan het kapittel te IJsselsteyn de landaanwas aan de Hoghe Weert tegenover het dorp vvan den Gheijn tot in het diepe van de IJssel, waarvoor het kapittel Maandag na Beloken Paschen een vigilie van 9 lessen zal doen en Dinsdag daarop een Requiem voor alle gelovigen en in het bizonder voor de onderzaten, die eertijds op Paaschavond in Utrecht gestorven zijn.

                      (op Alre Heiligen avont).

                      Oorspr. (Inv. 242). Met het grote zegel van de oorkonder in rode was.

                  • 490 243.1603-243.1843 Akte, waarbij GERRIT REYERSZ. 8 morgen land op de Hooge Weerd, 10 1/2 morgen tegenover het Gein en 2 halve morgens aldaar in pacht krijgt van het kapittel. Met oudere pachtbrief dd. 1545 en akte van overeenkomst betreffende de pacht van hetzelfde land dd. 1529. 1554 3 charters
                    • 491 243.1603 1 charter, 1529 1529

                      reg. no. 1603

                      1603 1529 December 16.

                      Henrick van Dam Jansz., schout, Aryaen Aryaensz. en Reyer Jansz. van Bueseckom, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Reyer Gerritsz. van het Hoochlant met het kapittel een overeenkomst heeft getroffen betreffende korting van de pachtsom voor de Hoge Wairt en 10½ morgen oeverland.

                      Oorspr. (Inv. No. 243). Met geschonden zegels der oorkonders in groene was.

                    • 492 243.1728 1 charter, 1545 1545

                      reg. no. 1728

                      1728 1545 Mei 10.

                      Gerrit Joestensz., schout, Jan Huygensz. van Scerpenisse en Jan Lambertsz. Bitter, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Reyer Gerritsz. opt Hoegelant van het kapittel aldaar de Hoge Weerdt, gelegen tegenover het Gheyn, met 10½ morgen, rondom de weerd gelegen, en nog 2 halve morgen voor 10 jaar gepacht heeft.

                      Oorspr. (Inv. No. 243). De zegels der oorkonders verloren.

                    • 493 243.1843 1 charter, 1554 1554

                      reg. no. 1843

                      1843 1554 April 27.

                      Gerrit Joestensz., schout, Cornelis Jacobsz. van Arkel en Gerrit Jansz. Dalen, schepenen van Yselsteyn, oorkonden, dat Gerrit Reyersz. van het kapittel aldaar 8 morgen land, gelegen op de Hoege Weerdt, en 10½ morgen over Gheyn voor 10 jaar gepacht heeft, welke huur 1555 ingaat, terwijl een overeenkomst getroffen wordt betreffende de huur van 2 halve morgens, waarvan de huur in 1555 eindigt.

                      Oorspr. (Inv. No. 243). Met de zegels der oorkonders in groene was.

                • 494 Benschop.
                  • 495 244.303 Akte, waarbij het kapittel 8 hond land in Benschop krijgt uit de nalatenschap van heer WILLEM VAN TULE. 1362 1 charter

                    reg. no. 303

                    303 1362 Maart 8.

                    Aernoud, heer van Yselsteyn, geeft als executeur van heer Willem van Tule, ridder, aan de priesters te Yselsteyn 8 hond land op de noordzijde van Benscoep, om uit de opbrengst daarvan elke maand 10 schellingen te besteden voor een memorie voor heer Willem.

                    a) Oorspr. (Inv. No. 244). Het zegel van de oorkonder verloren.

                    b) Gevidimeerd in de brief dd. 1362 Aug. 9 (Reg. No. 307).

                    N.B. In dorso van het oorspr. dat nauwelijks meer leesbaar is: "heer Willem van VIII hont lants gelegen op Tuyl, die noortzijde in Benschip, ’t schijnt, dat die VIII hont lants zijn, die wij hebben op dat alreleste (d.w.z. leechste) in Benschip".

                  • 496 245.312 Akte, waarbij ARNOUD, heer van IJselstein, 5 1/2 hond land in Benschop aan de kapelaans geeft. 1363 1 charter

                    reg. no. 312

                    312 1363 Februari 12

                    Aernout, heer van Yselsteyn, geeft aan de kapelaans van de kerk van Yselsteyn 5½ hond land in Benscop op voorwaarde, dat zij jaarlijks van de inkomsten 10 schellingen zullen geven aan de abdij Oudwijc, aan Vrouwencloester, het klooster van Sint Servaes en dat van Maryendale tot het doen van een memorie, terwijl voor de overblijvende 2 pond memories gehouden moeten worden voor zijn zuster van Montfoort en voor Partrijs (?).

                    (des Sonnendages opten Groten Vastelavond).

                    Oorspr. (Inv. No. 245). Met geschonden zegel van de oorkonder in groene was.

                    N.B. In dorso: "wy en cunnen nyet vijnden waer sy ligghen".

                  • 497 246.350-246.456 Testament van NYCLAES MUGGHE, waarbij hij 2 morgen land in Benschop aan de kerk vermaakt. Met wijzigend toevoegsel dd. 1391. 1368 2 charters
                    • 498 246.350 1 charter, 1368 1368

                      reg. no. 350

                      350 1368 September 2

                      De notaris Johannes Wynt instrumenteert, dat Nyclaes Mugghe en zijn vrouw Nelle bij testament 2 morgen land aan de zuidzijde van Benscoep aan de kerk te Yselsteyn vermaken met de bepaling, dat 2/3 van de opbrengst aan de armen en 1/3 aan de kerk zal komen.

                      (des anderen daghes na Sinte Gyllis' dach in de maent van September).

                      Oorspr. (Inv. No. 246). Met signatuur van de notaris; de zegels van Nyclaes Mugghe en van Johan van Almelo, Claes die Weldighe en Lambrecht Spiker, knapen, verloren. Met losgeraakt transfix dd. 1391 Februari 15 (Reg. No. 456).

                      N.B. In dorso: "Claes Mugghen testament als transfix hout, mer wy moghen nu als in den jar van XCII nyet vynden waer wy die renten uut hebben, tes veroudt, transfix is out C jaer ende een jaer." Het laatste deel van de zin is doorgehaald en vervangen door: "hyer is bescheyt aff in ’t register in den XIIten blade in den eersten puynte".

                    • 499 246.456 1 charter, 1391 1391

                      reg. no. 456

                      456 1391 Februari 15

                      Nyclaes Mugghe verandert zijn testament dd. 1368 September 2 (Reg. No. 350), waardoor deze gestoken is, in die zin, dat 1/3 van de opbrengst van het genoemde land aan de armen, 1/3 aan de kerk en 1/3 aan pastoor en kapelaans komt tot het doen van een memorie voor hemzelf, zijn 1e vrouw Nella, zijn vrouw Mechtelt en zijn zoon Claes, terwijl hij bovendien 2 zilveren schalen en 6 zilveren lepels tot het maken van een kelk vermaakt.

                      (des Woensdaechs na Sinte Valentijns dach).

                      Oorspr. (Inv. No. 246). Het zegel van de oorkonder verloren.

                  • 500 247.856 Akte van transport van zekere percelen land, o.m. in Benschop, aan het kapittel door GHERIJT CLAESZ. 1441 1 charter

                    reg. no. 856

                    856 1441 Maart 9.

                    Wyllam die Weldighe, schout, Heynric (van Neck) en (Aernt) Holl, buren van Benscop, oorkonden, dat Gherijt Claesz. aan het kapittel te Yselsteyn zekere percelen land o.a. op de noordzijde van Benschop heeft overgedragen.

                    Oorspr. (Inv. No. 247). Twee zegels verloren.

                    N.B. Het stuk is zeer versleten en nagenoeg onleesbaar. In dorso: "in Benschip een mergen lant ende dat vijftedel van II mergen lant ende leet in den Hoeffslach voir V mergen lant mer tes inder maten ruym 4 mergen lant en III hont. In desen III hont lant voirz. is ons vercoft van onsen kercmeysteren ½ mergen lant, wy hebben der onlede mit etc.". "Nu Claesgen Jan Arisz. (?)".